ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU
Türk-İş, 2025 için 29 bin 583 TL asgari ücret talep ederken hükümet ve işveren blokunun işbirliği, işçinin taleplerini gölgede bırakıyor.
İşveren kesimi üçüncü toplantıda da bir rakam ortaya koymazken komisyonun antidemokratik yapısına ilişkin tartışmalar yine alevlendi.
Asgari ücret görüşmelerinde gözler dördüncü toplantıya çevrildi. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi kesimini temsil eden Türk-İş, yüzde 45 enflasyon farkı ve yüzde 20 refah payı ile 2025 asgari ücretinin 29 bin 583 TL olması gerektiğini açıkladı. Bunun altında bir rakama imza atmayacaklarını açıklayan Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, komisyonun antidemokratik yapısına da işaret etti.
Komisyonda beş hükümet, beş işveren ve beş işçi temsilcisi yer alıyor. İşçi ve işveren temsilcileri en çok üyeye sahip üst işçi ve işveren örgütleri tarafından saptanıyor. Komisyonda DİSK, Hak-İş ve diğer konfederasyonlar yer alamıyor. Böylece işçilerin önemli bir bölümünün komisyonda temsili engelleniyor.
SERMAYE LEHİNE BELİRLENİYOR
Asgari ücret tespit sürecinde toplu pazarlık sürecinde olduğu gibi uyuşmazlık prosedürü işlemiyor ve kararlara itiraz edilemiyor. DİSK-AR’ın asgari ücret araştırmasında yer alan bilgilere göre 2000-2024 yılları arasında yapılan 27 asgari ücret görüşmesinde taraflar yalnızca sekiz kez uzlaşabildi. İşçi kesimi, belirlenen ücretlere tam 17 kez itiraz etti. Buna karşılık, işveren kanadı sadece iki kez itirazda bulundu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun kararları oyçokluğuyla alınırken hükümet ve işveren tarafının iş birliği genellikle işçi temsilcilerini azınlıkta bırakıyor. 2023 Ocak döneminde işçi tarafı, süreçteki adaletsizlik nedeniyle karar toplantısına dahi katılmadı.
Türk-İş, işçi kesiminin 2025 yılı için asgari ücret talebini 29 bin 583 TL olarak duyurdu. Ancak önceki yıllardaki örnekler, bu rakamın masada hükümet ve işveren bloğu tarafından revize edilerek kabul edilmeyeceği yönünde güçlü bir endişe yaratıyor.
KOMİSYON FİİLEN LAĞVEDİLDİ
Asgari ücreti belirlemede tek yetkili organın Asgari Ücret Tespit Komisyonu olmasına rağmen 2022 ve 2023 yılı asgari ücretinin belirlenmesinde AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan sahneye çıktı. Geçmiş yıllarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı veya Çalışma Genel Müdürü tarafından açıklanan asgari ücret, 2022’de ilk kez Cumhurbaşkanı tarafından açıklanmış oldu. Aralık 2021’de saptanan 2022 yılı asgari ücreti, 1 Temmuz 2022’de yeniden saptanan 2022 yılı Temmuz-Aralık dönemi asgari ücreti ve 2022 Aralık’ta saptanan 2023 yılı asgari ücreti, Türkiye’nin asgari ücret mevzuatı ve uygulamaları dışında şekillenerek Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmeye ve açıklanmaya başlandı.
2025 için belirlenen asgari ücret görüşmeleri için son toplantının tarihi henüz ilan edilmezken işçi tarafının talebi ve yıllardır süregelen adaletsizlik tartışmaları bir kez daha kamuoyunun gündeminde. Ücretlilerin tamamı şimdi hükümet ve işveren tarafının atacağı adımları bekliyor.
PATRON EN FAZLA YÜZDE 30’A ÇIKIYOR
İşverenleri temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), asgari ücret teklifini dördüncü toplantıda sunması bekleniyor. Son üç toplantıda herhangi bir açıklamada bulunmayan işveren kesimi TİSK’in yüzde 25-30 aralığında bir artış önereceği iddia ediyor. Bu orana göre net asgari ücretin 21 bin 250 TL ile 22 bin 100 TL arasında olması bekleniyor.