Asgari ücretli yıllık 1530 lira gelir vergisi verirken, kuyumcuların vergisi 1203 lirada kaldı
MALİye Bakanı Mehmet Şimşek’in karikatürle eleştirdiği vergi adaletsizliği Türkiye’deki çarpık vergi sistemini bir kez daha gözler önüne serdi. Şimşek’in Twitter’dan yayımladığı karikatürdeki vergi ödeyen kürek mahkumlarının asgari ücretliler olduğu ortaya çıktı. MALİye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) en çok vergi ödeyen mükellef sıralaması, Bakan Şimşek’in yayımladığı karikatürün tam anlamıyla Türkiye’yi yansıttığını gösterdi. Faaliyet gruplarına göre mükelleflerin ödediği ortalama vergi tutarını açıklayan GİB’nın listesi en son 2013 yılı verilerini içeriyor. Ancak, o günden bu güne vergide çok büyük değişikliğe gidilmediği için benzer çarpık tablo aynen devam ediyor.
DİŞ HEKİMİ 1097 LİRA VERDİ
GİB’in en son listeyi yayımladığı 2013 yılında asgari ücretle çalışanlar ilk 6 ayda 773 TL, ikinci 6 ayda da 803 TL net maaş aldılar. Evlerinin geçimine dahi yetmeyen bu gelire karşılık devlete ilk 6 ayda toplam 748.62 TL gelir vergisi ödedi. Dar gelirli bu kesimin ikinci 6 ayda ödediği vergi ise 781 liraya yükseldi. Böylece o yılın sonunda toplam 1530 lira gelir vergisini devlete ödemiş oldular. Asgari ücretle çalışan dar gelirli bir vatandaşın 1530 lira gelir vergisi ödediği 2013 yılında altın imalatı yapan, satan kuyumcuların ödediği gelir vergisi 1203 lirada kaldı. Asgari ücretliye veresiye defteri açan bakkal ve süpermarketlerin ödediği gelir vergisi ise 620 lirada kaldı. Aynı dönemde oteller 1202 lira, diş hekimleri 1097 lira, seyahat işletmeleri 1046 lira, un fabrikaları 946 lira, asgari ücretlinin içeri giremediği restoranlar, lokantalar 686 lira, kürk satan dükkanlar da 423 lira gelir vergisi ödedi.
MEMURDAN 58 MİLYAR KESİLDİ
GİB, söz konusu dönemde sayıları 1 milyon 860 bini bulan kuyumcu, bakkal, müteahhit, otelci, avukat, tekstil üreticisi, beyaz eşya satıcısı gibi mükellefin toplamda 3 milyar 58 milyon lira ödediğini açıkladı. Oysa aynı dönemde 13 milyon 136 bin işçi ve 2 milyon 823 bin memurdan 58 milyar 778 milyon lira vergi kesildi. Serbest meslek sahipleri ortalama bin 643 lira gelir vergisi öderken maaşıyla geçinenlerin ortalama vergisi 3 bin lirayı aştı. Bu dönemde alt düzey bir memur yıllık 3 bin 600 lira, öğretmen 3 bin 900 lira vergi ödedi. Memurlar bu vergilerle müteahhitleri, akaryakıt istasyonlarını, demir çelik üreticilerini solladı.
Tablo: Meslek grupları ve dar gelirlilerin 2013 yılı itibarıyla ödediği Gelir Vergisi tutarları: