Bu çalışmalar esnasında, yaşlılığım nedeniyle kendimin yapamayacağı işlerde değişik tarihlerde olmak üzere yılda yaklaşık 10 gün civarında yevmiyeci işçi bulup bazı tarım işlerini birlikte yapıyoruz. Beraber çalıştığım yevmiyecinin genellikle sigortasız olduğunu görüyorum ve bu durum beni onun adına çok huzursuz ediyor. Ayrıca, çalışan işçinin sigortasız olması durumunda muhtemel iş kazası sonucunda işveren olarak karşılaşağım vicdani ve hukuki sorumluluklarım da beni her zaman rahatsız ve tedirgin ediyor. Zaten zor geçinen bu gibi insanlar, yevmiyelerinden bir miktar para ayırıp, kendi istekleriyle sigortalı olmuyorlar. İşveren ve işçi olarak sigorta mevzuatını tam bilemediğimizden veya kısmen bilsek de giriş/çıkış formalitelerini her seferinde yerine getirecek zaman ayıramadığımızdan, sistemin pratik olmamasından dolayı sigortalı olarak işçi çalıştırmak/çalışmak istememize rağmen bunu uygulamada yapamamaktayız.

 

Yukarıda belirtilen durumlar nedeniyle, işveren olarak tarım işlerinde yevmiyeci çalıştırmak özellikle iş kazaları açısından riskli ve caydırıcı olmaktadır. Bu durum, işin daha da geliştirilmesine yönelik girişimcilik anlayışını da zedelemektedir. Bu gibi sebeplerle bazı arkadaşlarım yapmayı düşündükleri işleri ertelemektedirler veya vazgeçmektedirler.

 

 

Ülkemizin bence en büyük sorunu olan işsizliğin azaltılması için, milli ve yerli sektör olan tarımın geliştirilmesi çalışmalarına önem verilmelidir. Küçük çaplı tarla ve bahçelerdeki bir iki günlük yevmiyeli çalışmalarda kolaylıkla sigortalı olma imkanı olmadığından, son zamanlarda gençlerimiz zaten zor olan tarım işlerine maalesef ilgi göstermemekte ve tarıma yönelmemektedirler. Görülen ve işitilen o ki; bir çok genç haklı olarak tarım dışı, sürekli sigortası olan sektörlerde çalışmayı istemektedir. Tarım işverenleri de zaman zaman tarımda çalışacak genç işçi bulamamaktan şikayet etmektedirler.

 

Bizim bölgemizde, bazı tarla-bahçe sahiplerinin tarım işlerinden vazgeçerek sadece kendi ve aile fertleriyle yapılabilecekleri hayvancılığa doğru bir yönelişleri gözlenmektedir. Tarımın zayıflaması nedeniyle, hayvancılığın ot-saman-yem gibi girdi maliyetleri artmakta ve bilahare hayvancılık ile de geçinme koşulları ağırlaşmaktadır.

 

Bu durum da stratejik bir sektör olan tarımın zayıflamasına, ülkemizde ekilen/biçilen tarım alanlarının azalmasına ve dolayısıyla da geçtiğimiz aylarda olduğu gibi bazı ürün fiyatlarının aşırı artmasına sebep olmaktadır. Tarımın zayıflaması sebebiyle ot-saman vb. gibi bazı ürünlerin de zaman zaman yurt dışından ithal edildiği görülmektedir.

 

 

Tarım çalışanlarının kolaylıkla sigortalı olabilmelerini temin ederek; gençlerimizin bu sektöre ilgilerinin arttırılarak genç işsizliğinin azaltılması ve artacak üretim nedeniyle de bazı ürün fiyatlarının aşırı artmasını önlemek için kısa süreli işlerde sigortalı olabilme mevzuatının pratikleştirilmesine acilen ihtiyaç vardır. Kolaylıkla sigortalı çalışma koşullarının yapılabilmesi için bir fikrim var.

 

Bu önerimi, iş sırasına göre aşağıdaki maddeler halinde siz sayın yetkililere iletiyorum.

 

1- Yevmiyeli işçi çalıştıracak her işveren;

 

SGK’dan o yıl içinde tahmini çalıştıracağı yevmiye sayısı kadar kopyalanamaz/taklit edilemez ikiye ayrılabilen kuponlar alabilmeli. Her bir yevmiye kuponunun değeri şöyle hesaplanmalı:

 

2019 yılı SGK İŞÇİ PAYI: 358,12 TL,SGK İŞVEREN PAYI: 396,49 TL

 

ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN BİR AYLIK PRİM TOPLAM TUTARI: 754,61 TL,

 

KUPONUN GÜNLÜK YEVMİYE SGK PRİMİ: 754,61 TL/30 GÜN = 25 TL/ GÜN

 

(Örneğin; yıl içinde bir işveren 10 yevmiyeci çalıştırmayı düşünüyorsa, SGK’ya 250 TL ödeyerek 10 adet kupon alacak.)

 

2- Çalışma yapılan günün iş başlangıcında;

 

– işveren ve işçi; birlikte Ad-soyad, TC Kimlik no’larını ve çalışma tarihini ilgili hanelere yazarak ve kuponu birlikte karşılıklı imzalayıp aslını işçiye ver meli ,bir nüshasını işveren al malı, sakla malı.

 

3- Çalışma yapılan günün iş bitiminde ve ya ay sonunda; 

 

İşçi, kendine ait değişik işverenlerden aldığı tüm kuponları ay sonu SGK ofisine teslim edebilmeli ve prim gün sayısını dolduran sonunda emekliliğine hak kazanabilmeli.

 

4- İşveren kuponu biterse, istediği zaman primini ödeyerek ilave kuponlar alabilmeli, fazla kupon almışsa bunları yıl sonunda SGK ya iade edebilmeli.

 

Sayın SGK yetkililerinin, yukarıdaki fikrin faydasını ve maliyetini hesaplayarak, irdeleyerek işçiyi ve işvereni koruyan, şüphesiz daha pratik ve güvenilir daha iyi bir sistem tasarlayacaklarını ve uygulayacaklarını ümit ediyorum.

 

Bu fikir; yasa, yönetmelik vb çıkarılarak uygulamaya geçirilirse;

 

Tarım ürünlerinin fiyatları daha da azalacak, özellikle gençlerimiz tarım işlerine de özendirilerek işsizliğin azaltılmasına katkı sağlayacak, "Sosyal Devlet" anlayışı daha da yaygınlaştırılarak herkes için huzurlu bir ortam oluşacaktır.