İŞÇİ PROFİL VE YAŞAM BİÇİMİNİ ÖLÇEN KAMUOYU ARAŞTIRMASI SONUÇLARI

30 Nisan 2012

İŞÇİ PROFİL VE YAŞAM BİÇİMİNİ ÖLÇEN KAMUOYU ARAŞTIRMASI SONUÇLARI

Vatan Gazetesi için, Türkiye genelinde 1 Mayıs İşçi Bayramı amacıyla, işçiler üzerinde işçi profili, işçi çalışma koşulları ve yaşam biçimi araştırması; 14 -15 Nisan 2012 tarihlerinde TÜİK verilerine göre Türkiye’nin 7 coğrafi bölgesinde, 36 il ve 156 ilçede bunlara bağlı 172 mahalle ve köyde, 16 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 1.239’u kadın ve 1.239 erkekle toplam 2.478 katılımcı işçiyle, hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapılmıştır.

Örneklemin seçilmesinde, çok aşamalı – tabakalı – tesadüfi yöntem, görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise, cinsiyet ve yaş kotası uygulanmıştır.

Araştırma sonuçları gerek sahada, gerekse bilgisayar ortamında çeşitli kontrollere tabi tutulmuş, elde edilen bulguların tutarlılığı gözlemlenmiştir.

Araştırmanın hata payı güven sınırları içerisinde ±% 1,4’dür.

Çalışmanın yürütüldüğü 36 il şöyledir;

Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Aydın, Batman, Bolu, Bursa, Balıkesir, Bingöl, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Kahramanmaraş Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van, Yalova ve Zonguldak.

SORU: Çalıştığınız iş ile ilgili bir sosyal güvenceniz var mı?

Çalıştığınız iş ile ilgili bir sosyal güvenceniz var mı?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	44,1	63,7	53,9
Hayır	55,9	36,3	46,1
TOPLAM	100,0	100,0	100,0

Çalışan kadınların %55,9’u, çalışan erkeklerin 36,3’ü, genel olarak çalışan işçilerin %46,1’i SGK’sı yok.

EĞİTİM, hane geliri azaldıkça ve yaş arttıkça hayır cevapları artmaktadır.

Kadınlar geleneksel kadın mesleklerinde yoğunlaşmaktadırlar. Daha düşük statülü ve ücretli işlerde çalışmaya razı olmalarından dolayı bu işler süreli ve geçici çalışmaya bağlı kılmakla beraber sosyal güvencesizliği de beraberinde getirmektedir.

Çalışan İşçilerin;

ü % 76’sı erkek nüfustur.

ü % 62,2’si lise altı eğitimlidir.

ü % 58,2’si ücretli, maaşlı ve sabit bir işte çalışmaktadır.

ü % 24,8’i tarım işçisidir.

ü % 13,9’u ücretsiz aile işçisidir.

ü % 65,3’ü "1-10 kişi arası" çalışanı olan işyerlerinde çalışmaktadır.

ü % 18,6’sının ek bir işi vardır.

ü % 18,8’i mevcut işini değiştirmek istiyor

ü % 17,2’si mevcut işine ek olarak bir iş aramaktadır.

SORU:Çalıştığınız işten memnun musunuz?

Çalıştığınız işten memnun musunuz?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	32,6	51,8	42,2
Hayır	67,4	48,2	57,8
TOPLAM	100,0	100,0	100,0

Kadınların %67,4’ü Erkeklerin %48,2’si Çalıştığı işten memnun olmadığını ifade etmektedir.

SGK’sı olmadan çalışan kadınların %86,3 çalıştığı isten memnun değil.

Yaş yükseldikçe, işinden memnun olanların oranı da azalmaktadır. Aylık gelir ve eğitim yükseldikçe, işinden memnunum diyenlerin sayısı artıyor.

Kadınların işlerinden memnun olmamasının sebeplerinin başında, yaptıkları işin erkekler tarafından meslek olarak görülmeyen, işçi bulmakta zorluk çekilen ağır şartlardaki işler olmasıdır.

SORU:İşinizi kaybetme korkusu yaşıyor musunuz?

İşinizi kaybetme korkusu yaşıyor musunuz?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	70,4	59,7	65,5
Hayır	29,6	40,3	34,5
TOPLAM	100,0	100,0	100,0

Çalışan kadınların % 70,4’ü, erkeklerin %59,7’si işini kaybetme korkusu yaşamaktadır. Genel olarak çalışan işçilerin %65,5’i işini kaybetme korkusu yaşamaktadır. EĞİTİM seviyesi arttıkça ve yaş düştükçe işini kaybetme korkusu oranı azalmaktadır. SGK’sız kadınların bile işini kaybetme korkusu taşıması kadınların çaresizliğini ifade etmektedir. EĞİTİM ve maddi gelir düştükçe korku oranı artmaktadır.

SORU: 1 Mayıs İşçi Bayramın anlamını biliyor musunuz?

1 Mayıs İşçi Bayramın anlamını biliyor musunuz?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	57,7	69,7	63,7
Hayır	42,3	30,3	36,3
TOPLAM	100,0	100,0	100,0

EĞİTİM seviyesi arttıkça evet cevapları artmakta.

Genel olarak çalışan işçilerin %63,7’si 1 Mayıs İşçi Bayramı’nın anlamını biliyor. Kurumsal kurumlarda çalışan işçilerin % 78,7’si, sendikaya kayıtlı işçilerin %98,7’si 1 Mayıs İşçi Bayramın anlamını biliyor.

Batıdan doğuya doğru gidildikçe hayır cevapları artmaktadır. Tarım işçilerin ve aile işçilerinin %86,1’i 1 Mayıs İşçi bayramın anlamını bilmiyor.

SORU: Resmi olarak çalışan işçilere sorduk / Bir işçi sendikasına üyeliğiniz var mı?

Bir işçi sendikasına üyeliğiniz var mı?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	4,1	11,6	7,8
Hayır	95,9	88,4	92,2
TOPLAM	100,0	100,0	100,0

Sgk’lı işçilerin %7,8’i bir sendikaya kayıtlı.

Sendikalı olma şartı bir işveren yanında çalışmak, 16 yaşını geçmiş tüm işçiler noter üzerinden sendikaya kayıt yaptırabiliyor. Fakat sendikaya kayıt olma oranı ülkemizde oldukça düşük orandadır. Bakanlığın ve Tüik verilerine göre 700 bin civarında sendikalı vardır.

Sendikaya üyeliği olan işçilerin %82,7’si 50 kişinin üzerinde çalışanı bulunan kurum ve kuruluşlarda çalışan işçiler oluşturmaktadır.

1980 öncesinde çalışan sayısı 3 milyona yaklaşırken sendikalı sayısı 1,5 milyon iken, 30 yılda nüfus, çalışan işçi sayısı ve ülke sanayisi büyümüş olmasına rağmen, sendikalı işçi sayısı giderek düşmüştür.

SORU: Siz özgürce sendika seçme hakkınız var mıdır?

Siz özgürce sendika seçme hakkınız var mıdır?	KADIN	ERKEK	TOPLAM
Evet	19,7	24,9	22,3
Hayır	80,3	75,1	77,7
TOPLAM	100,0	100,0	100,0