TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) Başkanı Yunus Yener, iş kazaları ve iş cinayetlerinin sürekli arttığına dikkat çekerek, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanının sermaye güçlerinin çıkarlarına göre değil, çalışanlardan yana düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. 

 

 

4-10 Mayıs İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası dolayısıyla yazılı açıklama yapan Yener, 2012 yılında çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası ile ilgili yönetmeliklerin defalarca değiştirilmesine karşın kazaların ve iş cinayetlerinin artarak sürdüğünü kaydetti. Bu artışın sermayenin azami kâr hırsı ve emek düşmanı politikalardan kaynaklandığını vurgulayan Yener, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası başta olmak üzere mevzuatı şu sözlerle eleştirdi: 

 

"İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin işyerlerindeki hizmet süreleri sürekli düşürüldü. İşyeri hekimi, mühendis, teknik eleman, hemşire ve diğer sağlık personeline yönelik eğitim hizmetleri dışarıdan satın alma yoluyla ticarileştirildi. İş güvenliği mühendisliği ile teknisyenlik, ‘iş güvenliği uzmanlığı’ altında bir tutuldu. Özel öğretim kurumlarına yetki tanınmasıyla mühendislik meslek örgütlerinin fonksiyonu dışlandı. Tam zamanlı iş güvenliği mühendisliği de dışlandı, uzmanlar işverene bağımlı kılındı, iş kazalarında işverenlerin sorumluluğu kaldırıldı." 

 

Bu yanlış uygulamalar nedeniyle iş kazalarının ve ölümlerin sürekli olarak arttığına işaret eden Yener, şu verileri paylaştı: "SGK verilerine göre 2017 yılında iş kazası sayısı 359 bin 653 ve 2016 yılma göre yüzde 25,72 oranında artış var. 74 bin 871 iş kazasının olduğu 2012’ye göre ise iş kazaları 2017’de yüzde 380 oranında (4,8 kat) arttı. Yine SGK verilerine göre iş kazaları sonucunda 2017’de bin 633 emekçi yaşamını kaybetti. Bin 405 ölümün olduğu 2016’ya göre yüzde 16,2 oranında, 745 ölümün olduğu 2012 yılma göre de yüzde 1119 artış oldu."

 

 

MMO Başkanı Yener, iş kazaları ve cinayetlerinin önlenmesi için yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı: 

 

* İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanı sermaye güçlerinin çıkarlarına göre değil, çalışanlardan yana; sendikalar, üniversiteler, TMMOB, TTB’nin görüşleri ve kamusal denetim ekseninde düzenlenmeli. 

 

* Mevzuat; esnek ve kuralsız çalışmayı, geçici iş ilişkisini, taşeronlaştırmayı yasal hale getirdiği, kıdem tazminatlarını, fazla mesai ücretlerini, sendikal hak ve yetkileri budadığı için iptal edilmeli, kamusal denetim mekanizmalarıyla birlikte yeniden düzenlenmeli. 

 

* Yapılacak tüm düzenlemelerde asıl sorumluluğun işverende olduğu hususu yer almalı. 

 

* Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi ve bileşenleri iktidar ve işveren ağırlıklı bir yapıdan çıkarılmalı; sendikalar, üniversiteler, TMMOB, TTB ağırlıklı hale getirilmeli. 

 

 

* İSİG ile ilgili düzenleme ve uygulamalar sektör, çalışan sayısı vb. hiçbir ayrım olmaksızın bütün işyerlerini ve tüm çalışanları kapsamalı. Kamu kuruluşlarında ve 50’nin altında çalışanın olduğu az tehlikeli işyerlerinde, uzman ve hekim çalıştırılması uygulaması 2020 yılı beklenmeden hemen başlatılmalı. 

 

* Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıftaki, 100’den fazla çalışanın bulunduğu sanayi işletmelerinde "tam zamanlı" iş güvenliği mühendisi çalıştırılması zorunlu hale getirilmeli. 

 

* İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarının mesleki bağımsızlıkları ve iş güvenceleri korunmalı. 

 

* İSİG Kurulu zorunluluğu en az 30 çalışanın bulunduğu işyerlerini de kapsamalı. 

 

* Sigortasız, sendikasız çalıştırma önlenmeli, kayıt dışı çalışma yasaklanmalı, sendikalaşmanın önündeki engeller kaldırılmalı.