Türkiye, fındığa yeterli desteğin verilmemesi, son dönemde yaşanan fiyat dengesizliği, fındık tarımı yapan nüfusun gerilemesi, zararlılar ve hastalıklar yüzünden oluşan verim kaybı gibi nedenler yüzünden dünya fındık pazarındaki tekel konumunu kaybetmekle karşı karşıya. Dünya fındık üretiminde Türkiye’nin payı bundan 10 yıl önce yüzde 80’lerdeyken, yüzde 60’lara kadar düştü.
İki yıl önce yapılan küllenme ile mücadele çağrısının, basının da desteği sayesinde Ankara’dan duyulduğunu ve başarılı sonuçlar alındığını belirten ihracatçılar, bu yıl 300 milyon dolarlık kayba neden olan Gürcistan’dan dünyaya yayılan kahverengi kokarca böceklerine karşı biyolojik mücadele başlatılmasını istediler.
İTHAL BADEME DİKKAT!
Dün İstabul’da bir basın toplantısı düzenleyen İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İFMİB) Başkanı Ali Haydar Gören ve Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (KFMİB) Başkanı İlyas Edip Sevinç, bu zararlılarla mücadelede başarılı olunamaması durumunda yıllık kaybın bir milyar doları bulabileceğini ifade ettiler. Toplantıdaki konuşmasında "Tünelin ucunda bize yaklaşan bir cisim var" uyarısı yapan Edip Sevinç, fındıkta rekolte ve fiyat tartışmalarının artık bir yana bırakılarak, verimlilik, sürdürülebilirlik ve kalite konusunun ana gündem olmasını istedi. Ali Haydar Gören de, fındık kurdu, yeşil ve kahverengi kokarca, küllenmenin yanında ikame olarak ülkemize giren ithal bademin Türk fındığını tehdit ettiğini söyledi.
TEKEL KONUM KIRILACAK!
Gıdadaki sorunların çözümünün üretim artışında olduğunu ifade eden KFMİB Başkanı Sevinç ve İFMİB Başkanı Gören, zararlılarla mücadele kapsamında kullanılacak ilacın markasına kadar çeşitli bilgilerin yer aldığı bir milyon broşür hazırladıklarını duyurdular. Türkiye’nin fındıktaki tekel konumunun kırılmasının an meselesi olduğunu öne süren Edip Sevinç, "Fındık hiçbir ithal girdisi olmayan yerli bir üründür.
İthalat çıkarıldığında otomotivin on yıllık katma değeri 23 milyar dolarken, fundığın 21 milyar dolardır. Bugün Türkiye’de bol fındık olmazsa istihdam yerlerde sürünür. Son iki aydır yaşanan yeterli fındığın piyasada bulunamaması yüzünden fabrikalar eksik kapasite ile çalışıyor" bilgisini verdi.
Ali Haydar Gören de şunları söyledi: "Türkiye’de dekar başına verim ortalaması 80-90 kliogram (kg) iken, İtalya’da bu oran 150-160 kg, Gürcistan’da 180-220 kg ve ABD’de ise 260-280 kg civarında. Oysa ülkemizde bazı alanlarda iyi tarım tekniklerini uygulamak suretiyle, şu anda dahi dekarda 250-300 kg fındık üretebilen üreticilerimiz mevcut" dedi.