Üç gün sonra Dünya’da çocuklara hediye edilen tek bayramı kutlayacak olan Türkiye’de, CHP tarafından hazırlanan ve 1 milyonu aşkın çocuğun emeğinin sömürüldüğünü gösteren rapor yüzümüze tokat gibi çarptı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Emek Büroları Koordinatörü Veli Ağbaba, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı haftasında “Dünya’da ve Türkiye’de Çocuk Emeği Sömürüsü” adıyla çocuk işçilerin sorunlarını ortaya koyan bir rapor hazırladı. Dünya genelinde 159 milyon çocuk işçi bulunduğuna dikkat çekilen raporda, her yıl ortalama 10- 12 bin çocuk işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği kaydedildi. Raporda, Türkiye’de çocukların çıraklık ve stajyerlik adı altında ucuz iş gücü olarak çalıştırıldığı, 2015 yılında 245 bin olan çırak işçi sayısının ise 4 yılda 4 kal artarak 1 milyonu aştığına dikkat çekildi. Ayrıca çocuk İşçilerin yaklaşık 600 bininin de kayıt dışı çalıştığı belirtildi.
Raporda Türkiye’de ‘çırak’ ve ‘stajyer’ adı altında milyonlarca çocuğun zorunlu olarak çalıştırılarak emek sömürüsüne maruz kaldığı, 2016-2018 yılları arasında en az 213 çocuğun iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği vurgulandı.
Raporda şu ifadelere yer verildi: “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı gelecekle eşitliği, adaleti tesis edecek yoksulluğu ve ölümleri engelleyecek, teknolojinin hayatı kolaylaştırmasında özgür ve yenilikçi bireyler olarak yeni akımlar yeni fikirler üreterek dünyayı yönetecek çocuklara İleri görüşlü bir lider olan Mustafa Kemal Atatürk tarafından armağan edilmiştir. Ne yazık ki 23 Nisan’ı çocuklarımız eşitsizlik, yoksulluk ve ölümlerin pençesinde kutlamaktadır. Dünya genelinde çocuk emeğinin sömürüsü ve istismarı her geçen yıl daha fazla artmaktadır. Tüm dünyada yaklaşık 159 milyon çocuk eğitim hakkından yararlanamamakta ve kötü koşullarda çalışma hayatına atılmak zorunda kalmıştır. ILO ve UNICEF verilerine göre dünyada her 10 çocuktan birisi işçi olarak çalışmaktadır.” Ağbaba’nın hazırladığı rapora göre AB ülkelerinden: Avusturya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg çocuk işçiliğini tamamen ortadan kaldırmış. Almanya, İngiltere ve Fransa’da ise çocuk işçiliğinin var olup olmadığına dair herhangi bir güncel veriye rastlanmamış. İtalya yüzde 6,1 ile çocuk işçiliğinin AB ülkeleri arasında en yüksek orana sahip olan ülkesi.
İş cinayetlerine kurban gidiyorlar
Türkiye’de sektörlere göre çalışan çocuk işçilerin dağılımı ise şöyle: "Tarım %57,1, hizmet sektörü % 27,1, sanayi sektörü %15,8. Ayrıca birçok çocuk sokakta çalışma adı verilen (çiçek satıcılığı, araba camı silme, geri dönüşüm atıkları toplama, zorla dilendirilme) gibi işlerde çalışmaktadır." Verilere göre Türkiye’de 2016 ile 2018 yılları arasında en az 213 çocuk iş cinayetlerine kurban gitmiştir. 2018 yılı 14 yaş ve altı 23 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 44 çocuk/genç işçi toplam 67 çocuk işçi, 2017 yılı 18’i 15 yaş altında olmak üzere 60’ı çocuk işçi, 2016 yılı 14 yaş ve altında 18 çocuk işçi; 15-17 yaş arasında 45 çocuk/genç işçi olmak üzere toplam 63 çocuk işçi hayatını kaybetmiştir.”
95 milyonu erkek, 64 milyonu kız
Raporda Dünya çapında 5-17 yaş grubundaki 154 milyon çocuğun yani dünyadaki çocuk nüfusunun %11 ‘inin çocuk işçi olarak çalışmakta olduğuna dikkat çekilirken, bunlardan 75 milyonunun fiziksel ve zihinsel gelişimlerini olumsuz etkileyen işlerde çalıştığı belirtildi. Rapordaki diğer veriler ise şöyle: "Çalışan çocuk işçilerin 95 milyonunu erkek, 64 milyonunu ise kız çocukları oluşturmaktadır. Çocuk işçilerin %72’si tarım, %16’sı hizmet sektörü, %12’si sanayi sektöründe çalışıyor. Çocuk işçi sayısı Asya ve Pasifik ülkelerinde %9,3, Latin Amerika ve Karayipler’de %8, Sahra Altı Afrika’da %21,4 ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da %8,4 olarak ölçülmüştür.