DAHA ÇOK ÇALIŞMAK İSTEYENLER ARTIYOR
TÜİK’e göre dar tanımlı işsizlikte gerileme yaşanırken geniş tanımlı işsiz sayısı son 10 yılda yaklaşık 2 kat arttı. Artan geçim sıkıntısı nedeniyle daha çok çalışmak isteyenlerin sayısı ise son 1 yılda 948 bin arttı.
TÜİK mart ayına ilişkin istihdam verilerini açıkladı. Dar tanımlı işsizlik 0,1 puan düşerken geniş tanımlı işsizlik ise yüzde 24 oldu. İmkânı olması durumunda daha çok çalışmayı isteyenlerin sayısı ise geçen yıl mart ayından beri 948 bin arttı.
TÜİK’in açıkladığı dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 8,6, işsiz sayısı ise 3 milyon 57 bin oldu. Atıl işgücü olarak tanımladığı geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 24,1 seviyesinde gerçekleşti. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre geniş tanımlı işsiz sayısı Mart 2024’te 9 milyon 499 bin kişi olarak gerçekleşti.
TÜİK’e göre pandemi öncesinde 2019 Mart’ta yüzde 13,9 olan dar tanımlı işsizlik Mart 2024’te yüzde 8,6’ya geriledi. Ancak aynı dönemde geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 19,6’dan yüzde 24,1’e yükseldi. Son 1 yılda ise geniş tanımlı işsiz sayısı 1 milyon 235 bin artarak 8,3 milyondan 9,5 milyona yükseldi. Covid-19 salgını sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 4,5 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2 milyon 674 bin kişi arttı.
Mart 2014’te 5,2 milyon olan geniş tanımlı işsiz sayısı son 10 yılda 1,8 kat artış gösterdi. DİSK-AR’a göre geniş tanımlı işsiz sayısındaki artışın sebebi, zamana bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artış oldu.
Geniş tanımlı işgücündeki yükselişe etki eden zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısındaki ciddi artış dikkat çeken boyuta ulaştı. Haftalık 45 saatten daha az çalışan ve imkânı olması durumunda daha çok çalışmayı isteyenleri kapsayan zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı son bir yılda 1,7 milyondan 2,7 milyona yükselerek 948 bin kişi arttı. Zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı son on yılda ise 1 milyon 986 bin kişi arttı. DİSK-AR, zamana bağlı eksik istihdamdaki bu artışın sebebini ise yüksek enflasyon ile geçim zorluğu yaşayanların çalışma süresini artırarak daha fazla ücret elde etmek istemeleri olarak değerlendirdi.
10 İŞSİZDEN 8,7’Sİ ÖDENEK ALAMIYOR
Mart 2024’te TÜİK toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 57 bin kişi olarak açıklanırken İŞKUR’un aynı döneme ilişkin verilerine göre işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 397 bin civarında yer aldı. Böylece Mart 2024’te resmi işsizlerin sadece yüzde 13’ü işsizlik ödeneği alabildi. 2,6 milyonu aşkın işsiz, işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Başka bir ifadeyle işsizlerin yüzde 87’si işsizlik ödeneği alamadı.
ZAMANA BAĞLI EKSİK İSTİHDAM
2014: 696
2015: 506
2016: 412
2017: 431
2018: 391
2019: 443
2020: 921
2021: 1.656
2022: 1.434
2023: 1.734
2024: 2.682