MEYDANLARDA SINIF DALGASI
Kötü yönetim, yüksek enflasyon, düşük ücret, çalışma koşulları, gıda ve enerji krizine; neoliberal sömürü düzenine karşı işçiler, emekçiler, kadınlar ve gençler gezegenin dört bir yanında meydanları, sokakları doldurdu.
Tarihe mücadelenin yılı olarak not düşülen 2023’te emekçiler, İşçi Bayramı’nda da grevdeydi. İnşaattan metale, kâğıttan kimyaya, ulaşımdan temizliğe çok sayıda sektörde emekçiler hakları için verdiği mücadeleyi büyütüyor.
Başta Avrupa olmak üzere Ortadoğu’dan Afrika’ya Güney Amerika’dan Asya’ya işçiler, emekçiler, kadınlar, öğrenciler hemen her gün grev ve eylemde. Milyonların sokağı ve meydanları işgal ettiği dönemde 1 Mayıs İşçi Bayramı da kitlesel geçti. Farklı kıtalarda farklı meydanlarda benzer talepler yükseldi. Ücretlerin ve çalışma koşullarının iyileştirilmesini isteyen sınıf, mücadele çağrısı yaptı.
Endonezya
Başkent Cakarta’da düzenlenen yürüyüşte işçiler temel haklarını hedef alan istihdam yasasının iptal edilmesi için tek sesti. İstihdam yasasıyla asgari ücret, çalışma saati, kıdem tazminatı ve sosyal güvenliğin yanı sıra ağır iş endüstrisindeki yabancı işçi kotasının kaldırılması gibi çeşitli hakların kısıtlandığını belirten işçi sendikaları, bu emek düşmanı yasanın iptalini talep ediyor.
Fransa
Ülke çapında düzenlenen protesto ve grevlere rağmen yasalaşan emeklilik reformuna karşı halk protestoları 1 Mayıs İşçi Bayramı’nda da devam etti. Sendikaların ortak çağrısıyla, başkent Paris başta olmak üzere, Strazburg, Marsilya, Toulouse, Vannes, Rouen ve Rennes dahil birçok kentte reform karşıtı kitlesel eylemlerin 13’üncüsü gerçekleştirildi. Fransız basını Paris’te gösteriler daha başlamadan en az 22 kişinin gözaltına alındığını aktardı. Sosyal medyada yer alan görüntülerde, göstericilerin kendilerine göz yaşartıcı gazla müdahale eden polislere havai fişeklerle karşılık verdiği görülürken ülkede ciddi çatışmalar yaşandı. Ülke genelinde 1 milyondan fazla kişinin katıldığı tahmin edilen gösterilerde güvenliği sağlamak için 5 bini Paris’te olmak üzere toplamda 12 bin polis görev yaptı. Orantısız güç kullandı. İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, emniyet müdürlerine, polisin gösterilerde istihbarat toplamak için dron kullanması talimatı göndermesine yapılan itirazlar da Bordo İdare Mahkemesi’nce reddedildi.
Bangladeş
Başkent Dakka’da sendikaların çağrısıyla bir araya gelen emekçiler, yoksulluğa ve düşük ücretlere tepki gösterdi. Ailelerinin temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamadıklarını vurgulayan eylemciler, uzun çalışma saatlerine karşılık mahkum edildikleri sefalete boyun eğmeyeceklerini haykırdı. Ev işçileri de hükümetlerinin ILO’nun 189 Sayılı “Ev İşçileri İçin İnsana Yakışır İş” Sözleşmesi’ni onaylamasını talep etti.
Lübnan
Lübnan’da ise sokaklar kadın işçilerin gür sesiyle inledi. Başkent Beyrut’ta Lübnan Ulusal Müzesi önünde toplanan yabancı uyruklu kadın işçiler, maruz kaldıkları şiddete dikkat çekti. Kadınlar, çalışma şartlarının iyileştirilmesini talep eden dövizler taşıdı.
Filipinler
Başkent Manila 1 Mayıs meydanına dönüştü. Emeğin ve emekçinin sesiyle inleyen meydanda çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve ücret ayrımcılığına dikkat çekmek için yüründü. Yürüyüşte, Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr’ın ABD Başkanı Joe Biden ile ABD-Filipinler ittifakı, ekonomik işbirliği ve halklar arası ilişkiler konulu ikili görüşmesi de protesto edildi.
Yunanistan
1 Mayıs Yunanistan’ın bütün kentlerinde ve adalarda kitlesel olarak kutlandı. Gösterilerin hemen hepsinde hükümet ve devam etmekte olan memorandum politikaları eleştirilerek işçi ve emekçilerin demokratik hak ve talepleri gündeme getirildi. Atılan temel sloganlarda ücretlerin artırılması, sosyal güvencenin sağlanması, enerji, eğitim ve sağlık hizmetlerinin ücretsiz olması, işsizliğin önüne geçilmesi talepleri öne çıktı. Meclis önünde yapılan konuşmada, “Ya ölülerimizi saymaya ve barbarlığı devam ettiren sisteme boyun eğmeye devam edeceğiz ya da örgütlü mücadeleyi seçerek baskının, sömürünün ve barbarlığın önüne geçeceğiz. Ya hayatımızı seçeceğiz ya onların kârlarını. Kapitalist sistemin azami kâr hırsı emekçilerin ve tüm halkların azgınca sömürülmesinin temel nedeni ve sorumlusudur” denildi. İşçiler 1 Mayıs’a da grevle girdi. Tren ve feribot sefer-leri 24 saatliğine durdu.
İngiltere
Ülkede bu yıl 1 Mayıs’ta milyonlarca işçinin ücret artışı talebi öne çıktı. 300 bin hemşirenin sağlık grevi 1 Mayıs’a damgasını vurdu. Başta Londra olmak üzere birçok şehirde hastaneler önünde toplanan sağlık emekçilerine halktan da destek geldi. Eylemlerde, 2 Mayıs’ta 450 bin öğretmenin yapacağı greve destek çağrıları yapıldı.
Başkent Londra’daki 1 Mayıs eylemine binlerce kişi katılarak işçi ve emekçilerin taleplerinin karşılanması talep edildi. Marx Hatıratı Kütüphanesi önünde toplanan sendikalar ve kitle örgütleri buradan Trafalgar Meydanı’na yürüdü.
Grevde olan sağlık emekçileri de parlamento karşısında bulunan St. Thomas Hastanesi önünde sabahın erken saatlerinden itibaren toplanıp taleplerini dile getirdi. Çeşitli konuşmaların olduğu gösterinin ardından yürüyüşe geçen sağlıkçılar parlamento önünden geçerek Trafalgar Meydanı’ndaki 1 Mayıs gösterisi ile birleşti.
Almanya
Almanya’da 1 Mayıs İşçi Bayramı sendikalar, göçmen örgütleri, savaş karşıtları, başta Sol Parti (Linke) olmak üzere çeşitli sol, sosyalist ve komünist örgüt ve partilerin katımıyla kutlandı. Birçok yerleşim yerinde yürüyüşler, mitingler, sokak şenlikleri ve konserler eşliğinde kutlanan işçi bayramında sokaklardan işçi ücretlerine zam ve toplu sözleşme pazarlıklarını sürdüren sendikalarla dayanışma çağrıları yükseldi. Mitinglerde Ukrayna savaşında barış için çaba gösterilmesi istendi. Almanya’nın milyarca avroluk silahlanma bütçesinin toplumun enflasyon, konut, sağlık, eğitim, çevre koruma gibi alanlardaki acil sorunların çözümüne aktarılması talep edildi. Frankfurt’taki yürüyüşe katılan Sol Parti (Linke) yöneticilerinddn Eyüp Yılmaz, “Enflasyonla mücadele için dar,gelirli herkese aylık olarak az 200 euro daha fazla ücret verilmeli” ifadelerini kullandı.
Güney Kore
Başkent Seul’de binlerce kişi bir araya geldi. Güney Kore’deki mitinge katılanlar, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un muhafazakâr hükümetini hedef aldı. Sendikaları ve emek hareketini baskı altına almakla suçladı.
İran
1 Mayıs öncesi sınıf mücadelesinde öne çıkan 9 kişi tutuklandı. Sendikalar ortak bildiri yayımladı. “Zincirleri birlikte kıracağız” ifadeleri kullanıldı bildiride, “Ülkenin siyasi ve sosyal durumunun eski rutine geri dönmeyeceği ve İran halkının devrimci hareketinin temel değişikliklere kadar ilerlemeye devam edeceği açıktır” denildi.
Rusya
Rusya’nın başkenti Moskova’da, Rusya Komünist Partisi (KPRF) tarafından Tiyatro Meydanı’nda miting düzenlendi.