Emeğin Gücü, Emekçinin Yanındayız...
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
TEKGIDA-İŞ SENDİKASI
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
ATAKEY
FELDA IFFCO
PERFETTİ VAN MELLE
KRAFT HEİNZ
SAFE SPİCE
SAGRA
İZTARIM
DOĞANAY
KESKİNOĞLU
BARRY CALLEBAUT
BEL KARPER
Cargill
Doğadan
Tarım Kredi Birlik
Bolez Piliç
Badem Su
İzmir Su
Elmacık Atasu
Sek_Süt
Yudum_Yag
ORYANTAL TÜTÜN PAKETLEME
Olin_Yag
NuhunAnkaraMakarnasi
Nestle_Su
Pinar
Savola
Pepsi
Tuborg_Bira
Nestle cereals
Yepaş Ekmek
Yesaş
Mey
Nestle
Mauri_Maya
Lipton_Dosan
Mondelez
TtlTutun
TrakyaBirlik
Tat
Tamek
Sırma Su
Sunel
KristalYag
Knorr_Besan
Kent_Cadbury
Efes
ELİT Cikolata
Erikli_Su
Eti
Evyap
Ferrero
Filiz Makarna
Timtas
Kavaklıdere
ibb kent ekmek
Hayat Su
Haribo
Frito Lay
BAT
Barilla_Makarna
Banvit
Aroma
Ankara Fırınları
Akmina
Alpin Su
Bimbo QSR
Bolca Mantı
BUNGE YAĞ
Chipita Gıda Üretim A.Ş.
Coca Cola
Damla Su
Danone
Dr Oetker
Agthia
13 Ekim 2024
KURUMLAR GÜVENİLİRLİKLERİNİ KAYBEDİYOR

Türk-İş, Hak-İş ve DİSK genel başkanları ve birçok ekonomist öteden beri TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının gerçekçi olmadığını vurguluyor.

KURUMLAR GÜVENİLİRLİKLERİNİ KAYBEDİYOR

Kime sorsanız vatandaş da açıklanan oranların üzerinde hayat pahalılığı yaşadığını söylüyor. Gerçekte sadece TÜİK değil diğer kamu kurumlarında da ciddi kurumsal yönetim sorunu, diğer bir ifadeyle güvenilirlik sorunu oluşmuş görünüyor. Devlete ait kurumsal yapıların; şeffaf olma, hesap verilebilir ve sorumlu olma, hukuka uygun davranma, liyakati esas alma, adil, denetlenebilir ve kapsayıcı olma gibi özellikleri, her alandaki yetkinin Saray tarafından kullanıldığı, Türkiye’ye özgü cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde iyice zayıflamış görünüyor.

Eylül ayında açıklanan orta vadeli programda (OVP) öngörülen hedefler şimdiden anlamlarını yitirmeye başladı. Merkez Bankası’nın Ekim Ayı Piyasa Katılımcıları Anketi’nde, 2024 sonu enflasyon tahmini yüzde 44.11 çıktı. Oysa daha bir ay önce açıklanan OVP’de 2024 sonu enflasyon tahmini yüzde 41.5 idi. Nasıl enflasyonla mücadele ise seçimden bu yana sadece benzin ve mazota gelen zamların oranı yüzde 100’ü geçmiş bulunuyor. Ayrıca umarım, Ortadoğu’daki savaş petrolde ciddi fiyat artışlarına sebep olacak boyuta ulaşmadan son bulur. Aksi halde Türkiye’nin enflasyonla mücadelesi hayal olur.

SANAYİ KÜÇÜLÜYOR

TÜİK, Sanayi Üretim Endeksi’nin, ağustos ayında takvim etkisinden arındırılmış olarak yıllık bazda yüzde 5.3 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 1.6 oranında küçüldüğünü açıkladı. Mevsimsel etkilerden arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi 102.9 seviyesi ile son 18 ayın en düşük değerine gerilemiş bulunuyor. Nitekim 2024 yılı ikinci çeyreğinde yüzde 2.5 artan GSYH’de sanayi sektörünün yüzde 1.8 oranında negatif etkisi olduğunu görüyoruz. Sanayi sektörü, üçüncü çeyreğin ilk iki ayında da geçen yılın aynı dönemine göre yıllık değişimi yüzde 2.1 ile daralma eğilimini sürdürüyor. Ayrıca, eylül ayında ihracat, elektrik tüketimi, ara malı ithalatı, PMI, kapasite ve RKGE gibi öncü göstergeler de sanayi sektöründe güç kaybının devam ettiğini gösteriyor. Sanayide işlerin iyi gitmiyor olması; istihdam, dış ticaret, teknolojik dönüşüm, büyüme ve kalkınma, hatta eğitim süreçlerinin de iyi gitmediği anlamına gelir.

Küresel ekonomide, yılın ikinci yarısında ortaya çıkan yavaşlama belirtileri, Türkiye’nin büyümesine dış talep tarafından gelecek katkının azalacağını gösteriyor. Ayrıca yurtiçinde parasal sıkılaştırma ve faiz artışı nedeniyle krediye ulaşımın zorlaşması birlikte iç talebin de büyümeye katkısının azalacağını anlıyoruz. Dolayısıyla her ne kadar OVP’de, 2024 yılı büyümesi yüzde 3.5 olarak öngörülmüşse de biz bunun yüzde 3’te kalacağını tahmin ediyoruz. Hatta çeyreklik dönemler itibarıyla teknik olarak resesyona girme ihtimali bile bulunuyor.

EKONOMİ DARALIRKEN İŞSİZLİK NASIL AZALIYOR?

TÜİK geçen hafta ağustos ayında mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranının 0.3 puan azalarak yüzde 8.5 seviyesine indiğini açıkladı. Ağustos ayında istihdamda artışa karşılık işgücüne katılımda azalış görülmesinden dolayı manşet işsizlik oranı düşmüş oldu. Türkiye’de işgücüne katılım oranı yüzde 54.3 seviyesinde, buna karşın OECD ülkelerinde işgücüne katılım oranı ortalaması yüzde 70’in üzerinde bulunuyor. Bir de geniş işsizlik oranı dediğimiz atıl işsizlik oranı var. Eksik zamanlı çalışanlar, iş bulma umudunu kaybeden potansiyel çalışacaklar ve işsizlerden oluşan geniş tanımlı işsizlerin oranı yüzde 27.2’yi ve 11 milyon kişiyi aşmış bulunuyor. Diğer bir ifadeyle bizdeki dar tanımlı işsizlik gerçek anlamda işsizliği tarif etmiyor. Geniş anlamda işsizlerin yüzde 36’sı kadınlardan, yüzde 21’i erkeklerden oluşuyor ve gençlerde de işsizlik oranı artıyor.

Aman ne kolay, düşür işgücüne katılım oranını, İŞKUR’a başvurmayanları da işsiz sayma, düşsün dar tanımlı işsizlik, bu bir maharet olsa gerek, ekonomi daralıyor ama işsizlik artmıyor. İstihdamın kalitesi tarihi dip seviyelerde. Kalifiye elemanların çoğu soluğu yurtdışında alıyor. Eğitim sistemi; Türkiye’de inovasyonu, bilimi, Ar-Ge kapasitesini, sanayinin ve dijital dönüşümün ihtiyaçlarını karşılamaktan iyice uzaklaşmış görünüyor.

Bununla birlikte, işsizlerin, emeklilerin ve çalışanların önemli bir bölümü açlık ve yoksulluk sınırı altında yaşıyor. Enflasyonist ortamda en ağır bedeli bu kesimler ödüyor. Emekçiler hakları için mücadele ederken demokrasi, hukuk ve kapsayıcı kurumlar için de mücadele etmek zorundadır. Çünkü ancak demokratik hukuk devletlerinde emekçiler haklarını alabilirler.

KAYNAK İrfan Hüseyin Yıldız / Cumhuriyet
DİĞER HABERLER
POLONEZ’İ BOYKOT ZAMANI
POLONEZ’İ BOYKOT ZAMANI

İstanbul Çatalca’daki Polonez sucuk fabrikasında çalışan 146 işçi, Tekgıda-İş Sendikası’na üye oldukları için işten atılmıştı. İşçilerin başlattıkları direniş 108’inci gününde de devam etti.

ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ ÖNEMLİ
ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ ÖNEMLİ

Asgari ücret çalışma hayatının en önemli gündem maddesi haline geldi. Aralık ayı itibarıyla komisyonun göreve çağrılması bekleniyor.

ENFLASYONUN TAHRİBATI DEVAM EDECEK
ENFLASYONUN TAHRİBATI DEVAM EDECEK

Ekim ayı yıllık TÜFE oranı geçen yılın aynı ayına göre 12,78 yüzde puan, bu sene Eylül ayına göre 0,8 yüzde puan geriledi ve 48,58 oldu. Ekim ayı İTO yıllık geçinme endeksi, yıllık TÜFE’den 10,52 puan daha yüksek çıktı ve yüzde 59,1 oldu.

VEFAT VE BAŞSAĞLIĞI
VEFAT VE BAŞSAĞLIĞI

TAT Bakliyat’ın kurucusu ve TAT Gıda yönetim kurulu başkanı Şerafettin Memiş, dün akşam saatlerinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetmiştir. Merhuma Allah’tan rahmet, kederli ailesine, sevenlerine ve tüm çalışma arkadaşlarına başsağlığı dileriz. Tekgıda-İş Sendikası Yönetim Kurulu