4-C KAPISINDA ÜÇ PERDELİK YENİ DRAM
DİSK’in o işkollarında üyesi yok, ama dayanışma adına meydanlarda. Türk-İş’in o işkollarında üyesi var, doğal olarak meydanlarda.
Hak-İş’in o işkollarında üyesi var, ama Hak-İş meydanlarda yok, çünkü onun için asıl olan, iktidara destek vermek.
İşçiler dün yine meydanlara çıkıyor, bir saatlik iş bırakma eylemine geçiyor. Bir yandan, maden işçilerine iş güvenliği isteyen bir eylem, öte yandan tekel işçilerine destek. Ve genel anlamda işçilere daha geniş hak ve özgürlükler.
Sendika başkanları konuşmalarında dün bunları dile getiriyor. Ancak, dünkü protestoda bir başka amaç daha var.
HAKLARINI KAYBEDİYOR
Enerji, şeker, PTT ve il özel idare işkollarında çalışan 130 bin işçinin şu ünlü 4-C kapsamına çekilmeleri söz konusu. Hükümet kararıyla.
Dünkü iş bırakma eylemlerinin bir amacı da, bu kararı protesto etmek.
Tekel işçileri protestosunda tanıştığımız 4-C ne idi?
Devlet Memurları Yasasının 4. maddesinin C fıkrası geçici personeli tanımlıyor. “Geçici personel, bir yıldan daha az süreyle veya mevsimlik hizmet olduğunda Bakanlar Kurulunca karar verilen görevler ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kişilerdir.”
Bu tanıma göre, daha önce işçi olanlar, sözleşmeli oluyor ve işçi olmaktan çıkıyor. Onların kıdem tazminatı hakkı yok, sendikaya üye olma hakkı yok. Eksik emeklilik süresini tamamlamaya hakkı yok.
Çalışma süreleri on ay, daha sonra on bir aya çıkartılıyor. Alacakları ücret asgari ücret. O da, tekel işçileri eyleminden sonra, biraz daha yükseltiliyor.
KÖLELİK
4-C’ye girmek, işçiler açısından, onların tanımıyla, kölelik ve taşeronların kulu haline düşmek.
4-C’ye giren bir işçi, daha önceki ücretini alamıyor. Ayrıca, on bir aylık çalışma süresi bittiğinde, sözleşmeli olduğu için, işi var mı, yok mu, taşeronun iki dudağı arasında.
Tekel işçilerinden sonra, sıra şimdi enerji, şeker, PTT ve il özel idarelerine geliyor. Oradaki işçiler hükümet kararıyla 4-C’ye gönderilmek üzere.
Burada dikkat çekici olan, günlerce süren 4-C protestolarına rağmen, iktidarın hâlâ 4-C’de ısrar etmesi.
Şimdi neden bu işkolları?
Çünkü, o alanlarda özelleştirmeler var. Hani, özelleştirmelerde işçiler haklarını kaybetmeyecekti?
4-C, yasadaki tanımıyla, işçilerin hak kaybı için düzenlenmiş bir madde. Buz gibi haklarını kaybediyorlar.
Dünkü protestolar, olayın başından itibaren üç perdelik dram.
Birinci perde: İşçiler haklarını kaybetmiş, ücretleri gerilemiş, iktidarın umurunda değil.
İkinci perde: Haklarını kaybeden işçilerin çoğu Hak-İş üyesi, ne var ki, dün meydanlarda Hak-İş pek yok. Hak-İş iktidarı destekliyor, iktidar kendisine destek olan sendikanın işçilerini 4-C’ye gönderiyor.
Üçüncü Perde: Bu duruma düşen işçileri şimdi bir düşünce alıyor.
Perde kapanırken, Türkiye yeni eylemlere tanık olmaya hazırlanıyor.