Asgari ücretlinin zamsız bırakılacağı temmuzda elektriğin yanı sıra akaryakıt, sigara ve alkollü içkilerin vergisine yüzde 20 zam gelecek. Enerji zamları zincirleme zam sağanağına yol açacak.

Asgari ücret ve en düşük emekli aylığına ‘enflasyonu azdırır’ diye zam yapmayan iktidar önümüzdeki hafta ortasında halkın üzerine otomatik zamları yağdıracak. İlk zam 1 Temmuz’da yüzde 38 oranıyla elektriğe gelecek. Ardından 3 Temmuz Çarşamba günü Yurt İçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) açıklanacak. TÜİK açıklaması sonrası akaryakıt, alkol ve sigara ürünlerinin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) maktu tutarlarına yaklaşık yüzde 20 oranında otomatik zam yapılacak.

AKARYAKITA 2.27 TL ZAM

Temmuzda sigorta şirketleri de yüzde 3.5 zam yapacak. TÜİK ilk 5 ayda üretici fiyat endeksinin (ÜFE) yüzde 17.87 arttığını açıkladı. ÜFE haziranda yüzde 1.5 gerçekleşirse 6 aylık ÜFE yüzde 19.64, yüzde 1.75 olursa yüzde 19.93 ve yüzde 2 gerçekleşirse yüzde 20.22 olacak. Dolayısıyla otomatik zamları tetikleyecek ÜFE’nin yüzde 20 civarında olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Halen litre başına benzinden 9.45 TL, motorinden 8.86 TL ÖTV alınıyor. ÜFE’nin yüzde 20 artması halinde ÖTV tutarları benzinde 11.34 liraya, motorinde 10.63 liraya çıkacak. ÖTV üzerinden bir de Katma Değer Vergisi (KDV) alındığı için vergi yükü benzinde 2.27 liraya, motorininde 2.13 liraya çıkacak. Böylece benzinin litresi 42.40 TL’den 44.67 TL’ye, motorin 42.51 TL’den 44.64 TL’ye çıkacak. Rakı, viski, cin gibi yüksek alkollü içkilerin 1.062 TL olan maktu ÖTV tutarı temmuzda yüzde 20 oranında zamlanarak 1. 275 liraya yükseltilecek. Vergideki bu artışın ardından 1 litrelik rakının fiyatı en az 115 lira artarak 1.075 liradan 1.190 liraya çıkacak. Tüm maliyetlerinin toplamı 417.7 TL olan 1 litre rakının üzerindeki vergi yükü yeni zamlarla 657 liradan 772 liraya çıkacak. Ayrıca şarap ve bira dahil tüm alkollü içkilerin ÖTV’si yüzde 20 civarında zamlanacak.

UCUZ SİGARAYA ZAM

Yüzde 20’lik zam sigaranın üzerindeki hem maktu hem de asgari maktu ÖTV tutarlarına yansıtılacak. Böylece halen 50 lira olan vergi eşiği 60 liraya çıkacağı için vergi artışı en çok ucuz sigaraları vuracak. Halen 56 liraya satılan en ucuz sigaranın 66 liraya çıkması bekleniyor. 70 lira civarındaki sigaralarda da bir miktar artış olacak.

Enerji zamları tetikleyecek

Elektrik fiyatlarına da 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere yüzde 38 zam yapıldı. Elektrik ve akaryakıt tarım ve sanayi başta olmak üzere üretimin en büyük maliyet kalemleri arasında yer aldığı için bu iki alana yapılan zam iğneden ipliğe tüm ürünlerin fiyatına direkt yansıyarak yeni bir zam sağanağına yol açacak. Oysa iktidar aynı gerekçeyle, asgari ücrete zam yapmıyor. Enerji kaynaklı zam sağanağı yüzünden özellikle yılın ikinci yarısını zamsız geçirecek asgari ücretli ve düşük emekli aylıklı vatandaşların, açlıkla karşı karşıya kalmasından endişe ediliyor.