TÜİK, Nisan-Haziran dönemini kapsayan 2017 yılı ikinci çeyrek gayrisafi yurtiçi hasıla verilerini açıkladı. TÜİK’in hesaplamalarına göre, üretim yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla, bu yılın ikinci çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla yüzde 16.3 artarak 734 milyar 211 milyon TL (214 milyar 809 milyon dolar) oldu. Sabit fiyatlarla ikinci çeyrek büyümesini yüzde 5.1 hesaplayan TÜİK, bu yılın ilk çeyrek dönemindeki büyümeyi yüzde 5’ten yüzde 5.2’ye revize etti. TÜİK aynı şekilde 2016 yılının 4 çeyrek verilerinin tamamını revize ederek geçen yıl büyümesini toplamda 1.1 puan yukarı çekti. 

 

 

TÜİK 2016 yılı için Türkiye’nin milli gelirini 856 milyar 791 milyon dolar ve kişi başına milli geliri de 10 bin 807 dolar olarak açıklamıştı. Dün yaptığı revizyonla milli geliri 862 milyar 747 milyon dolara, kişi başına düşen milli geliri de 10 bin 882 dolara yükseltti. Ancak yapılan bu revizyonlara rağmen dolar bazında yıllık milli gelirimiz bu yılın ilk çeyreğinde 847 milyar 282 milyon dolara, ikinci çeyrek döneminde de 834 milyar 457 milyon dolara geriledi. Kişi başına gelirimiz ise yılın ilk çeyreğine göre 211 dolar; yılın başına göre de 458 dolar düştü. Böylece ikinci çeyrek kişi başı gelir 10 bin 424 dolara geriledi. Ekonomi TL bazında büyümüş görünmesine rağmen dolar bazında küçülürken vatandaş ise fakirleşti. 

 

 

İkinci çeyrekte kamu harcamaları yüzde 4.3 geriledi, vatandaşın harcamaları yüzde 3.2 arttı. İhracat yüzde 10.5, ithalat büyümesi ise yüzde 2.3 oldu. İnşaatın itici gücüyle yatırımlardaki genel büyüme yüzde 9’a çıktı. Vatandaşın harcamaları içerisinde en büyük artış yüzde 4.8’le geçici KDV ve ÖTV indirimi yapılan dayanıklı tüketim mallarında yaşandı. Yarı dayanıklı tüketim mallarında yüzde 0.3, dayanıksız malların tüketiminde yüzde 3.2 ve hizmetler sektöründe yapılan tüketim de yüzde 3.8 arttı. Referandum sonrasına denk gelmesinin de etkisiyle kamu sektörü harcamaları bu dönemde ciddi biçimde hız keserken kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmetler sektöründeki büyüme yüzde 1.9’a kadar geriledi. Bu alandaki büyüme geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 6.2, bu yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 2.6 olmuştu. 

 

 

TÜİK verilerine göre ikinci çeyrekte en yüksek büyüme yüzde 6.8’le yine inşaat sektöründe oldu. Bu dönemde sanayi yüzde 6.3, hizmetler 5.7 büyürken, fiyat artışları bir türlü durdurulamadığı için ithalat baskısı yaşayan tarım sektöründeki büyüme yüzde 4.7’de kaldı. Bu dönemde inşaat yatırımları yüzde 25 gibi olağanüstü düzeyde artarken üretimin can damarını oluşturan makine teçhizat yatırımları ise büyüyemediği gibi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.6 oranında küçüldü. Diğer sektörlerdeki küçülme de yüzde 9’a ulaştı. Bu veriler, başta Kredi Garanti Fonu olmak üzere piyasayı canlandırmak amacıyla açılan kredi musluklarının ağırlıklı olarak inşaata aktığını işaret ediyor.

 

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, büyüme rakamlarının olumlu olduğunu fakat tek başına yeterli olmadığını söyledi. Şimşek, "Önümüzdeki dönemde bu performansı daha da artırmak ve ekonomimizin yapısal dönüşümünü hızlandırmak için kapsamlı reform gündemimizi kararlılıkla hayata geçireceğiz" dedi. Referandumdan sonra belirsizliklerin azalması ile finansal piyasalarda belirgin bir pozitif eğilim görüldüğünü ifade eden Şimşek, hem reel kesim güveninin hem de tüketici güveninin toparlandığını kaydetti. Şimşek, "Kaynaklarını ve etkinliğini artırdığımız Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefalet sistemi ikinci çeyrekten itibaren ticari krediler kanalıyla ekonomik büyümeyi destekliyor. 2017 yılı üçüncü çeyreğine ilişkin öncü göstergeler de güçlü ekonomik büyümenin ivme 1 kazanarak devam ettiğini göstermekte" şeklinde konuştu. Bu arada, Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan Kadooğlu, artık odaklanılması gereken ana alanın büyümenin kalitesi ve devamlılığı olduğunu söyledi.