Mahkeme, doğa harikası Loç Vadisi’ne yapılmak istenen HES’e verilen ÇED’i iptal etti

Ekosistem vurgusu

Davalılar ağustostaki bilirkişi raporuna itiraz edince 8 Ekim 2010’da bilirkişilerden ek rapor istendi. Ek raporlarda da ÇED’deki bilimsel hatalara ve eksikliklere bir kez daha vurgu yapıldı. Mahkeme bilirkişi raporlarını karara esas oluşturacak nitelikte olduğunu belirterek 28 Haziran 2010’da kararını açıkladı.

Kararda Cide Regülatörü ve HES projesinin yer alacağı alanın milli park ile çevrili olması nedeniyle yer seçiminin doğru olmadığı vurgulandı. Projenin yapılacağı yerin milli parkı da kapsayan Devrekani Havzası ekosisteminin bir parçası olduğu ve milli parkı koruma zonu kabul edilebilecek bir mesafede yer aldığı belirtildi.

Heyet, proje alanında yapılacak çalışmaların havza ve milli park ekosistem bütünlüğüne zarar vereceği, bitki türleri, yaban hayvanları, sucul canlıların yok olmasına, toprak-su-vejetasyon dengesinin bozulmasına yol açacağı sonucuna vararak Cide HES projesine verilen olumlu ÇED kararını hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti. Heyet, yargılama giderlerinin de davalı idareden alınmasını kararlaştırdı.

Mahkeme, doğa harikası Loç Vadisi’ne yapılmak istenen HES’e verilen ÇED’i iptal etti

© Mahkeme heyeti kararında, anayasanın, herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını güvenceye alan ilgili maddelerine ve uluslararası sözleşmelere vurgu yaptı. Bilirkişi raporlarında ise projenin ekosisteme vereceği zararlar anlatıldı.

ÖZLEM GÜVEMLİ

Kastamonu İdare Mahkemesi, Loç Vadisi’nde Orya Enerji tarafından yapılmak istenen Cide Regülatörü ve Hidroelektrik Santralı (HES) için Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından verilen olumlu ÇED kararını iptal etti. Mahkeme kararında HES’in yapılacağı yerin yanlış olduğuna, gerçekleştirilmesi halinde ekosistem bütünlüğünün zarar göreceğine dikkat çekildi. Loç halkı vadilerine HES yaptırmamak için Orya Enerji’nin Kabataş’taki genel merkezi önünde sarı yazmalarıyla günlerce süren bir oturma eylemi de yapmıştı.

Yöre halkı, Orya Enerji tarafından yapımı planlanan 21.5 megavat gücündeki Cide Regülatörü ve HES projesine Çevre ve Orman Bakanlığı’nca verilen olumlu ÇED kararının iptali için dava açtı.

10 bin ağaç kesilecekti

Tarafların savunmalarını alan mahkeme heyeti, herkesin sağlıklı bir çevrede yaşama hakkını güvenceye alan anayasanın ilgili maddelerine, Çevre Yasası, Çevresel Etki Değerlendirme Yönetmeliği ile Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Doğal Yaşama Ortamlarının Korunması Sözleşmesi’nin korumacı maddelerine atıfta bulundu. Heyet dosyadaki uyuşmazlığın niteliği gereği teknik bilgi için 11 Mart 2010 tarihli ara kararında bilirkişi raporu hazırlanmasını istedi.

25 Ağustos 2010’da mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda nihai ÇED kararının çevresel ve bilimsel birtakım eksiklikler taşıdığı tespit edildi. Raporda “Projenin Küre Milli Park sınırları içinde bulunmamasına karşılık aynı havza içinde yer almasından dolayı ekosistem bütünlüğü zarar görecektir. Proje nedeniyle 10 bin adet ağaç kesilecek, bitki çeşitliliği azalacak, sulak alanlar zarar görecek. ÇED raporunda kara ve su faunasına ilişkin çalışmalar da yetersiz” denildi.