GIDA FİYATLARINDAKİ ARTIŞ MAYISTA DA MOLA VERMEDİ
Son 36 aydır aralıksız artış gösteren gıda fiyatlarında mayıs ayında da bir önceki aya göre yüzde 2,3 oranında yükseliş yaşanırken, yılın ilk beş aylık dönemdeki tırmanış ise yüzde 30,9’a ulaştı.
Gıda fiyatlan mayısta bir önceki aya göre yüzde 2,3 oranında artarken, bu yılın ilk dört beş aylık döneminde ise yüzde 30,9 oranında artış yaşandı. Gıda fiyatlarında Haziran 2020’de başlayan yükseliş eğilimi mayıs ayında da sürdü ve kesintisiz artış süresi 36 aya ulaştı. Gıda fiyatları son bir yılda ise yüzde 87,8 oranında arttı.
Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge birimi KAMUAR fiyatlarını Ankara’daki marketlerden düzenli olarak derlediği ve halkın en fazla tükettiği 64 temel gıda maddesinden oluşan bir sepeti esas alarak hazırladığı gıda fiyatları endeksinin Mayıs 2023 sonuçlarını açıkladı.
Yanlış ekonomik politikaların gıda fiyatlarında yol açtığı artış, açlık riskini giderek daha da büyütüyor. Eylül 2021’den bu yana kamu çalışanları ve kamu emeklilerinin ücret ve aylıkları enflasyon farkları da dahil yüzde 141 oranında arttı. Asgari ücretteki artış yüzde 200 oldu, işçi ve bağımsız çalışanların emekli aylıktanım ise yüzde 132,2 oranında zam yapıldı Türkiye’nin, yıllarca sürecek bugünkü enflasyon sarmalına sürüklendiği Eylül 2021’den bu yana gıda fiyatlan ise yüzde 3383 oranında arttı. Diğer bir ifadeyle Eylül 2021’de 100 liraya satın alman bir gıda sepeti için bu yıl mayıs ayında 438 lira ödemek gerekirken, kamu çalışanı ve emeklisinin Eylül 2021’deki 100 liralık geliri 241 lira, asgari ücretlininki 300 lira, işçi ve bağımsız çalışan emeklisininki ise 232 lirada kaldı.
Bu arada nisanda yüzde 100,5 olan yıllık artış oranı mayısta yüzde 87,8 olarak gerçekleşti Zira nisan ayında 428 lira ödenen aynı miktar ve türde gıdalardan oluşan bir sepetin bedeli mayısta 438 liraya yükseldi.
Mayıs’ta, gıda fiyatlarındaki artışta ekmek, pirinç, un, bulgur ve makama grubu ile yağ, meyve ve bakliyat gruplarındaki gıda maddelerinin fiyatlarına yapılan zamlar belirleyici oldu.
Ekmek, pirinç, un, bulgur fiyatlan, mayısta bir önceki aya göre ortalama yüzde 2,4 oranında /anılandı Et ve balık grubu fiyatlarında yüzde 0,2 oranında artış oldu. Et ve balık fiyatlarında yıl başından bu yana yaşanan artış yüzde 70’e yaklaştı. Mayısta süt ve süt ürünleri ile yumurta grubu fiyatlan yüzde 0,5 oranında anarken, yağ fiyatlarındaki artış yüzde 10,9’u buldu.
Meyve fiyatlarının yüzde 21,1 oranında arttığı mayısta sebze fiyatlarında, bir önceki aya göre ortalama yüzde 8,8 oranında düşüş yaşandı.
Kuru bakliyat fiyatlarının yüzde 3,2 arttığı mayısta, salça, zeytin, bal çay, tuz ve benzeri gıda maddelerinden oluşan diğer işlenmiş gıda fiyatlarındaki artış eğilimi ise yüzde 1,8 oranıyla devam etti.
Böylece, vatandaşlar mevcut gıda tüketim alışkanlıklarına göre seçilen 64 gıda maddesinden oluşturulan gıda sepetini satın alabilmek için mayısta, bir önceki aya göre yüzde 2,3 oranında daha fazla para ödemek zorunda kaldı.
Bu yıl mayısta geçen yılın aynı ayma göre ekmek, un, bulgur, makama fiyatlarında yüzde 83,1, et-balık fiyatlarında 89, süt ve süt ürünleri ile yumurta fiyatlarında yüzde 79,8 oranında artış oldu. Bakliyat fiyatlan son bir yılda yüzde 59,8, diğer gıda fiyatlan ise yüzde 48,2 oranında zamlandı.
Tarımsal girdi maliyetleri ve tarım ürünü üretici fiyatlarındaki artışlar gıda fiyatlarındaki yıllık artışın önümüzdeki aylarda da üç haneli oranlarda kalmaya devam edeceğine işaret ediyor.
Gıda fiyatlarındaki son 12 aylık ortalama fiyatlar esas alınarak yapılan hesaplamaya göre ise 136 oranında artış yaşandı.