Uzun bir hazırlık sürecinden sonra ve ülkelerden alınan veriler ışığında bir sözleşme taslağı hazırlandı. ILO’nun Standart Belirleme Komitesi tarafından hazırlanan sözleşme taslağı konferans süresince düzenlenen oturumlarda tartışılacak. Son hazırlıkları tamamlandıktan sonra 21 Haziran’da üye devletlerin onayına sunulacak. 

 

Konferans delegasyonu her ülkeden iki hükümet, bir işçi ve bir işveren temsilcisinden oluşuyor. Yürütülen tartışmalar sonucunda eğer konferansa katılan delegelerin 2/3’ü olumlu oy verirse sözleşme taslağı kabul edilmiş olacak. Olumlu oy verenlerin oranı 2/3 un altında ve salt çoğunluğun üstünde olursa sözleşme taslağı tavsiye kararına dönüşebilecek. Ancak sözleşmenin konferansa kabulü yetmiyor. Ayrıca üye ülkeler tarafından kendi ulusal mevzuatlarına göre onaylanmaları gerekiyor. Tavsiye kararları ise adı üstünde onaya sunulmayan yol gösterici bir belge niteliğinde. Amaçlanan konferansın taslağı bir sözleşme olarak kabul etmesi Bunun için uluslararası alanda sendikalar, hükümetler ve işveren örgütleri üzerinde lobi çalışmalarına devam ediyor. 

 

Bağlayıcı sonuçları olacak bir sözleşme üzerinde uzlaşılması önemli, çünkü sözleşme üye ülkelerin onayından sonra ülkelerin mevzuatının bir parçası haline gelecek. Üye ülkelerin kendi mevzuatlarını ILO sözleşmesine uygun hale getirmesi beklenecek Belki "ILO sözleşmesi olsa ne olur, olmasa ne olur" denebilir ama uluslararası sözleşmelerin varlığının mücadelemizde elimizi daha güçlü kılacağını kabul etmek gerek. 

 

 

İşyerinde şiddet tüm çalışanlar için önemli bir konu. Erkek egemen alanlar olan işyerlerinde şiddet, sözlü taciz, cinsel tacize ve mobbinge en çok maruz kalanların kadın işçiler ve farklı cinsel kimlik ve cinsel yönelimi olan işçiler olduğu biliniyor. 

 

ILO’nun konuya ilişkin verileri üye ülkelerdeki durumun vahim tablosunu ortaya koyuyor. ILO Standart Belirleme Komitesi tarafından hazırlanan rapora göre; Birleşik Krallık Sendikalar Kongresi (TUC) tarafından cinsel taciz hakkında 2016’da gerçekleştirilen bir ankette, cinsel tacize maruz kaldıklarını söyleyenlerin yüzde 54’ü faillerin eşit düzeydeki iş arkadaşları, yüzde 3’ü daha kıdemsiz iş arkadaşları, yüzde 17’si ise yönetici ya da yetki sahibi kişiler olduğunu belirtiyor.

 

Yine aynı raporda başka kadınlar hakkında cinsiyetçi söylemler duyduğunu bildiren kadınların oranı yüzde 35, hoş karşılaşılmayan şakalar ve cinsel nitelikli sataşmalar duyduğunu bildirenlerin oranı ise yüzde 32 olarak belirtilmiş. Ankete katılanların yaklaşık dörtte biri istenmeyen dokunmalara ve beşte biri istenmeyen cinsel amaçlı girişime maruz kaldığını belirtiyor Araştırmaya katılanların yüzde 1 ‘i işyerinde ciddi bir cinsel saldırı veya tecavüz yaşadığını bildirmiş. Yaklaşık 10 kadından biri ise işyerinde pornografik materyallerin sergilendiğini gördüğünü belirtiyor. 

 

Yine ILO, dünyanın dört bir tarafından elde edilen bulgulardan hareketle, hamile işçilerin yanı sıra annelik, babalık veya ebeveynlik izninden dönen kadın ve erkeklerin iş arkadaşları, astları veya yöneticileri tarafından tacize maruz kalabildiğini belirtiyor. 

 

İşyerlerinde yaşanan şiddet ve tacız nihai olarak çalışanların belirli bir işyerini veya tamamen işgücü piyasasını terk etmelerine neden olabiliyor veya en uç durumlarda kendine zarar vermeye yol açabiliyor, İsveç’te her yıl intiharların yüzde 10-15’nın psikolojik tacizden kaynaklandığı tahmin ediliyor. 

 

Ekonomik açıdan cinsel şiddet ve tacız, kadınların işgücüne katılımının ve orada kalmasının önünde bir engel Bu durum kadın işçilerin uzun vadeli kazanç kapasitelerinin düşmesine, kadın ve erkek arasında ücret eşitsizliğine neden oluyor, İtalya’da yapılan bir çalışmada, şiddete hedef olan çalışanların yüzde 16’sının istifa ettiği belirtiliyor Aynı çalışma kadınların istifa etme ihtimalinin erkeklerin iki katı olduğunu tespit ediyor 

 

 

Erkek egemen alanlar olan işyerlerinde kadınların, farklı cinsel kimlik ve cinsel yönelime sahip olan kişilerin insan onuruna yakışır bir çalışma ortamına sahip olması; cinsiyet temelli şiddet ve tacizin önlenmesi, eşitsizliğin ve ayrımcılığın ortadan kaldırılması ile mümkün. Bunun yolu da toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için mücadele etmekten geçiyor Bugün gündemde olan ILO sözleşmesi de hem mevzuatta hem de uygulamada farkındalığı artıracak, bizlerin de elini güçlendirecek bir araç olacak. 

 

Bu sözleşmenin kabul edilmesinde sendikalara önemli görevler düşüyor Hükümet ve işverenler üzerinde lobi çalışmalarını tüm ülkelerde sendikalar ve kadın örgütleri yürütüyor Sendikaların rolü sadece uluslararası bir sözleşmenin Cenevre’de kabul edilmesine çalışmakla bitmiyor Ellerindeki en önemli araç olan toplu sözleşmeler aracılığı ile işyerlerinde bu sözleşmenin uygulanmasının sağlanması gerekiyor. Bu sözleşmenin uygulanıp uygulanmadığının takipçisi olma görevi de en çok sendikalara düşüyor. 

 

Şimdi önümüzde, işyerlerinde şiddet, sözlü tacız, cinsel taciz ve mobbingin önlenmesi için tarihi bir fırsat var. Türkiye’den ILO’ya katılan tüm delegasyonun da işyerlerinde şiddet ve tacizin önlenmesi sözleşmesini kabul etmesini bekliyoruz.