Asgari geçim indirimi, Gelir Vergisi Kanunu’nda engellilik indiriminden hemen sonra, 32’nci maddede düzenlenmiştir.
Çarşamba günü engellilik indirimini ele almıştık. Okurumuz sorusunun devamında, maaşının asgari ücret ve asgari geçim indirimi altında olduğunu, bu durumda başvuracağı yolların neler olabileceğini sormuş.
Asgari geçim indirimi, Gelir Vergisi Kanunu’nda engellilik indiriminden hemen sonra, 32’nci maddede düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için yüzde 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için yüzde 7.5, üçüncü çocuk için yüzde 10, diğer çocuklar için yüzde 5’i asgari geçim indirimidir. Asgari geçim indirimi uygulaması yapılırken; biraz önce açıkladığımız şekilde belirlenen tutarlar ve Gelir Vergisi Kanunu 103’üncü maddesindeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın (yüzde 15) çarpılmasıyla bulunan tutar, hesaplanan vergiden mahsup edilir. Mahsup edilecek asgari geçim indirimi, ücretlinin o aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla olamayacaktır. Aşması halinde ise aşan kısım için herhangi bir iade uygulaması yapılmayacaktır.
Engelli indiriminden faydalanan bir işçi, asgari geçim indiriminden de faydalanır.
İşçiye nakden ödenmeyen asgari geçim indirimi, o ayda eksik beyan edilmiş vergi tevkifatı olarak kabul edilerek, bu vergiler için işverenler hakkında cezalı tarhiyat yapılır.
Öte yandan işçi, ücret ve eklerinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi nedeni ile iş sözleşmesini haklı nedenle (kıdem tazminatına hak kazandıracak şekilde) sona erdirebilir. İş sözleşmesini sona erdirmeye ilişkin bildirimlerin noter vasıtası ile yapılması önerilmektedir. Yine asgari ücreti eksik ödeyen işveren için idari para cezası öngörülmüştür. Bu nedenle okurumuzun, konu ile ilgili olarak, bağlı bulunduğu SGK İl Müdürlüğü’ne bizzat veya SGK Çağrı Merkezi’ne (ALO 170) başvurması gerekli ve yeterli olacaktır.