Aydınlık, yurt çapında şubeleri bulunan bir zincir marketteki fiyatları inceledi, yöneticileriyle konuştu. Aydınlık mağaza yöneticileriyle görüşürken personel yeni fiyat listelerini hazırlıyordu. Mağaza yöneticisi R.K. geçen cumartesi günkü yeni fiyatlarla ilgili bilgi verirken, "Bizde ürünler toptan alınır, şubelere dağıtılır. Dün gece yeni mallar ve yeni fiyatlar geldi. Biz de gece ve sabah erken saatlerde mağazamızı açmadan yeni fiyatları raflara yerleştirmeye çalışıyoruz. Çikolatalar, çerezler, şampuanlar, diş macunları, sıvı içecekler, gazlı içecekler, şarküteri, yağlar, temizlik malzemeleri, … her şeyin fiyatları arttı. Binin üzerinde ürünün fiyatı zamlandı" dedi.
VATANDAŞ TEPKİLİ
Zam oranlarının yüzde 5 ile 25 arasında değiştiğini vurgulayan zincir market yöneticisi R.K. zam oranlarında ağırlığın yüzde 10’un üzerinde olduğunu, düşük zam yapanların da kısa aralıklarla tekrar zam yaptıklarını bildirdi. Gıda ürünlerinde yılbaşından bu yana yapılan zam oranlarının ortalama yüzde 30’un üzerinde olduğunu ifade eden zincir market yöneticisi, kasalarda sık sık tartışmalar yaşandığını, vatandaşın zamlara tepki gösterdiklerini de belirtti R.K., "Bizler aracıyız. Zamları biz yapmıyoruz. Üretici firmalar yapıyor. Onlar da haklı. Girdi maliyetleri sürekli artıyor. Piyasadaki durgunluk nedeniyle maliyet artışını fiyatlarına yansıtmakta zorlanıyorlar. Aslında onların da bir suçu yok. Ama vatandaşın muhatabı biz olduğumuz için bize kızıyorlar. Kasadaki çalışanlarımız her gün evine ağlayarak gidiyor. Herkesin siniri bozulmuş durumda" diye konuştu.
CİROLAR ARTMIYOR
Piyasada ciddi daralma yaşandığını kaydeden zincir mağaza yöneticisi R.K. şu bilgileri verdi:
"Bizim ürünlerimiz esas olarak gıda ve temizlik ürünleri. Yani vatandaşın olmazsa olmazları. temel tüketim maddeleri. Bu ürünlere yılbaşından beri yüzde 30’un üzerinde zam yapılmasına rağmen bizim cirolarımızda bir artış yok. Rakiplerimizle de görüşüyoruz. Onların durumu da aynı. Normalde ciromuzun en azından zam oranına eş değerde artması lazımdı. Ama olmadı. Vatandaş tüketimi azalttı. Bir kilo peynir alan yarım kiloya düşürdü. 100 gram et alan müşterilerimiz var. Her gün içimizi sızlatan görüntülerle karşılaşıyoruz." TÜİK’in ciro endekslerine bakıldığında da ciro artışlarının enflasyonun oldukça altında kaldığı görülüyor.
KÖYDEN TEDARİK DÖNEMİ
Büyük şehirlerde yaşayan vatandaşların yıllık tatillerini daha fazla köylerinde geçirmeye başladıkları belirlendi. Aydınlık’a bilgi veren bir üst düzey kamu yöneticisi şunları söyledi:
"Çalışanların izin talepleri eskiden haziran, temmuz aylarında olurdu. Son yıllarda ağustos, eylül aylarına kaydı. Nedenini araştırınca ilginç bir durumla karşılaştım. Çalışanlar yaz tatillerini tatil yörelerinde değil köylerinde geçirmeye başlamışlar. Ağustos, eylül ayı tercihi de anlamlı. Hasat zamanı olmasından. Tatile gidenler aynı zamanda kışlık yiyeceğini de hazırlıyor. Anadan babadan kalma tarlasından veya eş dosttan. Geçinemeyince alternatif çözümlere yönelmişler. Anadolu’dan gelen otobüslerin bagajları da bunun göstergesi. İnsanlar köyden çuvallarla, torbalarla, kutularla dönüyor. Hepsi kışlık yiyecek."
EKMEK ZAMMI YOLDA
Bu arada ekmek zammı ile ilgili girişimler de sürüyor. Fırıncılar girdi maliyetlerindeki artışları gerekçe göstererek ekmek zammında ısrarlılar. Fırıncılar girdi maliyetlerindeki artışların yüzde 30’dan fazla yükseldiğini, işçilik maliyetlerinin arttığını söylüyorlar. Fırıncılar, ağustos ayında zam talebinde bulunmuş ama reddedilmişti. İstanbul Ticaret Odası (İTO) fırıncıların talebini bu kez komisyonda görüşülmek üzere kabul etti. Fırıncıların talebinin beş kişiden oluşan komisyon tarafından bu hafta değerlendirileceği bildirildi. Fırıncıların talebi İstanbul’da satılan 200 gram ekmeğin fiyatının 1.40 TL’ye, 250 gram ekmeğin 1.75 TL olması.