GIDA ENFLASYONU DİZGİNLENEMİYOR
Enflasyon, Ocak ayında olduğu gibi Şubat’ta da yüzde 4,53 ile beklentilerin üzerinde arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2024 yılı Şubat ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Enflasyon Şubat ayında aylık yüzde 4 civarında seyreden beklentilerin yarım puan üzerinde yüzde 4.53 seviyesinde gerçekleşti. Şubat enflasyonu 2005 yılından bu yana aylık bazdaki en yüksek ikinci veri oldu. O tarihten bu yana sadece 2009 ve 2016’da negatif çıkan enflasyon, 2022 Şubat ayında yüzde 4.81 olmuştu. İki aylık enflasyon yüzde 11.54 olurken, 12 aylık ortalamalara göre enflasyon yüzde 55.91 olarak açıklandı.
Yıllık enflasyon Şubat rekoru kırdı
Merkez Bankası’nın enflasyon raporlarında yılın ikinci yarısına doğru yüzde 75 ile pik noktaya ulaşması öngörülen yıllık enflasyon yüzde 67.07 ile 2005 yılından bu yana ölçülen en yüksek yıllık veri oldu. Yıllık TÜFE bundan önceki en yüksek değerini yüzde 55.18 ile geçen yıl Şubat ayında görmüştü. Geçen yılı yüzde 64.77 ile kapatan yıllık enflasyon, bu yıl Ocak ayında yüzde 64.86’ya yükselmişti
Enflasyonun yarıya yakını gıdadan
Parasal sıkılaştırma dahil alman tüm önlemler gıda enflasyonunun dizginlenmesine yetmiyor. Şubat ayında yüzde 4.53’lik enflasyonun 2.03 puanı gıda ve alkolsüz içeceklerden geldi. Şubat’ta hem konut hem de ulaştırmanın aylık enflasyona etkisi 0.49 puan olurken, lokanta ve otellerin katkısı yüzde 0.47 olarak ölçüldü. Yıllık bazda ise yüzde 67.07’lik enflasyonun 18.5 puanı gıda ve alkolsüz içeceklerden gelirken, ulaştırmanın etkisi 11.82, konutun etkisi 7.76, lokanta ve otellerin etkisi ise 7.63 puan oldu.
Şubat’ta fiyatı en çok artış gösteren 10 temel başlığın 9’u gıda ürünlerinden oluştu. Listeye dışardan giren tek ürün yüzde 21.78 ile orta öğretim ücreti oldu. Bu aynı zamanda aylık en yüksek fiyat artışı gösteren ürün grubu. Bunu yüzde 16.99 ile tereyağı, yüzde 16.14 ile sebze, yüzde 14.81 ile kuzu eti yüzde 11.57 ile peynir takip etti. Fiyatı en fazla düşen veya en az artış gösteren ürün gruplarında ise sadece 3 gıda ürünü yer aldı. Bu kategoride fiyatı en çok düşen grup yüzde 14.8 ile havayoluyla yoku taşımacılığı olurken, yumurta fiyatı yüzde 6.64. karayoluyla taşımacılık yüzde 6.25 geriledi. Şeker yüzde 0.81. çay ve diğer demlendirilen içecek ise yüzde 1.75 ile fiyatı en az artan ürün grubuna girdi.
Fiyatı en çok artan üründen 10 üründen 9’u gıda
Ana harcama gruplarına göre yapılan değerlendirmede, 5 gruptaki artış genel enflasyonun üzerinde gerçekleşirken. 7 grubun fiyat artışı ortalamanın altında kaldı. Fiyat artışı lokanta ve otellerde yüzde 94.78, eğitimde yüzde 91.84, sağlıkta yüzde 81.25, ulaştırmada yüzde 77.98, gıda ve alkolsüz içeceklerde ise yüzde 71.12 oldu. Giyim ve ayakkabı yüzde 43.44. konut yüzde 49.07 ile ortalama enflasyonun altında fiyat artışı yaşadı, özel kapsamlı TÜFE göstergeleri içinde B grubu olarak tanımlanan işlenmemiş gıda, enerji, alkollü içkiler, tütün ve gıda hariç fiyatlar aylık yüzde 4.23, yıllık yüzde 70.31 artış gösterdi. İşlenmemiş gıda, alkollü içecekler ve tütün hariç TÜFE aylık yüzde 4.68. yıllık yüzde 67.22 arttı.