13 Şubat 2018
İSTİFAYLA TAZMİNAT HAKKINIZ!
Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılırken işveren tarafından İş Kanunu kapsamında vermiş olduğu bir tazminat şekli.
Kıdem tazminatı, işçinin çeşitli sebeplerle işyerinden ayrılırken işveren tarafından İş Kanunu kapsamında vermiş olduğu bir tazminat şekli. Kıdem tazminatı aynı zamanda işçinin güvencesi. Kendi isteğiyle işten ayrılan yani istifa eden işçinin de bazı şartlarda kıdem tazminatı alma hakları bulunuyor. İşte merak edilenler…
EVLENEN KADIN İÇİN
Kıdem için bir işçinin aynı işyerinde en az 1 yıl çalışması ve isteği dışında işten ayrılması gerekiyor. Ayrıca askere gidecek olan ile evlendikten sonra 1 yıl içinde işinden ayrılan kadın kıdem tazminatını almaya hak kazanıyor. Ancak, “Şu kadar yıl aynı işyerinde çalışıyorum istifa etsem kıdemimi alır mıyım” şeklinde çok fazla soru geliyor.
3600 GÜN PRİM
Vatandaşın kafasında belli bir yerde uzun süre çalıştıktan sonra istifa edenin kıdem tazminatı alacağıyla ilgili yanlış bir algı var. Bunun nedeni 15 yıl ve 3600 gün primle kıdem tazminatı alma hakkının çok fazla dile getiriliyor olmasından kaynaklanıyor. Ancak bu şart tüm çalışanlar için geçerli değil. Bunun da ince bir ayrıntısı var.
YAZILI ONAY ŞART
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan ve 15 yıl 3600 gün sigortalılık süresini dolduran yani yaş dışındaki emeklilik şartlarını yerine getiren SSK’lı işçiler, SGK’dan “Yaş hariç emeklilik şartlarını yerine getirmiştir” yazısı alarak işverene verip, istifa ederse kıdem tazminatı alabiliyor. 8 Eylül 1999’dan sonra işe başlayanlar için aynı şartlar geçerli değil. Bu konu çok fazla bilinmiyor.
1990’DAN SONRA DURUM
15 yıl ve 3600 günün dışındaki istisna ‘25 yıl ve 4500 gün şartıdır. Bir başka deyişle 8 Eylül 1999’dan sonra ilk kez sigorta girişi olanların en az 4500 gün primi olacak ve ilk sigorta tarihinden sonra 25 yıl geçmiş olacak. Bu süreyi aynı işyerinde tamamlamama şartı yok, farklı yerlerde çalışılan süre hesaba dahil edilir. Bu durumdaki işçiler, çalıştıkları yerde 1 yılı tamamladıysa istifa etmeleri halinde kıdem tazminatına kavuşur. İşveren bu işçiye kıdemi ödemek zorunda.
BUNLARA DİKKAT EDİN
? Kıdem nasıl hesaplanır?
Her 1 yıllık çalışma karşılığında 1 aylık brüt ücret tutarında tazminat alınıyor. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak, hesaplamaya dahil ediliyor. Tazminat hesaplanırken ücretin yanı sıra düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, düzenli ikramiye ödemeleri gibi) dikkate alınıyor.
? Maaşa zam yapılmazsa, istifa eden alır mı?
Hayır. İş sözleşmesinde herhangi bir hüküm bulunmamasına karşın, ücret artışlarındaki anlaşmazlık nedeni ile işten ayrılan işçi istifa etmiş sayılır ve herhangi bir tazminat hakkı oluşmaz.
DOĞUMDAN SONRA
? Hamilelik veya doğum nedeniyle ayrılan, hak kazanır mı?
İşten kendi isteğiyle (istifa) ayrılan işçinin tazminat hakkı yok. Yasal düzenleme açısından hamilelik veya doğum nedenine dayalı işten ayrılmalar istifa olarak değerlendirildiğinden, bu nedenlerle işten ayrılan işçi tazminat haklarından vazgeçmiş sayılıyor.
? Malullük aylığı nedeniyle ayrılan hak kazanır mı?
Evet. Çünkü, malullük aylığı almak amacıyla işten ayrılma kıdem tazminatına hak kazanılan hallerden sayılıyor.
? Kıdem tazminatında zamanaşımı var mı?
Kıdem tazminatında 10 yıllık zamanaşımı süresi var.
HASTALIK DURUMUNDA
? Kıdem tazminatından kesinti yapılır mı?
Sadece Damga Vergisi (binde 7.59) kesilir, başka kesinti yapılmaz.
? İşçi, işyerinden kaynaklanan bir hastalığa tutulursa iş akdini feshedip, kıdem tazminatı alabilir mi?
İşin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşamı için tehlikeli olursa işçi iş akdini haklı nedenle feshederek, kıdem tazminatına hak kazanabilir.
