22 Mayıs 2019
İŞKOLU BARAJI ENGELİNE GEÇİCİ ÇÖZÜM YOLDA
İşkolu barajı muafiyeti geçen eylül ayında sona erdi. Yeni bir düzenleme yapılmazsa bazı sendikaların toplusözleşme yapma yetkisi düşecek.
İşkolu barajı muafiyeti geçen eylül ayında sona erdi. Yeni bir düzenleme yapılmazsa bazı sendikaların toplusözleşme yapma yetkisi düşecek. Ancak baraj muafiyetini bir yıl uzatan düzenleme Meclis’e sunuldu. Sendikalar ise yüzde 1’lik işkolu barajının kaldırılmasından yana.
Bazı sendikaların toplusözleşme imzalamak için gerekli olan yüzde 1’lik işkolu barajından muaf tutulmasını sağlayan geçici düzenlemenin süresi 7 Eylül 2018 tarihinde doldu. Binlerce işçi de toplusözleşme hakkından mahrum kaldı. Ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan torba yasa tasarısındaki bir maddeyle bu geçici sürenin bir yıl daha uzatılması öngörüldü.
BİRLEŞİNCE SORUN BÜYÜDÜ
7 Kasım 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile bazı işkolları birleştirilmiş, toplu iş sözleşmesi yapabilmek için gerekli olan işkolu barajı da yüzde 10’dan yüzde 1’e indirilmişti. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerinin esas alınmasıyla birlikte işkollarında çalışan toplam işçi sayısının 5 milyon 434 binden 10 milyon 884 bine yükseldiği; 3 milyon 205 bin sendikalı işçi sayısının ise 1 milyonun altına düştüğü ortaya çıkmıştı. İşkollarının birleşmesiyle birlikte bazı işkollarında çalışan işçi sayısının çok artmış olması, birçok sendikanın baraj altında kalmasına ve toplusözleşme yetkisinin ortadan kalkmasına neden olmuştu.
GEÇİCİ SÜRE DOLDU
Daha önce çıkarılan yasayla sendikaların sorununa geçici bir çözüm getirilmişti. Buna göre, 2009 Temmuz ayı istatistiklerine göre işkolu barajını aşmış sendikalar ile bu istatistikler sonrasında 15 Eylül 2012 tarihine kadar kurulmuş işçi sendikaları, yasada belirtilen geçici süre boyunca yetki başvurularında işkolu barajından muaf tutulmuştu. Bu sendikaların yetki başvuruları işyeri veya işletme çoğunluğu şartlarına göre sonuçlandırılmıştı. Yasada belirtilen süre, 7 Eylül 2018 tarihinde doldu. Eğer geçici süre uzatılmazsa Türkiye Orman-İş, Deriteks, Tümka-İş, Sosyal-İş, Nakliyat-İş, Spor Emek-Sen, Oyuncular Sendikası ve Devrimci Turizm-İş yüzde 1’lik işkolu barajını aşamadığı için toplusözleşme hakkından mahrum kalacak.
BİR YIL UZATILIYOR
Ak Partili milletvekilleri tarafından 17 Mayıs’ta TBMM Başkanlığı’na sunulan “Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nde yer alan bir madde ile geçici sürenin bir yıl daha uzatılmasının öngörüldüğü ortaya çıktı. Torba tasarı yasalaşırsa, Temmuz 2009 istatistiğine göre toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi alan sendikalar ile bu istatistiğin yayımından sonra 15 Eylül 2012’ye kadar kurulan işçi sendikalarının, bu düzenlemenin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde yapacakları yetki tespit başvuruları işkolu barajı şartı aranmaksızın işletme veya işyeri çoğunluk şartına göre sonuçlandırılacak.
