Binlerce çalışanın işi zorda Hükümetin belli meslekler için zorunlu kıldığı sertifikaya sahip olamayan yüzbinlerce kişi çalışamama riski ile karşı karşıya. Zira 500 bin civarında olan çalışanlardan 100 bin kişinin sertifikası var.
Tehlikeli ve çok tehlikeli 40 meslekte Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan işçi yeni yılda çalıştırılamayacak. Yeterlilik belgesi sahibi olması zorunlu 500 bin çalışandan sadece 100 bini bu belgeye sahip. Belgesiz işçi çalıştıranlara işçi başına yaklaşık 500 lira ceza kesilecek.
Beş sektörde kritik görevlerde bulunan 40 meslek mensubu işçiler için mesleki yeterlilik belgesi zorunluluğu 26 Mayıs 2016 tarihinde başladı.
Sekiz meslekte zorunluluk ise 25 Mart 2017 tarihinde başlayacak. Bu mesleklerin 17’si inşaat, 7’si otomotiv, 10’u metal, 10’u enerji ve 4’ü elektrik-elektronik sektörlerinde yer alıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, söz konusu mesleklerde yaklaşık 500 bin kişi çalışmasına rağmen, sertifika alan işçi sayısının yetersiz kalması nedeniyle ceza uygulamasına başlamadan önce işverene 2016 yıl sonuna kadar süre tanıdı. Bu süre içinde gerçekleştirilen denetimlerde işverenlere sadece bilgilendirme ve rehberlik yapıldı. Bakanlığın yoğun çabaları ve teşviklerine rağmen şu ana kadar sadece 100 bin dolayında işçi sertifika alabildi. İş müfettişleri, bundan sonra yapacakları denetimlerde para cezası kesmeye başlayacaklar. Belirlenen 40 meslekte belgesiz işçi çalıştırdığı tespit edilen işverene, her bir işçi için 527 lira idari para cezası verilecek. Diğer 8 meslekte ceza uygulamasına ise 24 Mart 2017 tarihinden itibaren başlanacak. İşveren cezayı bir ay içinde ödemek zorunda olacak.
Diploma yeterli
Mesleki EĞİTİM Kanunu’na göre ustalık belgesi almış olanlar ile Millî EĞİTİM Bakanlığı’na bağlı mesleki ve teknik eğitim okullarından mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için sertifika zorunluluğu aranmıyor. Üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olanlar da aynı alanda çalıştıkları takdirde sertifika zorunluluğuna tabi olmuyorlar.
Mesleki yeterlilik belgesini 2017’de alanlar, belge masrafı ile sınav ücretinin tamamı için devlet desteğinden yararlanacaklar. Belgeyi 1 Ocak 2018 ile 31 Aralık 2019 tarihleri arasında alanlara ise belge masrafı ve sınav ücretinin yarısı tutarında destek sağlanacak. Bu destekler, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. Bir kişi, mesleki yeterlilik sertifikası desteğinden bir defa yararlanacak.
Teşvik var Devlet 18-29 yaş arasındaki genç işsizler ile 18 yaşından büyük kadınları istihdam eden işverenlere teşvik sağlıyor. Genç ve kadın istihdam teşviki kapsamında işverenin primi 24 ay süreyle İşsizlik Fonu’ndan karşılanıyor.
Eğer bu işçiler mesleki yeterlilik belgesine sahipse, işverenin yararlanabileceği teşvik süresi 48 aya çıkıyor. Bu işçiler aynı zamanda Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı işsizler arasında yer alıyorsa, bu durumda teşvik süresi 54 aya kadar ulaşıyor.
Yeni asgari ücret üzerinden işverenin sertifikalı işçiyi yeni işe almasının avantajı 14 bin 877 liraya ulaşıyor.
İşverenler, 18-29 yaş arasındaki mevcut erkek işçileri ile 18 yaşından büyük kadın işçilerine mesleki yeterlilik belgesi aldırdıkları takdirde ise 2 yıl süreyle işveren primi desteğinden yararlanabiliyor. Bu da işverene, mevcut asgari ücret üzerinden 6 bin 612 lira avantaj anlamına geliyor.