13 Mart 2018
FAİZ LOBİSİ KİMDİR?
Nominal getiri oranlarını enflasyon şişirdiği için, enflasyondan arındırılmış olan reel getiri oranları daha önemlidir.
Türkiye İstatistik Kurumu Şubat ayı, finansal yatırım araçlarının, aylık ve yıllık olarak nominal ve reel getiri oranlarını açıkladı. Nominal getiri oranlarını enflasyon şişirdiği için, enflasyondan arındırılmış olan reel getiri oranları daha önemlidir.
Şubat ayında, mevduat faizinin yıllık Brüt reel getirisi sıfıra yakın eksi 0.46 oldu. Brüt reel getiri, stopaj yapılmamış faizdir. Vadeye göre yüzde 15 ile yüzde 10 dolayında kesintiden sonra ele geçen reel faiz daha düşük olacak demektir.
2017 yılı şubat ayında da mevduat faiz eksi yüzde 0.06 olmuştu.
Devlet İç borçlanma senetleri ise 2017 Şubat ayında yıllık yüzde eksi 0.21 reel kayıp, 2018 Şubatında ise eksi 2.42 reel kayıp getirdi.
Ekonomi yönetimi Merkez Bankasına faizi düşür baskısı yaparken her halde ne yaptığını farkında değildir.
Mevduat faizi zaten enflasyonun altındadır. Yani reel olarak eksidir. Bu sene beklenen enflasyon yüzde 12’dir. Buna karşılık halen nominal faiz oranları şöyledir:
Merkez Bankası Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti yüzde 12.75
Devlet İç borçlanma senetleri 7.59
Mevduat faiz oranı 9.75
Kredi faiz oranları en düşük 13.8; en yüksek 21.48
Banka kartı ve kredi kartı akdi faiz oranı 22.08
Kredi kartı gecikme faiz oranı 28.08
Hükümet ne yapmalı:
1. Bankalar sağladıkları mevduat ve fonlama maliyetleri için yıllık üstünden faiz ödüyor ve fakat verdikleri krediler için aylık faiz alıyorlar. Kredi faizleri de yıllık olarak belirlensin ve ilan edilsin.
2. Kredi faizleri için kanun çıkarılsın, yatırım kredileri faiz oranları fonlama maliyeti artı yüzde 20 kar, diğer krediler için fonlama maliyeti artı yüzde 25 kar marjı tespit edilsin.
3. Banka ve kredi kartları azami faiz oranını yasaya göre Merkez bankası belirliyor. Merkez Bankasının belirlediği faiz tefeci faizi kadar oluyor. Bu yetki Merkez Bankasından alınsın, yeni bir yasa ile gecikme faizi, fonlama maliyeti artı yüzde 30 ilave edilerek uygulansın. O zaman kredi kartlarında yüzde 28.08 olan gecikme faizi yüzde 16.25 olacaktır.
Bütün bunlar için bir muhalefet partisinden bir kanun teklifi gelse, Mecliste AKP ‘liler bu teklifi reddeder. Ben 2009 ve 2010 aynı teklifleri verdim. AKP oyları ile reddedildi. (Meclis zabıtlarında var)
Bu şartlarda anlaşılıyor ki halka gösteriş olsun diye Hükümet bankaları suçluyor ve fakat el altından onlarla işbirliği yapıyor. Bu şartlarda acaba faiz lobisi kimdir?
Borsa geçen senede bu senede yüksek reel getiri sağladı. Bunun içindir ki Türkiye ye doğrudan yabancı yatırım sermayesi kesiliyor ve fakat sıcak para girişi artıyor.
Söz gelimi ocak ayında Doğrudan yabancı yatırımlar geçen senenin ocak ayna göre 149 milyon dolar azaldı, Portföy yatırımlarında ise 4 milyar 917 milyon dolar net giriş gerçekleşti.
Geçen sene Şubat ayında Euro / dolar paritesi 1.0564 idi. Bu sene şubat ayında dolar Euro’ya karşı değer kaybetti ve parite 1.2484 oldu. Bu nedenle Şubat ayı itibariyle son bir yılda Doların reel getirisi eksi yüzde 6.41 oldu. Euro’nun reel getirisi ise yüzde 8.66 oldu.
