ENFLASYON BEKLENTİ DİNLEMİYOR
En son yüzde 44’e çıkarılan yıl sonu enflasyon tahmininin tutmayacağı, kasım enflasyonunun açıklanmasıyla kesinleşti. Enflasyon kasımda beklentilerin üzerinde yüzde 2,24, yıllık enflasyon ise yüzde 47,09 oldu.
Rasyonel zemine dönme iddialarıyla uygulanmaya başlanan Şimşek programında enflasyon, beklentileri dinlemiyor.
Program başladığında yüzde 39 olan enflasyon yüzde 47,09’a geldi. Uzun süredir sabit döviz kuru ve ücret baskılarına rağmen istenilen düzeyde gerilemeyen enflasyon programı da iflas etti.
TÜİK’in açıkladığı verilere göre TÜFE Kasım ayında yüzde 2,24 oranında artış gösterirken yıllık bazda enflasyon yüzde 47,09 olarak hesaplandı. Böylece enflasyon yüzde 50 olan politika faizinin yaklaşık 3 puan altında kaldı.
Piyasa beklentisi, Kasım’da TÜFE’nin yüzde 1,98 artacağı, yıllık enflasyonun ise yüzde 46,71 olacağı yönündeydi. Merkez Bankası’nın yıl sonu beklentisi ise yüzde 44. Böylece yıl sonu enflasyon tahmininin gerçekleşme ihtimali de ortadan kalktı.
Kasım’da en büyük artış yüzde 5,10’la gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Aylık gıda enflasyonu birçok ülkenin yıllık enflasyonun da üzerinde gerçekleşti. Taze sebze fiyatlarında yıllık fiyat artış yüzde 126 oldu.
KİRA YÜZDE 60,45
Konut kiralarında iki yıl boyunca uygulanan yüzde 25’lik tavan zam uygulamasının temmuzda sona ermesiyle yeniden 12 aylık enflasyon ortalamasına göre belirlenen kirada tavan zam oranı 60,45 olarak hesaplandı. Hem konutlarda hem de iş yerlerinde Aralık ayı tavan yüzde 60,45 olarak uygulanabilecek.
Yıl sonu enflasyonu Merkez Bankası’nın beklentileri doğrultusunda yüzde 44 olursa bu yılın Temmuz–Aralık dönemindeki 6 aylık enflasyon yüzde 15,45 olacak. SSK ve BAĞ – KUR emeklilerine Ocak ayında, bu yılın Temmuz–Aralık dönemindeki enflasyon oranında, yani yüzde 15,45 oranında zam yapılacak.
DAR GELİRLİ İKİ KAT FAZLA HİSSEDİYOR
Yıllık gıda enflasyonu yüzde 48,57 olarak açıklandı. Ancak bu enflasyonun, halkın hissettiği gerçek enflasyonu yansıtmaktan oldukça uzak bir oran olması eleştirilere neden oluyor. TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerine göre yıllık olarak yüzde 48,5 artış gösteren gıda fiyatlarını, dar gelirli yurttaşlar yaklaşık iki kat fazla hissetti. DİSK-AR’ın TÜİK verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre emeklilerde gıda enflasyonu yüzde 67 oldu.
Büro Emekçileri Sendikası “Kamu Emekçilerinin Enflasyon Sepeti Araştırması” sonuçlarına göre de BES/TÜFE bir önceki aya göre yüzde 2,31, yıllık ise yüzde 67,13 artış gerçekleşti. Sendikanın hesaplamalarına göre 2024 yılı Ocak-Kasım döneminde emekçilerin enflasyonu yüzde 60,25 oldu. Kamu emekçilerinin 2024 yılının on bir ayında ücretlerinde 50,25 puanlık enflasyon kaybına uğradığı belirtildi.