Ekonomideki kriz, küçülme ve patlayan işsizlik TÜİK’in istatistikleriyle ortaya çıkmaya başladı. Ardı ardına gelen konkordato ve iflaslar, inşaat sektörünün durması, ardından sanayi üretimi 2018’de önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,8 azaldı, perakende satış hacmi, Aralık 2018’de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 9,2 geriledi, tarım üretimi de hızla düşlü. TÜIK verilerine göre, 2018 yılında bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin üretim miktarları yüzde 5,8 azalırken, sebzelerde üretim miktarları yüzde 2,6 düştü.
Ekonomideki bu küçülmenin sonucunda da işsizlik oram, Kasım 2018’de bir önceki yılın aynı ayına göre 2 puan artarak yüzde 12,3’e yükseldi. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 706 bin kişilik artışla 3 milyon 981 bin kişi olarak kayıtlara geçti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜ1K), Kasım 2018’c ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. İşsizlik oranlarındaki bu patlama iktidarı panikletti ve 31 Mart seçimleri öncesi, kamuda istihdam artırılmaya başlandı.
Hükümet, kamuda geçici ve kalıcı işçi alımlarıyla 66 bin 655 kişiye iş verdi. İşsizlik oranı Kasım 2018’de bir önceki aya göre 0,7 puan arttı. Tarım dışı işsizlik oranı ise 2,1 puanlık artışla yüzde 14,3 olarak tahmin edildi. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oram 4,3 puan yükselerek yüzde 23,6 oldu. İşsizlik oranı, 15-64 yaş grubunda ise 2,1 puan artışla yüzde 12,6 olarak gerçekleşti. Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı, Kasım 2018’de bir önceki yılın aynı dönemine göre 201 bin kişi azalarak 28 milyon 314 bin kişiye indi, istihdam oranı da 0,8 puanlık azalışla yüzde 46,5 olarak gerçekleşti.
Söz konusu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 274 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 17,7’si tarım, yüzde 20’si sanayi, yüzde 6,5’i inşaat, yüzde 55,8’i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Veriler, Kasım 2017 ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,9 puan, inşaat sektörünün payı 1,1 puan azalırken, sanayi sektörünün payı 0,8 puan, hizmet sektörünün payı 1,2 puan arttı.İş gücüne katılma oranı ise 0,2 puan artışla yüzde 53’e ulaştı.
Aralık sonu itibariyle 222 kişiyi işe alan Trabzon Belediyesi bin 500 geçici işçi alacağını duyurdu.
Zonguldak’ta Türkiye Taş Kömürü Kurumu’na alınacak bin işçi için gençler önceki geceden battaniyeleriyle kuyruğa girdi. İlk gün 60 bin kişi başvurdu, işe başvuruda son tarih 18 Şubat olarak belirlendi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Şubat ayı itibariyle 20 bin bekçiyi aldıklarını açıkladı. Bakan Soylu, Haziran ayı itibariyle bekçi alımlarının 30 bin olacağını bildirdi.
Gençlik ve Spor Bakanlığı’na 3 bin 243 sürekli işçi alıntına ilişkin ilân, Resmî Gazete’de yayımlandı. MİLLİ EĞİTİM Bakanı Ziya Selçuk’un katıldığı törende 20.000 öğretmen adayının atama işlemi gerçekleştirildi. 20 bin sözleşmeli öğretmen alıntında en fazla kontenjan 3 bin 47 ile Sınıf öğretmenliğinde oldu.
AKP’den seçim için geçici istihdam
İktidar yerel seçimde vatandaştan oy alabilmek için belediyelerde ve kamuda çeşitli görevlerde işçi alımlarına başladı. Toplum Yararına Çalışma Programı kapsamında Çalışma Bakanlığı, çeşitli illerde geçici işçi alınılan gerçekleştirdi. İşçi alımlarının çoğu, 6 ay süreyle sınırlı tutuldu. Geçici işçi alımlarının oy devşirmek amacıyla yapıldığını vurgulayan CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, "Her seçim öncesi yaptıkları bir uygulama, 6 aylık geçici işçi alımlarını geçen 24 Haziran seçimlerinde yapmışlardı. Şimdi o işçilerin çıkış dönemi.
Burada bir kaos var. Zonguldak’taki kuyruğu gördük. Bir yerde 300 kişilik işçi alıntına 3 bin kişi başvuruyor. Türkiye’deki kriz ortada.
Bunu durdurmanın yolu üretime dönmektir, ekonomide reforma gitmektir, ancak yeterli kadrosu yok AKP’nin… Damatla olacak iş değil bu. Önümüzdeki dönemde daha büyük bir işsizlik furyası bekliyor bizi” diye konuştu.
‘7.5 milyon iş arıyor’
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, reel kesime ait tüm verilerin ekonomik krizin millet üzerindeki yükünün giderek ağırlaştığını ortaya koyduğunu kaydetti. İş gücüne dahil olmayan ama “iş bulsam çalışınım” diyenlerin de hesaba katıldığı “geniş tanımlı işsiz sayısının ise Kasım 2018 döneminde, önceki yılın aynı dönemine göre 623 bin kişilik artışla 6 milyon 117 bin kişiye ulaştığını belirten Öztrak, “Geniş tanımlı işsizlik oranı ise 1,6 puan artışla yüzde 17,8’e ulaştı. Buna mevsimlik çalışanlar, zamana bağlı eksik istihdam edilenler ve yetersiz istihdam edilenler eklendiğinde ise işsiz sayısı 7,5 milyona dayanıyor” dedi.