Türkiye’de ücretli çalışanlara yıllık ücretli izin önce 1926 yılında kabul edilen 788 sayılı Memurin Kanunu (Resmi Gazete, 31.3.1926) ile memurlar için getirildi.

TEKGIDA-İŞ SENDİKA AKADEMİSİ

Kanunun ilgili maddesi şu şekildeydi:

“78. Madde. Her memurun senede bir ay mezuniyet hakkı vardır. Mezuniyet esnasında maaşına ve memuriyet hukukuna halel gelmez. Azimet ve avdet müddeti dahil değildir.

“Senelik mezuniyetin iki veya üçünü cemetmek caizdir. Ziyadesi sakıt olur. Muallimler tatil zamanında mezun addedilirler. Bunlara bilâmaazeret müddeti tedrisiye esnasında sene mezuniyeti verilemez. Hariciye memurlarının mezuniyetleri kendi kanunlarına tâbidir

“79. Madde. Mecburî sebeplere ve meşru maazeretlere müstenit olmak şartile kazalarda kaymakamlar ve vilâyetlerde valiler dairesi âmirinin muvafakatile memura sekiz gün kadar mezuniyet verebilirler. Bu mezuniyet senede üç defadan fazla verilmiş ise fazlası sene mezuniyetine mahsup olunur. Kaza vilâyet daire âmirlerine de kezalik kaymakam ve valiler tarafından bu mezuniyet verilebilir. Ancak hakimlerle müddeiumumiler vekâletten mezuniyet alırlar.”

İşçi statüsünde istihdam edilen ücretlilere ilk kez 1960 yılında kanunla yıllık ücretli izin hakkının verilmesi de, 7467 sayılı Yıllık Ücretli İzin Kanunu (Resmi Gazete, 15.4.1960) ile sağlandı. Kanunun ilgili maddesi şu şekildeydi:

“Madde 6. Yukarıdaki maddeler esasları dairesinde hesaplanmak suretiyle hizmet müddeti:

“Bir yıldan 5 yıla kadar olanlara yılda 12 gün,

“5 yıldan fazla ve 15 yıldan az olanlara yılda 18 gün,

“15 yıldan fazla olanlara yılda 24 gün yıllık ücretli izin verilir.

“Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçi ve müstahdemlere verilecek yıllık ücretli izin süresi 18 günden az olamaz.

“Bu müddetler asgari olup iş akitleriyle artırılabilir.”

Halen yürürlükte olan 4857 sayılı İş Kanunu’nda (Resmi Gazete, 10.6.2003) yıllık ücretli izin süreleri de şu şekilde düzenlendi:

“İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

“a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara on dört günden,

“b) Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara yirmi günden,

“c) On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmi altı günden,

“Az olamaz. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/5 md.) Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanır.

“Ancak on sekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olamaz.

“Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.”

Mevsimlik İşçilerin Yıllık Ücretli İzin Hakkı

Mevsimlik işçilerin yıllık ücretli izin hakkına ilişkin farklı bir düzenleme bulunmaktadır.

İş Kanunu’na göre (4857/53/3), “Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.”

Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinde de şu düzenleme bulunmaktadır:

“Mevsimlik veya Kampanya İşlerinde Yıllık Ücretli İzin

“Madde 12 — İş Kanunu’nun 53’üncü maddesinin üçüncü fıkrasında sözü geçen ve nitelikleri yönünden bir yıldan az süren mevsim veya kampanya işlerinin yürütüldüğü işyerlerinde devamlı olarak çalışan işçilerin yıllık ücretli izinleri hakkında bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.”

Kanun ve yönetmelik, “mevsimlik işçilerin yıllık ücretli izin hakkı yoktur” dememektedir. Diğer bir deyişle, bu düzenleme, mutlak emredici bir kural değildir; nispi emredici bir kuraldır.

Türk Borçlar Kanunu yıllık ücretli izin konusunda, bir kısıtlama olmaksızın şu düzenlemeyi içermektedir: “Madde 422- İşveren, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yılda en az iki hafta ve on sekiz yaşından küçük işçiler ile elli yaşından büyük işçilere de en az üç hafta ücretli yıllık izin vermekle yükümlüdür.”

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 4 Ekim 2018 tarihli kararında (E.2018 (7) 22-439; K.2018/1409) ise, bireysel iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle mevsimlik işçilerin yıllık ücretli izin hakkından yararlanabileceği belirtilmektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun söz konusu kararının ilgili bölümü şu şekildedir: “Anılan Kanun’un 53/3’üncü maddesindeki kural, nispi emredici kural olup işi lehine bireysel iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesi ile yıllık ücretli izne ilişkin hükümler düzenlenebilir ve mevsimlik işçiler için yıllık izin hakkı tanınabilir.”

Günümüzdeki toplu iş sözleşmelerinde yıllık ücretli izin hakkına ilişkin düzenlemelerden örnekler aşağıda sunulmaktadır.

Tekgıda-İş Sendika Akademisi’nin günümüzdeki toplu iş sözleşmelerinde çeşitli düzenlemelere ilişkin raporlarında sendikanın ve işyerinin adı belirtilmemektedir. Bunun nedeni, bazen işçi aleyhinde olan düzenlemeler söz konusu olduğunda, sendikanın adının belirtilmesinin yaratabileceği sakıncalardır. Her toplu iş sözleşmesine ilişkin kodda işyerinin özel sektör (Ö) veya kamu sektörü (K) olduğu ve toplu iş sözleşmesinin yürürlükte bulunduğu yıllar belirtilmektedir.

(VI-042,Ö,2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin

Taraf sendika üyesi daimi kadrodaki işçilerin yıllık ücretli izinleri aşağıdaki şekilde uygulanır:

Hizmet süresi beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 24 iş günü,

Beş yıldan fazla devam etmiş olanlara 30 iş günü yıllık ücretli izin verilir.

Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan geçici işçilere yıllık ücretli izin verilmez. Ancak mevsim ve kampanya dönemi dışında çalışmalarına gerek duyulan işçilere;

Süreklilik arz eden işe alındıkları tarihten itibaren bir yılın dolması halinde,

İşin gereği mevsim ve kampanya döneminden sonra işe alınıp takip eden mevsim ve kampanya süresinde de çalışmaya devam ettirilenler, işe alındıkları tarihten itibaren bir yılın dolması halinde,

İki yılda toplam 360 gün çalışan işçiler, yıllık ücretli izne hak kazanırlar.

İşçilerin yıllık ücretli izin sürelerine esas hizmetlerinin hesabıda işyerinde geçen daimi ve geçici tüm hizmetleri dikkate alınır.01.01.2019 tarihinden itibaren işyerinde ilk defa çalışmaya başlayan sendika üyesi işçilerin yıllık ücretli izin sürelerinin hesabında yukarıdaki ilkeler aynı kalmak koşulu ile yasal süreler uygulanır.

(VI-188,Ö,2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin

a) Yıllık ücretli izne hak kazanılması için gerekli sürenin ve izin günlerinin belirlenmesinde esas tutulacak hizmet süresinin hesabında, deneme süresi de dahil olmak üzere işçilerin aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde devamlı yahut aralıklı olarak çalıştıkları süreler birleştirilerek dikkate alınır.

b) Yıllık ücretli izinler, yasal izin süreleri iki gün artırılarak kullandırılır.

c) Yıllık ücretli izin süresine rastlayan yasal hafta tatili, arife günleri tam gün olarak dahil olmak üzere, ulusal bayram ve genel tatil günleri yıllık ücretli izin süresinden sayılmaz.

d) İşin niteliğine göre, izin hakkını kazanmadan yıllık ücretli izin kullandırılan işçinin herhangi bir nedenle işten ayrılması durumunda haklarından ve alacaklarından hiçbir kesinti yapılamaz.

e) Yıllık ücretli izinler tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bolümler halinde kullanılabilir.

f) Toplu izin kullanıldığında, toplu izne çıkış tarihinde kıdemleri, her kademe için gerekli olan süreden 6 aya kadar eksik bulunanlar bir üst kademenin izin süresinden yararlanırlar.

(V-15,Ö,2013-2015)

İşçilerin yıllık izin kademeleri belirlenirken daha önce işveren bünyesinde alt işveren nezdinde çalışıp da işverenin işçisi olarak çalışmaya devam edenler bakımından geçişin şekline bakılmaksızın ve başka bir işyerinde çalışmamış olmak kaydıyla tüm hizmet süresi dikkate alınır

(VI-099,K,2017-2019)

İşçi, istemi ve rızası olmaksızın ücretsiz izine çıkartılamaz.

(V-14,Ö,2012-2014)

Yıllık ücretli izine hak kazanabilmek için en az bir yıl çalışmış olmak gereklidir. İzin hakkının doğmasına iki ay kala işçinin isteği üzerine yıllık ücretli izin verilebilir.

(V-12,K,2006-2008)

1-5 yıl kıdemde 24 işgünü; 5-10 yılda 26 işgünü; 10-15 yılda 28 işgünü; 15 yıldan fazla olanlarda 30 işgünü. Ücretli izne rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile Ulusal Bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz, ücretli izine ilave edilir.

(V-19,Ö,2007-2010)

Aralık, Ocak, Şubat aylarında izin kullanan üyelerin yıllık ücretli izin sürelerine 3’er gün ilave edilerek yıllık ücretli izin kullandırılır. Bu hükmün uygulanabilmesi için, kullanılan iznin büyük diliminin kış aylarına rastlamış olması şarttır. (…) İşyerinde bir seneden fazla çalışmış olmak ve işi aksatmamak kaydıyla üyeye, mazeretine binaen yıllık izin tarihi gelmeden önce izin verilebilir. İzin parası zamanı gelince ödenir.

(VI-180,K,2023-2024)

Personel, kendisine veya birinci derece yakınlarına ait tarım ve hayvancılık işletmelerinde yapılacak çalışmalar hariç olmak üzere izin süresi içinde ücretli bir işte çalışamaz. Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan personelin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.

Yıllık ücretli izin süresinin hesabında Cumartesi ve Pazar hafta tatili olarak hesap edilir ve yıllık ücretli izin süresinden sayılmaz.

Yalnızca Cumartesi (1 gün) günleri için kullanılmak istenen yıllık izinlerde, kullanılan izin, yıllık ücretli izin süresinden düşülür.

(VI-171,K,2024-2026)

Yıllık Ücretli İzin

Hizmeti 1-5 yıl olanlara 25 iş günü,

Hizmeti 5-10 yıl olanlara 27 iş günü,

Hizmeti 10-15 yıl olanlara 30 iş günü,

Hizmeti 15 yıldan fazla olanlara 32 iş günü ücretli izin verilir.

Ücretli izine rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile Ulusal Bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz, ücretli izine ilave edilir.

Yıllık ücretli iznin, ait olduğu yıl içinde ve tek parça halinde kullanılması esastır. Ancak işçi ile işverenin anlaşılması halinde bir parçası 15 günden az olmamak üzere izin süresi ikiye bölünebilir.

Acil ve zorunlu hallerde bir defaya mahsus 15 günden az izin verilebilir.

İzin hakları izin kurulunun düzenleyeceği sıraya göre kullandırılır. İzin kullanacak işçilerden aynı işi yapanların kendi aralarında anlaşmaları ve izin kurulunun onayı ile izin zamanlarını değiştirmeleri mümkündür.

(VI-167,K,2023-2024)

Yıllık izin hakkı bulunmazsa ve mazereti meşru görülmek şartı ile hizmet müddetine bakılmaksızın kullanılacak ilk yıllık iznine mahsuben senede iki defayı geçmemek üzere toplam olarak veya defaten 12 iş günü izin verilir.

(VI-170,K,2024-2026)

Yıllık Ücretli İzinler

İşçilerden,

Hizmeti 1-5 yıl olanlar için 24 iş günü,

Hizmeti 5-10 yıl olanlar için 26 iş günü,

Hizmeti 10-15 yıl olanlar için 28 iş günü,

Hizmeti 15-20 yıl olanlar için 30 iş günü,

Hizmeti 20 yıldan fazla olanlar için 32 iş günü ücretli izin verilir.

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez ve ücreti ödenerek izin hakkı kaldırılamaz. (İşçinin, zorunlu hallerde, yıllık ücretli iznine mahsuben izin kullanması mümkündür. Bu hüküm asgari 1 yıl çalışmış işçilere uygulanır.)

Ücretli izine rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile ulusal bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz; ücretli izine ilave edilir.

Yıllık ücretli izinin, ait olduğu yıl içinde ve tek parça halinde kullanılması esastar. Ancak işçi ile işverenin anlaşması halinde ihtiyaç doğrultusunda bölünerek kullandırılabilir.

İşçinin, yukarıdaki tatil sürelerinde çalıştırılmaması esastır. Ancak, 3 gün önceden duyurulmak koşuluyla, çalışma yaptırılabilir. Zorunlu hallerde bu koşul aranmaz. Şu kadar ki; her durumda işçiye Şeker ve Kurban Bayramlarında en az birer gün tatil verilmesi esastır.

(VI-062,Ö,2017-2018)

İzin süresindeki kıdem hesabında … işyerinde geçen hizmet süreleri dikkate alınarak izin süresi hesaplanır.

(VI-062,Ö,2017-2018)

İşyerinde çalışmış olan alt işveren işçilerinin … kadrosuna alınması durumunda söz konusu işçilerin işyerinde alt işveren altındayken geçirmiş olduğu süre yıllık izin süresi hesaplanmasında dikkate alınarak hesaplanır.

(VI-066,K,2017-2019)

1-5 yıl kıdemde 26 işgünü; 5-15 yılda 30 işgünü; 15-25 yılda 35 işgünü; 25 yıldan fazla olanlarda 36 işgünü.

(VI-076,K,2006-2008)

1-5 yıl kıdemde 24 işgünü; 5-10 yılda 26 işgünü; 10-15 yılda 28 işgünü; 15 yıldan fazla olanlarda 30 işgünü. Ücretli izne rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile Ulusal Bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz, ücretli izine ilave edilir.

(VI-078,Ö,2016-2018)

Yıllık ücretli izine hak kazanabilmek için en az bir yıl çalışmış olmak gereklidir. İzin hakkının doğmasına iki ay kala işçinin isteği üzerine yıllık ücretli izin verilebilir.

(VI-079,Ö,2013-2015)

İşçilerin yıllık izin kademeleri belirlenirken daha önce işveren bünyesinde alt işveren nezdinde çalışıp da işverenin işçisi olarak çalışmaya devam edenler bakımından geçişin şekline bakılmaksızın ve başka bir işyerinde çalışmamış olmak kaydıyla tüm hizmet süresi dikkate alınır.

(VI-083,Ö,2016-2019)

Aralık, Ocak, Şubat aylarında izin kullanan üyelerin yıllık ücretli izin sürelerine 3’er gün ilave edilerek yıllık ücretli izin kullandırılır. Bu hükmün uygulanabilmesi için, kullanılan iznin büyük diliminin kış aylarına rastlamış olması şarttır. (…) İşyerinde bir seneden fazla çalışmış olmak ve işi aksatmamak kaydıyla üyeye, mazeretine binaen yıllık izin tarihi gelmeden önce izin verilebilir. İzin parası zamanı gelince ödenir.

(VI-098,Ö,2017-2018)

İşçilerin yıllık ücretli izinleri ancak kendi istekleri üzerine bölünebilir. Bu durumda, yıllık ücretli izin süreleri bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.

(VI-075,Ö,2017-2019)

Yıllık ücretli izin süresinin hesaplanmasında Cumartesi günü işgünü sayılmaz.

(VI-112,K,2018-2020)

… Sendikasına üye işçilerden; hizmeti 1-5 yıl olanlara 23 gün; hizmeti 6-10 yıl olanlara 29 gün; hizmeti 11-15 yıl olanlara 32 gün; hizmeti 15 yıldan fazla olanlara 36 gün ücretli izin verilir. Ücretli izinler ait olduğu yıl içinde mutlaka kullandırılır. (…) Hizmeti 1 yıldan fazla olan işçilere her yıl aynı tarihte izine çıkma mahzurunu önlemek için yıl içinde izine gidecekleri izin tarihi kura ile saptanır.

(VI-113,K,2018-2019)

Ücretli izine rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile ulusal bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz. Yıllık ücretli izine eklenir.

(VI-115,K,2016-2018)

Hizmet süresi (a) 1 yıldan 5 yıla kadar olanlara 26 işgünü, (b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 30 işgünü, (c) 15 yıldan fazla 25 yıldan az olanlara 35 işgünü ücretli izin verilir.

(VI-121,Ö,2017-2018)

İşçinin talebi ve işverenin kabulü halinde kanuni izin süresinin üstündeki izin günlerinde işçi çalıştırılabilir. Bu halde çalıştığı günlere ait ücreti tam olarak ödenir.

(VI-067,Ö,2017-2019)

İşverenin işyerinde hizmet süresi 1 yıldan 5 yıla kadar olan işçilere yılda 25 takvim günü, 5 yıldan 15 yıla kadar olan işçilere yılda 30 takvim günü, 15 yıldan fazla hizmeti olan işçilere de 36 takvim günü ücretli izin verilir. Yaşı 18’den küçük olanlara hizmet süresi ne olursa olsun yılda 30 takvim günü ücretli izin verilir.

(VI-004,K,2022-2025)

İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

(a)Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara     25 işgünü,

(b)Beş yıldan fazla on beş yıldan az olanlara         30 işgünü,

(c)On beş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara                           35 işgünü.

(VI-013,Ö,2022-2023)

Yıllık ücretli izin süreleri:

(a)Hizmet süresi 1 yıldan 5 yıla kadar olanlara 21 işgünü,

(b)Hizmet süresi 5 yıldan (5 yıl dahil) 15 yıla kadar olanlar için 25 işgünü,

(c)Hizmet süresi 15 yıldan fazla (15 yıl dahil) olanlar için 30 işgünüdür.

(VI-039,Ö,2024-2025)

Bu toplu iş sözleşmesinin imza tarihi itibarıyla işyerinde çalışmakta olan sendika üyesi işçiler için uygulanacak izin süreleri aşağıdaki gibidir:

Çalışma süresi 1-5 yıl olanlara                   20 iş günü

Çalışma süresi 6-15 yıl olanlara                 25 iş günü

Çalışma süresi 16 yıl ve yukarı olanlara   28 iş günü    ücretli izin verilir.

(VI-008,K,2023-2024)

İşyerinde çalışma süresi:

(a) 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olan işçilere 25 işgünü,

(b) 6 yıl ve daha fazla olan işçilere 30 işgünü ücretli izin verilir.

(VI-145.Ö.2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin

Bu toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihi itibarıyla işyerinde çalışmakta olan sendika üyesi işçiler için uygulanacak izin süreleri aşağıdaki gibidir:

Çalışma süresi 1-5 yıl olanlara                   20 iş günü

Çalışma süresi 5-15 yıl olanlara                 28 iş günü

Çalışma süresi 15 yıl üzeri olanlara           30 iş günü   ücretli izin verilir.

Bu toplu iş sözleşmesinin imza tarihinden sonra işe başlayan işçiler için yıllık ücretli izin süreleri yasal süreler üzerine 1’er gün eklenerek hesaplanır.

(VI-145.Ö.2024-2025)

Sendika üyesi işçilerin yıllık ücretli izinlerinin 10 günlük kısmı 15 Mayıs – 15 Ekim dönemleri arasında izin kurulu tarafından belirlenerek kullandırılır.

Eşlerin talepleri halinde, izinleri aynı dönemlerde kullandırılır.

(VI-053,Ö,2023-2024)

İşbu Toplu İş Sözleşmesinin yürürlük tarihi itibariyle sendika üyesi işçiler için uygulanacak izin süreleri aşağıdaki gibidir.

1 – 5 hizmet yılı çalışmış işçilere (5 yıl dahil)                        20 iş günü,

5 – 14 hizmet yılı çalışmış işçilere (14 yıl dahil)                   26 iş günü,

15 yıl ve üzeri hizmet yılı çalışmış işçilere                             30 iş günü

Ücretli izin verilir.

10 gün ve daha fazla yıllık izin kullanacaklara iznin başlangıç tarihi 3 ay önce bildirilir. Belirli süreli iş sözleşmesi ile veya mevsimlik ve kampanya işlerinde çalışmakta iken daimi kadroya geçen işçilerin yıllık ücretli izinlerinin hesabında, bu işlerde geçmiş hizmet süreleri dikkate alınır. Vardiya değişimi amacıyla verilen günlük izinler idari izin kabul edilir ve yıllık ücretli izinden düşülmez. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

Sendika üyesi işçilerin yıllık ücretli izinleri , izin kurulu tarafından işletmenin durumu, sezon yoğunluğu ve işin devamlılığı dikkate alınarak kullandırılır.

(VI-149,K,2023-2024)

Yıllık Ücretli İzin

5620 sayılı Kanun kapsamında mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışan mevsimlik işçilere hizmet akidlerinin devam ettiği bir takvim yılı içerisinde kullanmak kaydıyla 10 iş günü ücretli izin verilmesine, ayrıca hizmet akidlerinin devam ettiği bir takvim yılı içerisinde kullanılmayan izinler bir sonraki yıla aktarılamaz, kullanılmayan izin günleri için izin ücreti talep edilemez.

(VI-149,K,2023-2024)

Yıllık Ücretli İznin Uygulanması

Yıllık ücretli iznin, 4857 sayılı Yasanın 56. maddesinde belirtildiği şekilde yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Bu iznin 73. maddede gösterilen süreler içinde işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak, işçi ile işverenin anlaşması halinde, bir bölümü 10 günden az olmamak üzere en çok 3’e bölünebilir.

(VI-006,Ö,2024-2025)

İzin kullanacak işçilere izin başlangıç tarihi üç ay önceden bildirilir.

(VI-036,Ö,2024-2025)

Bu toplu iş sözleşmesi ile sendika üyesi işçiler için uygulanacak yıllık ücretli izin süreleri aşağıdaki gibidir:

1 – 5   hizmet yılı çalışmış işçilere 21 iş günü,

5 – 15 hizmet yılı çalışmış işçilere 27 iş günü,

15 hizmet yılından yukarı çalışmış işçilere 30 iş günü

(VI-051,Ö,2023-2024)

Yıllık ücretli izinlerin 10 günlük kısmı 1 Nisan-31 Ekim tarihleri arasında kullanılacak şekilde programlanır. Ücretli izin, hafta tatili, ulusal bayram veya genel tatil günlerine denk gelirse, izinler bu süre kadar uzatılır. Cumartesi çalışmayan işyerindeki işçiler için Cumartesi günü işgünü sayılır. Aynı işyerinde çalışan eşlerin, aynı zamanda yıllık izin kullanmaları yönünde talepleri olması halinde, iş durumuna göre birlikte izne çıkmaları sağlanır.

(VI-052,Ö,2023-2024)

İzin kullanacaklara iznin başlangıç tarihi 1 ay önce bildirilir. İşverenin muhtelif işyerlerinde çalışma süreleri toplamı bir seneyi tutan, süresi belirsiz iş sözleşmesi ile çalışan işçiler de bu madde hükmünden faydalanır. Süresi belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışmakta iken, süresi belirsiz süreli iş sözleşmesi ile işe alınan işçilerin ücretli izin hesabında, süresi belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı süreler dikkate alınır. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.

(VI-015,K,2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin Süreleri 

(A)15.6.1999 tarihinden itibaren işe giren personelin yıllık ücretli izin süresi aşağıdaki gibidir:

(a)Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) hizmet süresi olanların yirmi işgünü,

(b)Beş yıldan fazla on beş yıldan az hizmet süresi olanları yirmi altı işgünü,

(c) On beş yıl (dahil) ve daha fazla hizmet süresi olanların otuz işgünü.

Kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir süre çalışıp fasılasız olarak belirli süreliye geçen personelin kısmi süreli çalışması yıllık ücretli izin hesabında göz önüne alınır.

15.06.1999 tarihinden önce işe girmiş personelin yıllık ücretli izin süresi hizmet süresine bakılmaksızın otuz işgünüdür.

(B) Yıllık izin süresine rastlayan hafta tatili, genel tatil, ulusal bayram günleri yıllık izin süresine eklenir.

(C) Cumartesi, yıllık izinlerin hesabında işgünü olarak hesap edilir.

 (VI-156,Ö,2022-2025)

İzinler

A- Yıllık Ücretli İzinler:

b) Üye, ihbar süresi içinde yıllık ücretli izine hak kazanıyorsa izin parası kendisine ödenir.

d) Üyelerin yıllık ücretli izinleri, üyenin ya da işverenin isteği ve tarafların rızasıyla bölümü 12 günden aşağı olmamak üzere ikiye bölünebilir.

(VI-011,K,2023-2025)

Yıllık Ücretli İzin

(1)Daimi İşçiler:

Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçiler (daimi işçiler)den fiili çalışma süreleri bir yılı tamamlayanlar ücretli izine hak kazanırlar. İzne hak kazanma tarihinin tespitinde İş Kanunu ve Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği hükümlerine göre işlem yapılır.

Hizmet süresi;

(a)Bir yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 25 işgünü,

(b)5 yıldan fazla olanlara 30 işgünü, ücretli izin verilir.

(2)Mevsimlik İşçiler:

Bir takvim yılı içinde en az 170 gün çalışan mevsimlik işçilere 1.1.2010 tarihinden sonra 12 işgünü, fiilen 5 yıl veya daha fazla süreyle çalışmış olan işçilere bu izin 18 işgünü olarak verilir. Ancak bu izin süreleri 1 takvim yılı içinde 170 günden fazla çalışan mevsimlik işçilere ilave çalışılan her ay için 2 gün artırılarak uygulanır ve her ne şekilde olursa olsun 25 iş gününü geçemez.

İlgili mevzuat kapsamında daimi kadroya geçmemiş olup yılda 180 günden fazla çalışan işçilere 1.1.2010 tarihinden sonra hak kazanacakları yıllık ücretli izinlerin gün hesabında 1. Fıkra hükümleri uygulanır.

Bu izin süresi ücret ve sosyal hakların ödenmesinde hizmet sürelerinin hesabında çalışılmış günler gibi değerlendirilir.

3-Yıllık ücretli izin süresinin hesabında Cumartesi günleri iş günü sayılır. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan Ulusal Bayram, Hafta Tatili ve Genel Tatil Günleri izin süresinden sayılmaz.

İşçi sayısının 100’den fazla olan işyerlerinde Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğine uygun olarak izin kurulu oluşturulur.

(VI-050,Ö,2023-2024)

Yıllık Ücretli İzin 

İşbu Toplu İş Sözleşmesinin yürürlük tarihi itibariyle   sendika üyesi işçiler için uygulanacak izin süreleri aşağıdaki gibidir.

Bir yıldan beş yıla kadar olan işçiler için (5 yıl dahil) 18 gün,

Altı yıldan on beş yıla kadar olan işçiler (15 yıl dahil) için 24 gün,

On altı yıldan fazla olanlar için 30 gün yıllık ücretli izin verilir.

03.03.2004 tarih ve 25391 sayılı Resmî Gazete ’de yayınlanmış olan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği 3. Bölüm 15. Maddesine göre işyerlerinde Yıllık Ücretli İzin Kurulu kurulur. Ücretli izin, Pazar ve genel tatil günlerine tesadüf ettiği takdirde; bu müddet kadar uzatılır ve ücretleri ödenir. İzin kullanacaklara iznin başlangıç tarihi 3 ay önce bildirilir. Belirli süreli iş sözleşmesi ile veya mevsimlik ve kampanya işlerinde çalışmakta iken daimi kadroya geçen işçilerin yıllık ücretli izinlerinin hesabında, bu işlerde geçmiş hizmet süreleri dikkate alınır. Vardiya değişimi amacıyla verilen günlük izinler idari izin kabul edilir ve yıllık ücretli izinden düşülmez. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez.  Aynı işyerinde çalışan eşlerin izinleri; talepleri halinde, aynı dönemde kullandırılır.

Sendika üyesi işçilerin yıllık ücretli izinlerinin iki haftası, 1 Mayıs – 1 Ekim tarihleri arasında kullandırılır.

(VI-050,Ö,2023-2024)

İşyerinde çalışan sendika üyesi işçilerden COVİD-19 pandemi döneminde kronik rahatsızlığı sebebiyle yıllık ücretli izinleri eksiye düşen çalışanların sözleşmenin yürürlük tarihi itibariyle izin borçlanmaları silinecektir.

(VI-160,Ö,2022-2025)

İzinler

İşyerinde bir seneden fazla çalışmış olmak ve işi aksatmamak kaydıyla, üyeye mazeretine binaen yıllık izin tarihi gelmeden önce izin verilebilir. İzin parası zamanı gelince ödenir. Ancak, üyenin tabii afete maruz kalması veya işverenin iş icabı üyeyi gününden evvel izne çıkarması hallerinde izin ücreti peşin ödenir.

(VI-166,K,2024-2026)

Yıllık Ücretli İzin

Hizmeti 1-5 yıl olanlar için 24 iş günü,

Hizmeti 5-10 yıl olanlar için 26 iş günü,

Hizmeti 10-20 yıl olanlar için 30 iş günü,

Hizmeti 20 yıldan fazla olanlar için 34 iş günü ücretli izin verilir.

Ücretli izne rastlayan Cumartesi ve Pazar günleri ile ulusal bayram ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz, ücretli izne ilave edilir.

(VI-181,Ö,2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin Süresi İçinde İstirahat

Yıllık ücretli izin süresi içinde hastalanan işçinin Sağlık Bakanlığı ve SGK’nın anlaşmalı olduğu sağlık kuruluşlarından aldıkları istirahatlerde, bu süreler, yıllık ücretli izin sürelerine eklenir.

Üye bu durumunu izin süresi içinde işyerine bildirmek ve belgelemek zorundadır.

(VI-182,K,2021-2023)

Yıllık ücretli izin hakkını iktisap eden işçilere, mazeretleri halinde kullanılmak üzere yılda 6 işgününe kadar ücretli izin verilir. Bu izin en az yarım günlük olarak verilir.

(5) Radyoloji, radyon ve elektrikli tedavi müesseselerinin nizamnamesine tabi olan işlerde çalışan işçilere yıllık izin hakları dışında mezkur nizamname gereğince ayrıca 4 hafta ücretli izin verilir.

(6) İşçinin yıllık ücretli izin günlerine ait ücreti işçi izne çıkmadan önce peşin olarak ödenir. Ancak, işçi talepnamesinde izin ücretini peşin almak istemediğini bildirdiği takdirde bu ücret avdetinde ödenir.

(7) İşçilerin yıllık ücretli izin hakları … işyerlerinde çalıştıkları süreler birbirine eklenmek suretiyle hesap edilir.

İşçilere toplu iş sözleşmesi ile verilen ücretli ve 90 güne kadarki ücretsiz izinler, yıllık ücretli iznin hesabında çalışılmış günler gibi nazara alınır.

(VI-185,Ö,2024-2025)

Yıllık Ücretli İzin

Tarafı sendika üyesi daimi kadrodaki işçilerin yıllık ücretli izinleri aşağıdaki şekilde uygulanır:

(a) Hizmet süresi beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 24 iş günü,

(b) Beş yıldan fazla devam etmiş olanlara 30 iş günü yıllık ücretli izin verilir.

Mevsim ve kampanya işlerinde çalışan geçici işçilere yıllık ücretli izin verilmez. Ancak mevsim ve kampanya dönemi dışında çalışmalarına gerek duyulan işçilere;

(1) Süreklilik arz eden işe alındıkları tarihten itibaren bir yılın dolması halinde,

(2) İşin gereği mevsim ve kampanya döneminden sonra işe alınıp takip eden mevsim ve kampanya süresinde de çalışmaya devam ettirilenler, işe alındıkları tarihten itibaren bir yılın dolması halinde,

(3) İki yılda toplam 360 gün çalışan işçiler, yıllık ücretli izne hak kazanırlar.

İşçilerin yıllık ücretli izin sürelerine esas hizmetlerinin hesabında işyerinde geçen daimi ve geçici tüm hizmetleri dikkate alınır.

01.01.2019 tarihinden itibaren işyerinde ilk defa çalışmaya başlayan sendika üyesi işçilerin yıllık ücretli izin sürelerinin hesabında yukarıdaki ilkeler aynı kalmak koşulu ile yasal süreler uygulanır.

(VI-186,Ö,2024-2025)

İşçilerin yıllık ücretli izinleri ancak kendi istekleri üzerine bölünebilir. Bu durumda, yıllık ücretli izin süreleri bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.

Toplu izin kullanıldığında, toplu izne çıkış tarihinde kıdemleri, her kademe için gerekli olan süreden 6 aya kadar eksik bulunanlar bir üst kademenin izin süresinden yararlanırlar.

(VI-187,Ö,2024-2025)

Yıllık ücretli izin süreleri:

a) Hizmet süresi 1 yıldan 4 yıla kadar olanlara 16 işgünü,

b) Hizmet süresi 5 -6-7 ve 8 yıl olanlar için 21 işgünü,

c) Hizmet süresi 9 ve 10 yıl olanlar için 22 işgünü,

d) Hizmet süresi 11 yıl olanlar için 23 işgünü,

e) Hizmet süresi 12 yıl olanlar için 24 işgünü, 11

f) Hizmet süresi 13 yıl olanlar için 25 işgünü,

g) Hizmet süresi 14 yıl olanlar için 26 işgünü,

h) Hizmet süresi 15 yıl olanlar için 27 işgünü,

I) Hizmet süresi 16 yıl(16 yıl dahil) ve daha fazla olanlar için 28 işgünüdür.

İşin niteliğine göre, izin hakkını kazanmadan yıllık ücretli izin kullandırılan işçinin herhangi bir nedenle işten ayrılması durumunda haklarından ve alacaklarından hiçbir kesinti yapılamaz.

İşçilerin yıllık ücretli izinleri ancak kendi istekleri üzerine bölünebilir. Bu durumda, yıllık ücretli izin süreleri bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.

Toplu izin kullanıldığında, toplu izne çıkış tarihinde kıdemleri, her kademe için gerekli olan süreden 6 aya kadar eksik bulunanlar bir üst kademenin izin süresinden yararlanırlar.