KADINLAR GÜNÜ’NDE BURUK TABLO
Tüm dünya yarın 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutlarken, Türk kadını kırık karnesiyle yine sınıfta kalıyor
Tüm dünya yarın 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutlarken, Türk kadını kırık karnesiyle yine sınıfta kalıyor
DUYGUSAL ŞİDDET YÜZDE 43.9
Ülke genelinde eşi veya eski eşi tarafından fiziksel şiddete maruz bırakılan kadınların oranı yüzde 39. Hayatının herhangi bir döneminde duygusal şiddet yaşayan kadınların oranı yüzde 43.9. Sadece cinsel şiddete maruz kalan kadınların oranı, yüzde 15.3. Kentte fiziksel şiddet oranı yüzde 38 iken, kırda yüzde 43 oranıyla dikkat çekiyor. Ayrıca yaşadığı fiziksel şiddet sonucunda yaralanan kadınların oranı yüzde 25 olarak belirtiliyor. ‘Bazı durumlarda erkekler eşlerini dövebilir’ ifadesine katılan kadınların oranı yüzde 14.2.
EĞİTİMSİZ KADIN ŞİDDET MAĞDURU
Yüzde 49.9’la en fazla şiddete maruz kalan kadınlar “düşük gelir” grubundan oluşuyor. Şiddet “yüksek gelir düzeyi”nde de yüzde 27 oranlarında dikkat çekiyor. EĞİTİMi olmayan ya da ilköğretimini bitirmemiş kadınların yüzde 55.7’si şiddet mağduruyken, lise ve üzeri eğitim alan kadınlardan şiddet görenlerin oranı yüzde 27.2. Türkiye genelinde yaşadığı şiddeti kimseye anlatmayan kadın oranı yüzde 48.5. Düşük gelir düzeyinde bu oran yüzde 54.1, yüksek gelirdeyse yüzde 37.5.
EKONOMİK ŞİDDET YÜZDE 23.4
Türkiye genelinde “ekonomik şiddete” uğrayan kadın oranı yüzde 23.4. Erkeklerin “işten çıkmaya neden olma veya çalışmaya engel olma” oranı düşük gelir seviyesindeki kadınlarda yüzde 21.5 iken, yüksek gelirli kadınlarda yüzde 21.2.
‘ŞİDDET’ İNTİHARI DÜŞÜNDÜRÜYOR
Şiddet yaşamış kadınların yüzde 33.7’si “hayatına son vermeyi düşündüğünü ” söylüyor. Düşük ve yüksek gelir grubunda bu fikri aklından geçiren kadın oranı aynı: Yüzde 34.6. EĞİTİMsiz kadınların yüzde 34.1’i, eğitimlilerinse yüzde 37.6’sı “intiharı’ düşünmüş.
‘OKUMA-YAZMA’DA FACİA!
Yine KSGM’nin, Şubat 2011 tarihli araştırmasında, halen 4 milyon kadının okumayazma bilmediği ortaya çıkıyor. Araştırmada, Türk kadının eğitim seviyesinin son 10 yılda artış gösterdiği, ancak Türkiye’de okur yazar olmayanların yüzde 75.7’sini hâlâ kadınların oluşturduğu kaydediliyor. Oku mayaz ma bilmeyenlerin 2.5 milyonunun 50 yaş ve üzerinde olduğu vurgulanıyor. 6-24 yaş grubunda ise okumayazma bilmeyen 220 bin kadın olduğu belirtiliyor.
ÇANKIRI VE HAKKÂRİ ZAYIF
Okullaşma oranlarına bakıldığında, son 10 yılda artış görülmekle birlikte, Milli EĞİTİM Bakanlığı Örgün EĞİTİM İstatistikleri 2009-2010 verilerine göre, ilköğretimde kız çocuklarının net okullaşma oranının en düşük olduğu iller Çankırı (yüzde 89.18), Hakkâri (yüzde 89.81) ve Yozgat (yüz de 89.85) olarak sıralanıyor. Okullaşma oranı yüzde 100’e ulaşmayan kız çocukları, okullarını erkeklere göre daha yüksek oranda terk ediyor.
YÜKSEK ÖĞRETİMDE TABLO İYİ
Öte yandan yüksek öğretimde 2009-2010 yıllarında üniversitede eğitimini sürdüren 3 milyon 529 bin 334 öğrencinin, bir milyon 566 bin 701’i yani yüzde 44’ünü kız öğrenciler oluşturuyor. Üniversitelerde öğretim görevlisi, araştırma görevlisi, okutman kadroları incelendiğinde ise, bu kadroların yüzde 38.7’sinin kadın olduğunun görüldüğü vurgulanıyor.
ÖĞRETMENLİĞİ SEVİYORLAR
2009-2010 öğretim yılında okul öncesi eğitiminde çalışan 42 bin 716 öğretmenin yüzde 95’inin (40 bin 647), ilköğretimde çalışan 485 bin 677 öğretmenin yüzde 52’sinin (252 bin 729), ortaöğretimde çalışan 206 bin 862 öğretmenin ise yüzde 41.9’unun (86 bin 688) kadınlardan oluştuğu ortaya konuyor.
‘KARAR ALMA’DA YOK GİBİLER
EĞİTİM düzeyine göre iş gücüne katılım oranı, yüksek öğretim mezunu kadınlarda yüzde 70, lise altı eğitimlilerde ise yüzde 22 olarak gerçekleşiyor. Türkiye’deki öğretim elemanlarının yüzde 39’unu, profesörlerin, doktor ve operatörlerin yüzde 29’unu, mimarların yüzde 37’sini, avukatların ise yüzde 33’ünü kadınlar oluşturuyor. Karar alma mekanizmalarında kadın yönetici oranı Türkiye’de yüzde 6 iken, bu oran ABD’de yüzde 46, Rusya’da yüzde 39, Almanya’da yüzde 36, Yunanistan’da yüzde 26.
PARLAMENTOYA KATILIM YÜZDE 9
Parlamentoya katılım oranı ise, Türkiye’de yüzde 9, İsveç’te yüzde 47, İspanya’da yüzde 36, Almanya’da yüzde 32, İngiltere’de yüzde 20, ABD’de yüzde 16.
100 KADINDAN 62’Sİ ‘EV EMEKÇİSİ’
Araştırma, köyde işgücü olarak görülen kadının kente geldiğinde, yeterli eğitim ve mesleki bilgiye sahip olmaması nedeniyle kent işgücü piyasasına giremediğini, genellikle evkadını olarak hayatına devam ettiğini de kaydediyor. İşgücüne katılmayan 100 kadından 62’si işgücüne katılmama nedeni olarak ‘ev kadını’ olmalarını gösteriyor.
YÜZDE 58’İNİN SOSYAL GÜVENCESİ YOK
İstihdamda yer alan 100 kadından 58’si herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı olmaksızın çalışıyor. Ücretli ve yevmiyeli çalışan kadınların yüzde 26.6’sı, işveren kadınların yüzde 31.2’si herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olmaksızın çalışma hayatının içinde yer alıyor.
EĞİTİMLİ KADININ YÜZDE 20.8’İ İŞSİZ
İşsizlik oranları ele alındığında ise, kentte yaşayan en az lise mezunu olan genç kadın nüfusundaki işsizlik oranının yüzde 20.8 olduğu görülüyor. EĞİTİMsiz ve donanımsız kadının yanı sıra eğitimli genç kadınların da işsiz kalması kadın istihdamında yaşanan sorunlar açısından önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor.
KIRSAL KESİMDE ACI TABLO
2009 yılı verilerine göre, Türkiye’de kadının işgücüne katılım oranı yüzde 26. Ayrıca kırsal kesimde her 100 kadından 84’ünün tarım kesiminde çalıştığı, bu kadınların yüzde 77’sinin herhangi bir ücret almaksızın aile işçisi olarak çalıştırıldığı belirtiliyor.
8 MART’TAKİ ETKİNLİKLER
Türk Kadınlar Birliği, Kahramanmaraş’ın ilk sığınma evinın açılışını yapacak. (Saat 11.00)
Ankara Üniversiteliler Derneği, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Prof. Cemil Bilsel Konferans Salonu’nda 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla bir panel düzenliyor. (Saat 14.00)
CHP, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü etkinliklerini bu kez Mardin’de gerçekleştirecek. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile eşi Sevim Kılıçdaroğlu da etkinliğe katılacak.
Pir Sultan Abdal Derneği Eyüp Alibeyköy Şubesi Cemevi ve Kültür Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Tiyatro Pirsultan, “Hepimiz Tanrıçayız” adlı oyunu sahneleyecek.
Sakıp Sabancı Müzesi, 8 Mart’ta kadınları ağırlayacak.
Çukurova Üniversitesi Dünya Kadınlar Günü Film Haftası düzenliyor.
MEDYA DÜNYASINDA DA AYNI TABLO ORTAYA ÇIKIYOR
MTM Medya Takip Merkezi, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü öncesi medya sektöründe kadın çalışanları inceleyerek, ‘medyada kadının yeri’ni araştırdı. 35 ulusal gazetede genel yayın yönetmeni, yazı işleri ve köşe yazarları kadrolarında detaylı bir araştırma yapan MTM, medyada çalışan kadının yerini mercek altına aldı.
‘GENEL YAYIN YÖNETMENİ’ YOK!:
Araştırma sonuçlarına göre, ulusal yayınların ‘genel yayın yönetmeni’ koltuğunda kadına yer yok. Gazetelerin genel yayın yönetmenliği erkeklerin hâkimiyetinde. Televizyonda ise 38 genel yayın yönetmeni arasında sadece üç kadın var.
‘YAZI İŞLERİ KADROSU’ İYİMSER:
Türkiye’nin en çok satılan ulusal gazetelerinde çalışan 87 yazı işleri müdürünün 13’ü, yani yüzde 15’i kadın.
YAZARLARIN YÜZDE 17’Sİ KADIN:
Türkiye’nin en çok okunan ulusal gazete ve eklerinde köşesi olan yazarların sadece yüzde 17’si kadın. Bu kulvardaki toplam 1599 köşe yazarının, 276’sı kadınlardan oluşurken, 1323 erkek yazar var.
KADIN YAZARA ‘EK’ HİZMET!
Araştırmada, ulusal gazetelerin kadın yazarlarına ana gazete yerine genellikle eklerde yer vermeyi tercih ettiği vurgulanıyor. Özellikle gazete eklerinde kadının varlığı daha çok hissediliyor.
KADINLAR ‘SPORTMEN’ DEĞİL:
Aynı araştırmada, spor gazetesi ve eklerinde kadın köşe yazarının çalıştırılmadığına da dikkat çekiliyor. Spor, siyaset ve ekonomi alanlarında yazılar yazan kadın yazar oranı, erkeklerin çok gerisinde. Kadın yazarların öne çıktığı alanlar sırasıyla genel gündem, kültür-sanat, siyaset, ekonomi, sağlık, yemek kültürü, moda ve magazin.
HABERTÜRK FARKI:
Yapılan araştırmaya göre, en çok kadın yazara sahip gazete Habertürk. 88 köşe yazarı bulunan Habertürk, 28 kadın yazarıyla Türk basınında ilk sırada yer alıyor.