Yeni yılla birlikte başlayan zam yağmuru enflasyonu kontrolden çıkardı. Petrol fiyatlarının yükseldiği, akaryakıt ürünlerinin 2 kez zamlandığı ocak ayında köprü ve otoyol ücretlerine yapılan zamlarla birlikte TÜFE aylık bazda yüzde 1.02 artış gösterdi. Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 10.35 olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ocak ayı enflasyon rakamlarını dün açıkladı. TÜFE 2017’de yıllık yüzde 11.92lik artışla yılı tamamlamıştı. Harcama grupları incelendiğinde petrol ve kur etkisi ile yıllık en fazla artış yüzde 16.02 ile ulaştırma grubunda oldu. 2016-2018 döneminde köprü geçiş ücretlerine yüzde 157.4 zam yapan AKP hükümeti, asgari ücreti ise yüzde 23.5 artırdı.
EN HIZLI ARTIŞ ULAŞTIRMADA
Ocak ayında Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 0.99 oranında artarken, yıllık artış yüzde 12.14 oldu. Üretici fiyatları yüzde 15.5 seviyesinden sert düşüş gösterse de bu gerilemede daha çok 2017’nin Ocak ayında yaşanan yüzde 3.98’lik artışın yarattığı baz etkisi etkili oldu.
Ana harcama grupları itibariyle ocak ayında endekste yer alan gruplardan aylık en yüksek artış yüzde 2.96 ile çeşitli mal ve hizmetler grubunda oldu. Ev eşyasında aylık yüzde 2.44, sağlıkta yüzde 2.42, konutta yüzde 2.34 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.67 artış gerçekleşti. Aylık en fazla düşüş gösteren grup yüzde 6.02 ile giyim ve ayakkabıda yaşandı.
Yıllık en fazla artış ise yüzde 16.02 ile ulaştırma grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası yüzde 13.49, giyim ve ayakkabı yüzde 12.63, lokanta ve oteller yüzde 11.42 ve çeşitli mal ve hizmetler yüzde 11.38 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları oldu.
ÇİFT HANEDE KATILAŞTI
Geçici etkilerin arındırıldığı TÜFE göstergesi olan yıllık çekirdek enflasyon ise ocak ayında yüzde 12.18 olarak gerçekleşti. Uzmanlar, gıda ve enerji gibi geçici fiyat etkileri olan volatil kalemlerin dışarıda bırakıldığı çekirdek enflasyon ile manşet enflasyon arasındaki makasın giderek açıldığına dikkat çekti. Bu da temel mal gruplarındaki fiyat baskılarının halen yukarı yönlü olduğunu ve enflasyonun çift hanede katılaştığını gösterdi.
Zam şampiyonu SALATALIK OLDU
Ocak ayında zam şampiyonu fiyatı yüzde 25.11 artan salatalık olurken, fiyatı yüzde 25 artan köprü geçiş ücreti ikinci, fiyatı yüzde 23.17 artan otoban geçiş ücreti üçüncü sırada yer aldı. Fiyatı en fazla düşen ürün fiyatı yüzde 14 azalan karnabahar oldu. Fiyatı en fazla artanlar sıralamasında, taze fasulye yüzde 19.44, mandalina yüzde 18.81, patlıcan yüzde 15.30, resmi evraklarla ilgili hizmetler yüzde 14.07, magazin ve dergiler yüzde 13.35, nar yüzde 11.14, dolmalık biber yüzde 10.51 aylık artışla öne çıktı. Ocak ayında fiyatı en fazla azalan ürünler sıralamasında ilk sırada yüzde 14.41 düşen karnabahar yer alırken, ikinci sırada fiyatı yüzde 13.94 düşen internet oldu.
Merkez çok iyimser bakıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 30 Ocak tarihli yılın ilk Enflasyon Raporu’nda, artan petrol fiyatları ve değer kaybeden TL’nin ithalat maliyetleri üzerindeki etkisini gerekçe göstererek yılsonu enflasyon beklentisini yüzde 7’den yüzde 7.9’a yukarı yönlü revize etmişti. Kapital FX Araştırma Müdür Yardımcısı Enver Erkan, "Mevcut koşullar altında, Merkez Bankası’nın resmi enflasyon tahmini çok iyimser kalıyor. Yılsonu enflasyonunun Merkez Bankası’nın beklentilerinin üzerinde çift hanede gerçekleşmesini bekliyorum" dedi.
TÜİK yine sepet değiştirdi
TÜİK enflasyon sepetindeki ağırlıkları da revize etti. Yeni enflasyon hesaplamasında gıda ve alkolsüz içecekler grubu ile ulaştırmanın sepetteki ağırlığının artmış olması dikkat çekti. Buna göre, 2018 yılı için hazırlanan tüketici enflasyon sepetinde gıda ve alkolsüz içecekler kaleminin ağırlığı yüzde 21.77’den yüzde 23.03’e yükseltilirken, ulaştırma kaleminin ağırlığı yüzde 13.61’den 17.47’ye yükseltildi. Sepette konutun ağırlığı yüzde 14.85’te tutulurken, alkollü içecekler ve tütünün ağırlığı yüzde 5.87’den yüzde 5.14’e düşürüldü. Giyim ve ayakkabı kaleminin ağırlığı ise yüzde 7.33’ten 7.21’e indirildi. Enflasyon sepetine soğuk çay, erkek mont ve pike takımı eklenirken, erkek kaban, kadın çizme, nevresimlik kumaş ve fotoğraf baskı ücreti sepetten çıkarıldı.