TEŞVİKLER İSTİHDAMA YARAMADI
Türkiye’nin büyüme rekorları kırdığı söylenen 2000-2009 yılları arasında teşvikli yatırımlarla sağlanan istihdam, önceki 10 yıllık dönemin ancak yüzde 62’si düzeyinde kaldı.
1999’da düzenlenen her yatırım teşvik belgesi karşılığında ortalama 65 kişiye istihdam yaratılması öngörülürken bu sayı 2009’da 30’a, 2010’un ağustosunda ise 27 kişiye geriledi.
Ekonomi Servisi – Son iki yıl içinde istihdamı arttırmaya yönelik olarak birbiri ardına açıklanan teşvik ve kredilendirme paketlerine rağmen, ekonomide istihdam yaratma kapasitesi bir türlü arttırılamadı.
İstanbul Serbest Muhasebeci MALİ Müşavirler Odası’nın (İSMMMO) “Yatırım Teşvikleri ve İstihdam Raporu – 2010” çalışmasına göre, kronik hale gelen işsizlik sorununun çözümü için teşvik ve kredilendirme önlemlerinin ötesine geçen yapısal önlemlerin alınması zorunlu hale geldi.
Yatırım Teşvikleri ve İstihdam Raporu – 2010’a göre, Türkiye’nin büyüme rekorları kırdığı 2000-2009 arasında düzenlenen yatırım teşvik belgeleriyle sağlanan istihdam, “istikrarsız” olarak nitelendirilen önceki 10 yıllık dönemin ancak yüzde 62’si düzeyinde gerçekleşti.
1990-1999 yılları arasında teşvikli yatırımlarla 2 milyon 212 bin 832 kişiye istihdam olanağı sağlanırken ekonomik istikrarın sağlanması adına IMF tarafından önerilen politikaların sıkı sıkıya uygulandığı 2000-2009 arasında teşvikli yatırımlarla yaratılan iş olanakları 1 milyon 377 bin 972 kişi düzeyine geriledi. Bir başka ifadeyle bir önceki karşılaştırma dönemine göre istihdamda 835 bin kişilik gerileme gözlendi.
Yıllar itibarıyla düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam miktarının özellikle 2005 sonrasında hızlı bir gerileme içine girdiği görüldü. 1999’da düzenlenen her yatırım teşvik belgesi karşılığında ortalama 65 kişiye istihdam yaratılması öngörülürken bu sayı 2009’da 30’a geriledi. 2009-2010 Eylül ayları itibarıyla belge başına öngörülen istihdam miktarının ise 35 kişi olduğu görüldü. 2010’un ağustosunda belge başına istihdam ortalaması 27 kişiye gerileyerek rekor kırmış durumda.
İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, raporla ilgili değerlendirmesinde, Türkiye’de kronik hale gelen yüksek işsizlik olgusunun bertaraf edilebilmesi için teşvik sisteminde etkili düzenlemeler yapılması gerektiğini anlattı. Arıkan, nitelikli işgücü yaratılabilmesi için işsizliğin yoğun olduğu bölgelerde eğitim programları uygulanmasını istedi.
CUMHURİYET – EKONOMİ SERVİSİ