ESNEK ÇALIŞMA KATI SÖMÜRÜ
Hükümetin ´devrim niteliğinde değişim´ diye sunduğu reform paketinden, çalışma yaşamında güvencesizliği artıracak esnek çalışma modelleri çıktı
Hükümetin, çalışma hayatında ‘devrim niteliğinde değişim’ diye tanıttığı ve bu ay Meclis’e sunacağını açıkladığı reform paketinden, güvencesizliği körükleyen esnek çalışma modeli ve kadın istihdamında sorunları büyütecek düzenlemeler çıktı. Kamu emekçilerinden esnafa, kadınlardan öğretmenlere tüm çalışanları etkileyecek paket, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda tartışıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, paketin ‘kıdem tazminatı’ konusunu da kapsadığını bildirdi.
KADIN SORUNU BÜYÜYECEK
Paket, esnek çalışmayı kamuya, hatta eğitim alanına taşıyor. Doğum oranını artırmak için başlatılan düzenlemelerde gelinen noktanın ise kadınlarda esnek çalışmayı körükleyecek, işverenleri kadın eleman tercihinden uzaklaştıracak düzenlemeler içerdiği görüldü.
KAMUDA 4 SAATLİK İŞ
»Paket yasalaşırsa kamuda da yarı zamanlı çalışma yaygınlaştırılacak. Talebe göre isteyen günde 4 saatlik bir işte çalışabilecek. İş Yasası uzaktan çalışmaya da olanak tanıyacak şekilde düzenlenecek. »Yeni göreve başlayan memurlar, ille olarak Batı illerine atanacak. Tecrübe edindikten sonra Doğu’ya gidecek. Şark görevinin gönüllülük esasına göre işlemesi için adım atılacak. Beş yıllık şark hizmetinin düşürülmesi hedeflenecek. Memur az gelişmiş illerde ve bölgelerde 3 yıl süreli zorunlu hizmet yapacak. Bunun hangi memurlar için geçerli olacağı yönetmelikle belirlenecek.
KREŞ İÇİN TEŞVİK
»Hükümet kreş problemi için, olması gereken yasal zorunluluk yerine ‘teşvik’ yolunu kullanacak. Organize Sanayi Bölgeleri başta olmak üzere kreş teşvikleri getirilecek. Kamu kurumlarına kreş zorunluluğu getirilebilecek. »İşsizlik maaşı prime göre belirlenecek. »Evliliğe teşvik için genç çiftlere faizsiz kredi verilmesi ve TOKİ’den öncelikli ev sahibi olmaları planı pakette yer aldı. İlk kez ev alanlar kıdem tazminatının yarısını, 15 yıllık süreyi doldurma zorunluluğuna bakılmadan isteyebilecek.
3 YILLIK SÖZLEŞME
»Taşeron işçisi ile yıllık değil 3 yıllık sürelerle sözleşme yapılacak. İşçi ücretini alamadığı durumda devlet devreye girecek. Taşeron firmanın alacağından keserek, işçinin maaşını yatıracak. »Doğum izni 16’dan 18 haftaya çıkıyor. Bebeği olan kadına yarı zamanlı çalışma izni verilecek. Kısmi çalışsa da maaşını tam alacak. Kadın memura ücretsiz izinde kolaylık sağlanacak. Çocuk yardımı artacak. »Çocuğu iki yaşına gelene kadar anneler evden veya kısmi süreli çalışacak. Kadınların özlük haldarı korunacak. Esnek çalışma modeli öğleden sonraki zamanı kapsayacak. Sabah işe gelecek olan kadın, öğlene kadar çalışacak. Doğum izninden dönen kadın için işe alınma zorunluluğu getirilecek. »Özel istihdam büroları doğum iznine giden kadın çalışanın yerine eleman bulabilecek. Geçici işçinin sigortası ve ücreti istihdam bürosu tarafından ödenecek. İşveren de istihdam bürosuna ödeme yapacak. Bu bürolar, yarı zamanlı, ev hizmetleri, mevsimlik işçiler gibi konuları kayıt altına almak için aktif rol üstlenecek.
ELEŞTİRİLER BÜYÜYOR
İstihdam paketinde kadınlara yönelik olarak ortaya konan düzenlemeler, esnek çalışmayı yaygınlaşürmanıjn yanı sıra, işverenlerin kadın çalışan tercihini azaltacağı düşüncesiyle de eleştiriliyor. Paketteki düzenlemelerden, ‘Bebeği olan kadına yarı zamanlı çalışma’, ‘Doğum izninden dönen kadına işe alınma zorunluluğu’ ve ‘Kısmi çalışmaya rağmen tam maaş’ düzenlemelerinin, özel sektörde sermayedarın tavrı sebebiyle kadın istihdamını azaltacağı düşünülüyor. Kreş olanağının bir zorunluluk olarak görülmemesi, taşeron çalışmada ana iş tanımının düzeltilmesi yerine sözleşme süresinin uzatımı yoluna gidilmesi de pakette eleştirinin odağına yerleşen konular arasında yer alıyor.