İşsizlere yapılan sınırlı ödemeler nedeniyle sık sık tartışılan ‘İşsizlik Sigortası Fonu’nun gelecek projeksiyonları, gelecek yıllarda da fondaki büyümenin süreceğini gösteriyor. Projeksiyonlara göre önümüzdeki 3 yıl içinde fonun büyüklüğü 160 milyar TL sınırına ulaşacak. Kalkınma Bakanlığı’nın yaptığı temel makroekonomik ve mali hedefler çalışmasına göre, bu yılın sonunda fonun büyüklüğü 116 milyar TL olacak. Fona bu yıl 11 milyar 601 milyon TL’lik prim geliri gelirken, faizden gelen gelir de 10 milyar 44 milyon TL olacak. Buna karşılık fondan işsizlere, sınırlı bir ödeme yapılacak. Bu yıl içinde, sigorta giderlerine 4 milyar 291 milyon TL harcanacak. Bu rakamın içinde işsizlik ödeneğinin yanı sıra, kısa çalışma ödeneği ve ücret garanti fonu da yer alacak. Fondan diğer giderlere yapılan harcamalar ise, 9 milyar 550 milyon TL olacak.
2019’DA 144 MİLYAR TL
Yapılan projeksiyonlara göre fonun büyüklüğü her yıl ortalama 15 milyar TL artacak. Bu kapsamda gelecek yıl 130 milyar 470 milyon TL olacak olan fondan, sigorta ödemeleri için 4 milyar 621 milyon TL ayrılacak. 2019 yılında ise fonun büyüklüğü 144 milyar 578 milyon TL olurken, sigorta giderleri de 5 milyar 418 milyon TL düzeyinde gerçekleşecek. 2020 yılında ise fonun büyüklüğü 158 milyar TL olacak, sigorta giderlerine de 6 milyar 474 milyon TL harcamanacak.
EN YÜKSEK 1.422 TL
Halen yürürlükteki mevzuata göre, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmek için, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içindeki sigorta primi belirleyici oluyor. 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün, bin 80 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün süre ile işsizlik ödeneği veriliyor. İşsizlik ödeneğinin sınırları geçerli asgari ücrete göre belirleniyor, en düşüğü brüt asgari ücretin yüzde 40 iken, en yükseği ise yüzde 80’i düzeyinde bulunuyor. Bu taban ve tavan çerçevesinde, 2017 yılında işsizlik ödeneği 711 TL’nin altına inemezken, bin 422 TL’nin de üstüne çıkamıyor. Sık sık işsizlik ödeneğinden yararlanma koşullarının kolaylaştırılması için çalışma yapılması gündeme geliyor. Ancak projeksiyonlarda, fondan yapılacak sigorta ödemelerinin normal seyrinde gideceği varsayımıyla hareket edildiği görülüyor.
