09 Eylül 2019
DÖVİZ KURLARI NİYE DÜŞÜRÜLDÜ?
Ekonomi yönetimi kararlı.
Zamlar konusunda gözü kararttı.
Durum 2001 krizinden daha beter.
Bir yerlere mesaj verilmeye çalışıldığı anlaşılıyor.
Uygulamalar Arjantin’e benziyor.
Arjantin 2 yıldır IMF programı uyguluyor.
Ama sonuç ortada.
Ekonomi yönetimi kararlı.
Zamlar konusunda gözü kararttı.
Durum 2001 krizinden daha beter.
Bir yerlere mesaj verilmeye çalışıldığı anlaşılıyor.
Uygulamalar Arjantin’e benziyor.
Arjantin 2 yıldır IMF programı uyguluyor.
Ama sonuç ortada.
DÖVİZDE NE OLUYOR
Dövizde garip şeyler oluyor.
Son üç çeyrektir yüksek enflasyon ortamında küçülüyoruz.
2. çeyrek sonucu açıklandı, döviz düştü.
Normalde tam tersi olması gerekiyordu.
Ekonomistler baskılamanın devam ettiğine dikkat çekiyor.
NEDEN?
Öne çıkan görüşler özetle şöyle:
“MB faizleri yüksek oranlı düşürmeye hazırlanıyor.
Para Politikası Kurulu (PPK) 12 Eylül’de toplanacak
Konuşulanlar 300 baz puan.
Piyasalar buna tepki verir.
Döviz yükselişe geçer.
Şimdi buna önlem alınıyor.
Döviz baskıyla aşağı çekiliyor.
Gelecek tepkilerle yükselse de eski yerine gelir.”
Hesap bu.
AMA…
Baskıyla düşürüldükçe dolara talep artıyor.
Vatandaş da şirketler de tasarruflarını dolara yatırıyor.
Bankalardaki döviz mevduatları çözülmüyor.
Yastık altı dövizlerin de arttığı anlaşılıyor.
Beklenti yıl sonuna doğru kurların yükseleceği.
Herkes buna göre pozisyon alıyor.
Şirketler yatırımları durduruyor.
Harcamalar erteleniyor.
Durgunluk derinleşiyor.
3. ÇEYREK BÜYÜME
2018 son çeyrekte yüzde 3,
2019 1. çeyrekte yüzde 2,6
2. çeyrekte 1,5 küçüldük.
9 aydır yüksek enflasyon ve küçülmeyi birlikte yaşıyoruz.
Seçim nedeniyle kamu harcamaları yüksekti.
Reklamdan sonra devam ediyor
Oda olmasa durum daha vahimdi.
Şimdi seçim yok.
Kamu harcamaları azalacak.
Zaten bütçede para falan da yok.
Bu nedenle 3.çeyrekte daha fazla daralma olacak.
Genel kanı yıl sonunda yüzde 2 civarında küçülme olacak.
İşsizlik daha da artacak.
KREDİLER
MB faizleri düşürse de kredilere pek yansımıyor.
Tüketici kredilerinde faiz yüzde 26’larda.
Yıllıklandırılmış maliyet ise yüzde 29-30.
Enflasyonun iki katı.
Tarım kredilerinde bile faiz yüzde 23-24.
Bakalım önümüzdeki günler ne gösterecek?
ÜLKE RİSK PRİMİ
Türkiye’nin Risk Primi (CDS) 400’e geriledi diye sevinenler var.
Ama tablo vahim.
Bizden daha yüksek bir tek Arjantin var.
İflas durumunda.
Bizden sonraki Brezilya ile aramızda200’ün üzerinde fark var.
Diğerleri 200’ün çok çok altında.
İHRACAT
İthalat düştü diye seviniyoruz.
Ama pek sevinilecek gibi değil.
Ara ve hammadde ithalatı düştü.
Durgunluk ciddi.
Üretim geriliyor.
Bu durum ihracata da yansımaya başladı.
Ağustos ayı ihracat artışı yüzde 1,69.
8 aylık artış yüzde 2,86.
Yıl sonu hedefi riske girdi.
GÜNÜ KURTARMAKLA OLMUYOR
Diğer veriler de umut verici değil.
Günü kurtarmakla ekonomi kurtulmuyor.
Herkesin gündemi ekonomi.
Önümüzdeki günlerde daha çok konuşulacak.
Ortak akla ihtiyaç var.
Gecikme krizi daha da büyütüyor.
Sanayiciler, çiftçiler, … üreticiler beklemede.
Zaman aralıyor..!
