Taslak bu şekilde yasalaşırsa 6 işkolunda toplusözleşme yapacak sendika kalmayacak. Tasarıya IUF’den de tepki geldi.

       Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR) tarafından yapılan bir araştırma, Meclis’e gönderilen “toplu iş ilişkileri” yasa taslağının bu haliyle yasalaşması halinde 5 milyon işçinin sendikalı olsa bile toplusözleşme yapamayacağını ortaya koydu. Söz konusu tasarıya Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Restoran ve Tütün İşçileri Sendikaları Birliği’nden de (IUF) sert tepki geldi. Endişe içinde olduklarını dile getiren birlik yöneticileri, taslağın işçilerin elde ettikleri toplu sözleşme hakkını elinden aldığını vurguladı.

       DİSK-AR tarafından SGK Temmuz 2011 İstatistikleri ile Çalışma Bakanlığı İstatistikleri Temmuz 2009 verileri üzerinden hazırlanan rapora göre, TBMM gönderilen “toplu iş ilişkileri” yasa taslağında yer alan yüzde 3 barajı ile 5 milyon 70 işçi, yani tüm kayıtlı işçilerin yüzde 46’sı için toplu iş sözleşmesi (TİS) hayal haline gelirken bu işçilerin bulunduğu 6 işkolunda işçi yetkili sendika bulamayacak.

Veriler çelişiyor

       Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2008 çalışma hayatı istatistiklerinde, işçi sayıları Ocak 2009 itibarıyla 5 milyon 434 bin olarak açıklandı. Buna karşın SGK kapsamında işçi sayısı Ocak 2009’da 8 milyon 802 bin. TÜİK hanehalkı işgücü araştırması için de Ocak 2009 dikkate alındığında 12 milyon 78 bin ücretli çalışan görülüyor. Bunun 2 milyon 812 bini kayıt dışı. SGK kapsamındaki 2 milyon 468 bin kamu çalışanı dikkate alındığında, kayıtlı işçi sayısı TÜİK verilerine göre 6 milyon 768 bin.

       Bu verilere göre kayıtlı işçi sayılarına bakıldığında ciddi farklılıklar görülüyor. Bu veriler de gösteriyor ki Türkiye’de en temel haklardan olan sendika hakkına konulan barajlar başlı başına büyük bir problemken bu barajlara referans alınan işçi sayıları da sorunlu.

       Mevcut yasaya ve istatistiklere göre yetkili olan kimi sendikalar, 5 yıl içinde üye sayısını 10 kattan fazla arttırarak 90 bin üyeye ulaşmak zorunda.

IUF: Sendikanın sözleşme hakkı alınıyor

       Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Restoran ve Tütün İşçileri Sendikaları Birliği (IUF), Meclis’e sevk edilen çalışma yaşamını ilgilendiren yeni yasa tasarısında sendikalar için öngörülen yüzde 3’lük sektör barajının uluslararası anlaşmalar ve ILO sözleşmelerine aykırı olduğunu açıkladı.

       IUF tarafından yazılı olarak yapılan açıklamada, Türk hükümetinin 1980 darbesi sonrası sendikal hakları yok sayan düzenlemeleri değiştirme sözüne rağmen işçi haklarının hâlâ yasal sınırlar ile işveren ve hükümet baskısı altında olması kınanarak “IUF ve üyeleri, hükümetin sektör bazında yüzde 3 baraj getirerek işçi sendikalarını işverenlerle toplusözleşme masasına oturmaktan alıkoyacak düzenleme nedeniyle endişe içinde. Yasa tasarısı işçilerin temel hak olan örgütlenme ve toplusözleşme hakkını göz ardı ediyor ve sendikaların toplusözleşme hakkını elinden alıyor” denildi.

En ciddi saldırı

       Tasarı bu haliyle yasalaşırsa;

       * Sendikal özgürlüklerin genişletilmesi adına çıkartıldığı iddia edilen yasa, mevcut yüzde 10’luk barajı, yüzde 3’e indirdiğini iddia etse de istatistiksel oyunlarla 2 katından fazlasına çıkıyor.

       * Grev yasaklarının alanı genişletiliyor.

       * Devletin çalışma hayatına müdahalesi barajlar ve yetki prosedürleri ve işkollarının tespitinde devlet kurumlarının inisiyatifi devam ettiriliyor.

       * İşçi sayıları konusunda kurumlar arası tutarsızlık devam ederken uluslararası sözleşmeler ayaklar altına alınarak devamında ısrar edilen barajlar keyfilikten başka bir şey değil.

       * Güvencesizlerin, taşeronların örgütlenmesi konusunda, kolaylaştırıcı ve koruyucu hiçbir önlem yok.

       * Herkes için tanınması gereken sendikal haklar kayıtlı işçilerle sınırlandırılıyor.

       * İşyeri ve işletme barajları sürüyor.

       * Önceki taslakta yer alan işyeri temsilcilerinin iş güvencesinin korunmasına yönelik hüküm taslaktan çıkarıldı.

Yetkili sendika kalmayacak

       Taslağın bu haliyle yasalaşması halinde ağaç ve kâğıt; ticaret, büro, eğitim ve güzel sanatlar, taşımacılık; konaklama ve eğlence; sağlık ve basın-yayın işkollarında işçiler sözleşme yapacak yetkili sendika bulamayacak.