TEKGIDA-İŞ GENEL BAŞKANI TÜRKEL, KIDEM TAZMİNATI TARTIŞMALARINI DEĞERLENDİRDİ:
Çocuklarımızın kazanılmış haklarını yok etme kararı veriyorlar. Bunu aymazlık olarak görüyoruz

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun 10 Aralık 2015’te 64. Hükümet Eylem Plam’nı açıklamasının ardından alevlenen kıdem tazminatı tartışmaları önceki gün Çalışma Bakam Süleyman Soylu başkanlığında toplanan Üçlü Danışma Kurulu’nda, yeni bir boyut kazandı. Soylu, kıdem tazminatının fona devredilmesi, esnek çalışmanın yaygınlaştırılması ve özel istihdam bürolarına işçi kiralama yetkisi verilmesini masaya getirdi. İşçi konfederasyonları, bu düzenlemelerin karşısında olduklarım dile getirirken, çalışanın güvencesi kıdem tazminatımn fona devredilmesiyle doğacak hak kayıplarını Tekgıda-İş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Türkel Aydınlık’a anlattı.

HÜKÜMETİN RÜYASI

¦ Hükümet, kıdem tazminatı konusunda sosyal taraflarla görüşerek bir düzenleme yapmak üzere harekete geçiyor. Hükümet ne öneriyor ve bunun sonuçları ne olacak?

Kıdem tazminatının kaldırılması, hem hükümetin hem özel sektörün yıllardır rüyası. AKP de iktidara geldiği günden beri, kıdem tazminatı için, "Tarafların da görüşünü alarak çözeceğiz" diyor. "Bunu kıdem fonu halinde çözeceğiz" diyorlar. Peki bu kıdem fonu ne demek? İşçiler kısa süreli çalıştıklarında kıdem tazminatlarını alamazlarsa kayıpları var. AKP, bu kayıpları ortadan kaldıracağını söylüyor. Oysa; yasa ve anayasal güvence altında olan bir haktan çalışanların sadece yüzde 10’u yararlanıyor, yüzde 90’ı yararlanamıyor diye yüzde 10’u da bu haktan mahrum etmek yerine yasaları uygulanabilir hale getirmek hükümetlerin asli görevidir. "Anayasal güvence altındaki bir güvenceden yararlanamıyorlar. Biz bunu uygulatamıyoruz" diyerek bu hakkı ortadan kaldırma girişimi en hafif deyimle işçiye, emeğe karşı ihanettir. AKP iktidarı saklamıyor bunu. Nasıl özelleştirmeleri, taşeronlaşmayı hep savunageldiyse kıdem tazminatını da hep saklamadan savunageldi; "Kıdem tazminatını fona devredeceğiz. Bizim iktidarımızın misyonu bu" diyerek. Kıdem tazminatı fona devredilirse ne olacak? Çocuklarımızın kazanılmış haklarını şimdiden onlar adına yok etme kararı veriyorlar. Bunu da bir aymazlık olarak görüyoruz. Türk-İş, son genel kurulunda oybirliğiyle "Kıdem tazminatına dokunulmayı genel grev nedeni sayarız" dedi. Yöneticilerin bu konuda eli kolu bağlandı bence. Dilerim hükümet böyle bir adım atmaz. Atarsa da sendikal hareket, emek kesimi, işçi sınıfı buna tepkisini koyar.

YAPTIRIM UYGULANMALI

¦ Tüm çalışanların kıdem tazminatı hakkından yararlanabilmesi için fona devretme dışında başka bir formül yok mu?

Var olan sistemin uygulanabilirliğinin gerçekleşmesi gerekiyor. İşveren, çalışanlarının sosyal güvenlik primlerini ödemezse devlet ne yapıyor? Alacaklarını ne yapıyor ediyor alıyor. Kıdem tazminatları alacaklarım da güvence altına alırsınız, öncelikli alacaklar listesinin başına koyarsınız, çözülür. Ödemeyenin yakasına yapışırsınız, ticari faizi de uygularsınız sorun kalmaz. Nasıl vergi borcu için evine haciz getiriyor, çocuklarına, mirasçılarına bile haczi intikal ettiriyorsa; kıdem tazminatımn da ödenmemesi halinde çalışanın bu hakkını çocuklarının, mirasçılarının bile alabileceği bir takip sisteminin önünü açarsımz, olur biter. "Çalışanların yüzde 90’ı kıdem tazminatından yararlanamıyor" diyorlar. Geçmişten bugüne kamuoyunu aldatmak için kullandıktan bir yalan beyan bu. Yargılama usul ve kanununu çalışanların lehine düzenlesinler. Yargılama sürecinin işten atılanlar dahil yasa gereği 2 ay içerisinde mahkeme olarak karar verildiği yasayı düzenledikleri, yargılama sürecini kısaltarak aktif hale getirdikleri zaman çalışanların hiçbiri mağdur olmaz. Kıdem tazminatlarını alırlar. Öncelikli alacaklar haline getirdiğiniz zaman hiçbir engel kalmaz.

KAOS DÜZENİ

¦ Peki özel istihdam bürolarına işçi kiralama yetkisi verilirse çalışma hayatında işçi ile işveren arasındaki ilişki nasıl olacak? İşçilerin kaybedeceği haklar ne olacak?

Özel istihdam bürolarının Türkiye’de altyapısı ve hukuku yok. Özel istihdam bürolarını kurarsanız; yasal düzenlemesi olmaması nedeniyle İş Yasası açısından sorun yaratacaktır. Toplusözleşme, işkolu tespitleri açısından da bir kilitlenmeye yol açabilir. Ayrıca Türkiye’de İŞKUR var zaten ve ben de İŞKUR’un iş bulduğu insanlardan biriyim. İŞKUR bugüne kadar misyonunu yerine getirmek için esastan çok çaba sarfetmiştir. Son zamanlarda kasten ve bilerek işlevsizleştirildi ama Türkiye’nin saygın kurumlarından biriydi.

Peki özel sektör istihdamı nasıl gerçekleştiriyor? Bir İŞKUR’dan karşılıyor ama daha çok iş ilanları yoluyla karşılıyor. Burada da bir engel yok o zaman. Peki özel sektör eleman sıkıntısı çekmiyor; işsizlik sayısı çok yüksek bu ülkede. Yani hükümet, ne kadar gizlemeye çalışırsa çalışsın, genç kuşakta işsizlik yüzde 26’lara dayanıyor. Bu çok büyük bir oran. O zaman Türkiye’de işçi bulma sorunu yok. Peki niye özel istihdam bürolarına ihtiyaç duyuluyor? Bence özel istihdam bürolarıyla; Türkiye’de çalışanların kimi haklarının; kıdem tazminatı, sosyal güvenlik, işçi sağlığı ve iş güvenliği yasasının, kendilerine yaptırımlarını ortadan kaldıracaklar. Çalışanların toplu sözleşmeyle haklarını elde edebilmesine, örgütlenmesine yeni bir ket vurmanın bir aracıdır, özel istihdam büroları. Böyle olunca bu özel istihdam bürolarının çalışma hayatı için bir kaos yaratacığını bugünden öngörmek gerekiyor. Zaman sınırı yok; ihtiyaç duyduğunuz elemanları alıyorsunuz, gönderiyorsunuz. Günlük eleman temin ediyorsunuz. Tam bir köle düzeni bu. Bunun ne özel sektöre yararı olur, ne kamuya yararı olur, ne de çalışana yararı olur.