Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
03 Ekim 2011
TEKEL DİRENİŞİNİ İŞÇİLER ANLATIRSA

Herkesin her şeyi söylediği bir sosyal olguda çoğunlukla onu yaratanlar unutulur. Öyle ki değerlendirmeler çoğu zaman o eylemi yaratanlara akıl vermenin ötesine gidemez. Sevgi Yılmaz´ın hazırladığı, Evrensel Basım Yayın tarafından yayımlanan ´Bir Direniş Öyküsü Tekel´ adlı geniş kapsamlı çalışmada, 15 kentten 52 işçiyle direniş süresince yapılan röportajlar, bütün direnişe ilişkin önemli veriler sunuyor.

TEKEL DİRENİŞİNİ İŞÇİLER ANLATIRSA

       Tekel İşçiler hangi koşullarda eyleme başladıklarını, neyin artık onları ‘ölmek var dönmek yok* deme noktasına getirdiğini, karşılaştıkları zorlukları kendi üsluplarıyla anlatıyor kitap boyunca.

SEVGİ YILMAZ’IN HAZIRLADIĞI ‘BİR DİRENİŞ ÖYKÜSÜ TEKEL KİTABINA 52 İŞÇİ KONUŞUYOR

Tekel direnişini isçiler anlatırsa…

       Direniş Öyküsü Tekel’ kitabı, sermayenin ve hükümetinin neler yapılabileceğini Tekel direnişinde yaşananları, söylenenleri aktararak bir uyarı görevini de yerine getiriyor. 

       İşçi sınıfının kendiliğinden dolayısıyla ekonomik mücadelesinin doruk noktası sayılabilecek Tekel işçilerinin Ankara’da 78 gün süren direnişinin üzerinden yaklaşık iki yıl geçti. Bu mücadele sırasında akademisyenler bilimsel çalışmaları için veriler topladılar, anketler yaptılar makaleler yazdılar. İşçi sınıfı mücadelesi için tam bir laboratuar sayılabilecek bu direniş alanı sosyalistler için de önemli olan sonuçlar doğurarak ilerledi. Henüz yeterli eser ortaya çıkmamış da olsa burada çok haksızlık da etmek istemem. Bu ifadeyi kendi gördüklerim, izleyebildiklerimle sımrlayayımsanat ve edebiyat için de elverişli bir zemin sundu.

       Araştırma-değerlendirmeanı kapsamında değerlendirilebilecek kitaplar da çıktı bu süreçle ilgili. Sonuçta bütün toplumu aylar boyunca etkileyen sayısız habere konu olan direniş ardında önemli bir deneyim bırakarak sona erdi.

       Evrensel Basım Yayın tarafından yayımlanan ‘Bir Direniş Öyküsü Tekel’ adlı kitabı, geçtiğimiz günlerde kitapçı raflarmdaki yerini aldı. Sevgi Yılmaz’m hazırladığı bu geniş kapsamlı kitap 416 sayfadan oluşuyor. Kitabın sonunda ise Tek-Gıda-Iş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Türkel‘le yapılan röportaj yer alıyor.

UNUTULANLARIN DİLİNDEN

       Herkesin her şeyi söylediği, objektif olup olmamasına bakmaksızın değerlendirmeler yaptığı bir sosyal olguda çoğunlukla onu yaratanlar unutulur. Öyle ki değerlendirmeler çoğu zaman o eylemi yaratanlara akıl vermenin ötesine gidemez. İşte bu kitap bugüne kadar çıkan kitaplardan farklı olarak direnişin içinde olan işçilerin kendi eylemlerini değerlendirmeleri, çıkardıkları sonuçları paylaşmaları yönüyle diğer kitaplardan ayn bir noktada duruyor.

       İşçiler hangi koşullarda eyleme başladıklarını, neyin artık onlan ‘ölmek var dönmek yok’ deme noktasına getirdiğini, karşılaştıkları zorlukları kendi üsluplarıyla anlatıyor kitap boyunca. Manisa’dan Diyarbakır’a, Adıyaman’dan istanbul’a, Samsun’a, Tokafa; Malatya’dan İzmir’e Hatay’a Türkiye’nin batısından doğusuna kuzeyinden güneyine 15 kentten 52 işçiyle direniş süresince yapılan röportajlar, dikkatli okunduğunda bütün direnişe ilişkin önemli veriler sunuyor.

       Röportajlarda işçilerin daha Tekel’de çalışmaya başladıklarında yaşadıkları dahil bütün bir çalışma hayatları da bir ucundan ele alınıyor.

        İşçilerin eyleme başlamadan önceki düşünceleri, Ankara’ya gelişleri, karşılaştıkları sorunlar, yaşadıkları acılar kendi üsluplarıyla yer alıyor kitapta.

       Kitap bir taraftan 78 günlük Tekel Direnişini anlatıyor, öte taraftan işçilerin çalışma koşulları, reel politik duruma ilişkin değerlendirmeleri gibi konularda da veriler sunuyor. Özellikle kadın işçilerin anlattıkları -direniş sırasında bir ölçüde aşılmış görünse de- fabrikalarda cinsiyetçi uygulamalarla karşılaştıklarını gösteriyor. Öyle ki, binlerce kadın işçi arasında tek bir usta bile olmaması, eşitsizliğin boyutlarını göstermesi açısından ilgi çekici.

       İşçilerin çoğunluğu bu direnişin bu kadar uzun süreceğini düşünmediğini de röportajlardan öğreniyoruz.

       Yine bir mücadelede diğer yönler bir tarafa sadece moral açısından bile desteklerin ne kadar anlamlı, etkili olabileceği de işçilerin kendilerine destek verenlerin onlar da yarattığı etkileri anlaürken söylediklerinden çıkarmak mümkün.

 BİLİNÇLENME MESELESİ

       Kitabın içerdiği kimi eksikliklere gelince… Bütün işçilere aşağı yukarı aynı sorular sorulmuş. Tıpkı bir anket çalışması gibi. Neyi amaçladığınıza bağlı olarak bu bir yöntem olarak benimsenebilir. Aynı soruya verilecek farklı yanıtlar -hatta bazen aynı soruya onlarca kişinin aynı yanıtları vermesi- üzerinde değerlendirmeler yapılabilecek veriler sunabilir. Ancak burada önemli olan hangi soruların sorulacağıdır. Doğrudan yönlendirme içeren sorular ortaya çıkabilecek zenginliği daha baştan sınırlayabilir de. Örneğin kalıcı olmak üzere hazırlanan bir kitapta işçilerin sol-sosyalist örgütlerle ilgili fikirlerinin değişip değişmediği sorusu içinde ciddi bir idealizmi de barındırmaktadır. Ya da aynı sorun direnişe katılan işçilerin fikirlerinde ne tür değişiklikler olduğuna dair sorular için de söylenebilir. Tek tek işçilerin ya da bir grup işçinin kendiliğinden eyleminin onun belki de onlarca yıldır içinde bulunduğu koşulların-kültürün etkisiyle oluşmuş bilincini değiştirebileceğini ummak önemli bir yanılgıdır. Kendiliğinden mücadelenin kendi için mücadeleye dönüşmesi, başka bir deyişle ekonomik mücadelenin iktidar mücadelesine dönüşmesi, kendiliğinden eylemler yoluyla gerçekleşebilir bir hedef de değildir. Kuşkusuz her mücadele -ekonomik de olsaişçilerde bir etki yaratacaktır. Kastettiğim işin bu yönü değil. Yazar Aydın Çubukçu’nun kitaba yazdığı önsözde dikkat çektiği gibi "İşçi, sınıf eylemi içinde kazandıklarını ancak sınıf mücadelesinin yüksek biçimlerde sürdürüldüğü koşullarda koruyabilir. Özetle bu siyasal hayattır. Kendi sınıf-partisine üye olan ve onun her koşulda ve değişik biçimlerde sürdürdüğü mücadele içinde yer alan bir işçi, kısa bir süre için, dar bir alanda, belirli talepler için sürdürülen mücadeleden farklı olarak, her gün ve her saat mücadele içinde olacak, yalnızca kendisini dönüştürmekle kalmayacak, ama bütün bir dünyayı değiştirme eyleminin parçası haline gelecektir." Bunun işçi sınıfının iktidar hedefli mücadelesi olmasının da ancak bu yolla mümkün olduğunu söylemek gerekir. Ve bir bilinç yükselmesinden söz edilecekse bunun başka yolu da yoktur.

       Bir başka sorun da sadece olan bitenin aktarımına dair sorular. Sadece işçilerin değil herkesin gözleri önünde cereyan eden olayları bir de bütün işçilere anlattırmak, onların da aynı olaya ilişkin aşağı yukarı aynı şeyleri ifade etmesi sıkıcı tekrarlara neden olmuş.

       Kitaba ilişkin birkaç eksiklikten daha bahsedilebilir. Kitap kapağı örneğin, içeriği yansıtmaktan uzak. Çok daha iyi fotoğraflarla, o direnişin ‘ruhunu’ yansıtabilmek mümkün olabilirdi. Yine röportaj yapılan kişilerin eylem alanlarındaki fotoğraflarını kullanmak tercih edilebilirdi. Kitapta kullanılan fotoğraflara ilişkin kısa bilgiler vermek de yararlı olabilirdi.

       Ve son olarak 78 günde, ilk günden başlayarak neler olduğu belli başlı yönleriyle, bir arşiv taraması yapılarak verilebilirdi.

KIDEMLİ İŞÇİLER İÇİN TEKEL

       Tekel İşçilerinin mücadelesinin neyi ifade ettiğini önümüzdeki günlerde daha net bir şekilde görmemiz de mümkün olacak. Herhangi bir zamanda gerçekleşen işçi direnişlerinde yaşananların, sonuçları ne olursa olsun geleceğe deneyim olarak aktarılmasının asıl önemi de bu noktada ortaya çıkıyor. İşçilerin mücadelesinin ne olduğu ya da ne olmadığının olabildiğince nesnel bir şekilde değerlendirilmesi, gelecekte yürütülecek mücadeleler için de önemli veriler sunar. Yaşananları sadece insanların hafızasına hapsetmek, zamanla nesnelliğin de ortadan kaldırılması ve herkesin sadece hatırlamak istediğiyle sınırlı yönleri öne çıkarmasına neden olur. Bu da ne kadar büyük bir linçinde ‘hoş bir sada’ haline getirir.

       Seçimlerden zaferle çıkan AKP Hükümeti’nin Meclisin açılmasıyla birlikte emekçilerin yaşamını zorlaştıracak politikaları adım adım hayata geçirmeye çalışacağı ortada. Çalışma yaşamına ilişkin en önemli saldırının ise kıdem tazminatı konusunda olacağı, yaşanan tartışmalara bakılarak şimdiden söylenebilir. Bunun için daha baştan işçileri bölecek bir taktik uygulanmaya başlandı. Sendikaların büyük çoğunluğu hükümetle de anlaşarak böyle bir şeyin söz konusu olmadığını söylüyorlar. Amaç işçilerin tepkisini belli bir düzeyin altında tutabilmek. En uygun ortam ve zamanda ise saldırıyı başlatacaklarından şüphe etmek için bir neden yok. İşte, ‘Bir Direniş Öyküsü Tekel’ kitabı, sermayenin ve hükümetinin neler yapılabileceğini Tekel direnişinde yaşananları, söylenenleri aktararak bir uyarı görevini de yerine getiriyor. Belki de en önemli dersin, her türlü mücadelenin kazammının belirleyici etkeninin işçilerin birliğinin sağlanması olduğunu, işçilerin o dönem yaptıklarına ve yapmadıklarına bakarak söyleyebiliriz. Kıdem tazminatı mücadelesi ancak Tekel işçilerinin bıraktığı yerden başlatılırsa işçi sınıfı mücadelesinin bütün birikimlerini içerebilir ve başarıya ulaşabilir. ‘Kıdemli’ bir işçi sınıfı mücadelesinin koşulları ancak böyle yaratılabilir. Bu nedenle öncesi ve sonrasıyla Tekel Direnişine yeniden göz atmak, değerlendirmek, sonuçlar çıkarmak, bugün her zamankinden çok daha önemli bir iş sayılmalı.

DİĞER HABERLER
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE
YIKIMIN FATURASI EMEKÇİ İLE EMEKLİYE

OCAK’TA açıklanan 17 bin 2 TL’lik asgari ücrette döviz kurları nedeniyle meydana gelen kayıp 1.612 TL’ye ulaştı. En düşük memur maaşı ise 3 bin 94 TL eridi. 10 bin TL’lik en düşük emekli maaşı ise 399 dolardan 310 dolara geriledi.

YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU
YAŞLININ KADERİ YOKSULLUK OLDU

Derinleşen ekonomik kriz ve hayat pahalılığı yaşlıları yoksulluğa mahkûm etti. TÜİK verilerine göre yaşlılarda yoksulluk patlaması yaşandı. Ülkedeki yaşlılarda yoksulluk oranı 4 yılda yüzde 7,5 arttı.

İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR
İŞSİZLİK YENİDEN KRİTİK SORUNLARDAN BİRİ OLABİLİR

İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, gelecek aylarda istihdamın seyrinin, büyümedeki yavaşlamanın keskinliği ve süresine bağlı olarak şekilleneceğine dikkat çekerek, “İşsizliğin Türkiye ekonomisinde yeniden kritik sorunlardan biri olması ihtimal dahilinde” uyarısında bulundu.

ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?
ÜCRETİ ÖDENMEYEN VEYA EKSİK ÖDENEN İŞÇİ NE YAPABİLİR?

Ekonomik kriz derinleştikçe toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin ücret ve yan ödemelerinin ödenmesinde giderek artan sıkıntılar yaşanacağı açıkça görülüyor.