İŞKUR verilerine göre son üç ayda kayıtlı işsiz sayısı yüzde 11’den fazla arttı. Kayıtlı işsizler 3,4 milyonu aşarken bunların 634 bin 117’si bir yıldan uzun süredir iş arıyor. İŞKUR önünde bekleyen bir yurttaş “Sürekli iş arıyorum” diyor.

Ülkenin kronikleşen sorunu haline gelen işsizlik, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) verileriyle bir kez daha gözler önüne serildi. İŞKUR’un Eylül Ayı İstatistik Raporu’na göre kayıtlı işsiz sayısı üç buçuk milyona yaklaştı. Pandemi döneminde azalan kayıtlı işsiz sayısı temmuz ayı itibarıyla sona eren işten çıkarma yasalarının da etkisiyle patladı.

Eylül ayında İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı bir önceki aya göre yüzde 4,9 artarak 3 milyon 350 bin 495 kişi oldu. İşten çıkarma yasaklarının sona erdiği temmuz ayında 2 milyon 995 bin olan kayıtlı işsiz sayısı eylüle kadar 354 bin 888 kişi arttı. Kayıtlı işsiz sayısındaki son üç aylık artış yüzde 11,8 oranında gerçekleşti. Ayrıca bu işsizlerin yüzde 37’lik dilimini de 15-24 yaş arasındaki genç kadınlar oluşturdu.

Öte yandan ocak-ağustos döneminde işsizlik ödeneğine başvuran sayısı 948 bin 178 oldu ve bu talebin yalnızca 371 bin 8oı’i karşılanabildi. Başka bir ifadeyle başvuran 100 kişiden sadece 39’u ödenek alabildi.

İŞKUR Bahçelievler Hizmet Merkezi’nin önündeki kuyruk da ülkede yaşanan işsizlik sorununu kanıtlar nitelikte. Zira kuyrukta bekleyen yurttaşlar ya işsizlik ödeneğine başvuru için sırada ya da bir iş için. İş bulabileceklerine dair umutlarını her geçen gün yitirdiklerini belirten yurttaşlar, pandemide ağır koşullarda çalıştıktan sonra işten çıkarıldıklarını söyleyerek tepki gösterdi.

Yaklaşık iki yıldır iş arayan Sermet Durmuş, İŞKUR kuyruğuna alışık. Pandemi başladığından beri işsiz olduğunu söyleyen Durmuş bu duruma tepki gösterdi. “Ne iş olsa yaparım” diyen Durmuş, “Bir buçuk iki senedir iş arıyorum. Onun öncesinde hava alanında çalışıyordum. 4 sene boyunca orada çalıştıktan sonra proje bitince işten çıkarıldım. Pandemi başladığından beri işsizim. Sürekli iş arıyorum. O zamandan beri İŞKUR’a kaydım var. Ancak hiçbir şey çıkmıyor” dedi.

EMEKLİ MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜ İŞ KUYRUĞUNDA

Bir de bu kuyruğa hiç alışık olmayanlar var. Yıllarca Milli Eğitim’de müdürlük yaptıktan sonra emekli olan 71 yaşındaki Alaaddin Abdul Kaynak da bunlardan biri. Artan hayat pahalılığı nedeniyle emekli aylığını yettiremediğini söyleyen Kaynak, yaklaşık 4 aydır iş aradığını belirtti. Kaynak, “Emekli maaşıyla geçinemiyoruz” dedi ve ekledi: “İhtiyaçlar gelirden fazla. Öğretmenlik, Milli Eğitim Müdürlüğü yaptım. Bu yaşımda iş arıyorum maalesef. Ancak bulabilecek miyim, bilmiyorum.”

EVDEN ÇIKMADIK AMA ADIM ATSAK MASRAF

İki senelik arayışın ardından fabrikada nakış işçisi olarak iş bulabildiğini kaydeden Ali Çetinkaya, “İki yıl boyunca iş aradım ama bulamadım. Evimi geçindirebilmek için günlük yevmiyeli işlerde çalıştım” diyerek süreci anlattı. Bankalara borçlandığım söyleyen Çetinkaya sözlerini şöyle sürdürdü: “Attığımız her adım masraf. İki yıldır zaten var olan borçlara borç eklememek için evden dışarı çıkmadık. Şimdi girdiğim işten de asgari ücret alacağım. Ancak asgari ücretle ev geçindirmek, mutfak masraflarını karşılamak imkânsız.”

İBB’YE KAYITLI 150 BİN KİŞİ İŞSİZ

İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden İstanbul Personel Yönetim A.Ş. (İSPER) Genel Müdürü Banu Saraçlar da bünyelerinde kurulan Bölgesel İstihdam Ofislerinin 13 şubesi ve 2 mobil aracı ile İstanbul’un 39 ilçesinde işgücü piyasasında iş arayanlara ve işverenlere hizmet verdiğini aktardı. Saraçlar, sadece İBB’nin istihdam ofislerine kayıtlı 150 bin işsiz olduğunu belirtti. Ülkedeki genç işsizliğe dikkat çeken Saraçlar, İBB istihdam ofislerine kayıtlı işsizlerin yüzde 33’ünün 20-24, yüzde 25’inin ise 25-29 yaş aralığında olduğunu vurguladı.

GENÇLER GELECEKSİZLİK KAYGISI YAŞIYOR

Yaklaşık 22 bin kişiyi istihdam ettiklerini söyleyen Saraçlar, “Ülkede umutsuzluk hâkim. Özellikle de gençler iş bulabilme konusunda oldukça karamsar ve geleceksizlik kaygısı yaşıyorlar. Bu nedenle genç işsizliği önemsiyoruz” diye konuştu.

Üniversite mezunu öğrencilerin başka alanlarda iş başvurusu yaptığını belirten Saraçlar şu ifadeleri kullandı:

“Özellikle üniversite sayısının artmasıyla üniversite mezunu işsiz sayısı da arttı. Eğitiminin dışında farklı alanda başvuru yapan çok sayıda genç oluyor. Bizim ise öncelikli hedefimiz kendi alanında yerleştirmek.”

Hedeflerinin başvuranları maksimum düzeyde istihdama katmak olduğunu söyleyen Saraçlar, “Özel sektör ile iş arayan İstanbulluları bir araya getiriyoruz” dedi.

HERKES BORÇLU, ÖDEYEMİYORUZ

Ülkedeki tablo; işsizlik ve artan borçlar olunca icra Müdürlükleri’nde de kalabalık gün geçtikçe artıyor.

Çağlayan Adliyesi icra Müdürlüğü de oldukça kalabalık. Kuyruktaki isimlerden biri Gökhan Ot, “Salgın döneminde koronavirüs geçirdim kalıcı hasar bıraktı. Çalışamıyorum. Eşim de yeni doğum yaptı o da çalışamıyor. Daha önceden çektiğim bir ihtiyaç kredisi vardı. Uzun zamandır düzenli yatırdığım krediyi 6 aydır ödeyemedim” ifadelerini kullandı.

Daha önce düzenli ödediği kredi taksitini pandemide ödeyemez hale geldiklerini anlatan Ot, “Dokuma örmede çalışıyordum. Krediyi yatıramadığımız için de icralık olduk, ilk kez başıma böyle bir şey geliyor. Daha önce düzenli yatırabiliyordum ama artık ödeme yapamıyoruz. Kolaylık sağlayalım diyerek üç ay ertelemeli kredi veriyorlar ama onda da üstüne faizini koyuyorlar. Değişen bir şey yok. Onu da denedim. Ödemeyi üç ay ertelediler ama faizler eklenince üç ayın sonunda yine ödeyemedim. İş yerimdeki arkadaşlarımla konuşuyorum; onların da çoğu aynı durumda. Herkes borçlu. Ödeyemiyoruz” şeklinde konuştu.