Kuraklık nedeniyle hububat hasadı tehlikeye girerken, salgın nedeniyle başta Çin olmak üzere ülkelerin buğday stoklaması ve Rusya’nın ihracatta gümrük vergilerini yükseltmesi gelecek aylar için Türkiye’nin gıda güvenliğini tehdit eder noktaya geldi.

Türkiye tarihinde genellikle dışa göç verildi. 1909 yılında azınlıkların askere alınma kararı sonrasında yüzbinlerce Ermeni ve Rum, öncelikli olarak ABD’ye göç etti.

-On yedi yılı aşkın süredir hesaplanan tüketici güven endeksi aylık bazda üçüncü en yüksek düşüşünü nisanda gösterdi. Endeks, mart ayına göre yüzde 7.5 geriledi. Bu dramatik düşüşte en büyük etken öyle anlaşılıyor ki Merkez Bankası’ndaki görev değişimi ve bunun piyasada yarattığı belirsizlik.

-Yüksek faizin tek başına harekete geçiremediği vatandaş ve şirketler kesimi hem faiz hem döviz aynı anda yükselince iki haftada 12 milyar dolar satmıştı. Satış yavaşladı, durdu ve alımlar yeniden başladı. Döviz hesapları geçen hafta 2.8 milyar dolar arttı.

-Merkez Bankası faizi yüzde 19’da tutarak “faiz indirimi yoluyla enflasyonu düşürme politikası”na destek vermemeyi tercih etti.

-PPK açıklamasında faizin enflasyonun hep üstünde tutulacağı da belirtildi. Şu durumda faizi aşağı çekerek enflasyonu düşürme ve piyasaları canlandırma politikasını terk mi ettik?

Ekonomik kalkınmayı gerçekleştirmek için gerekli olan kaynaklar Türkiye’de mevcuttur. Bu kaynakların temini ve halkçılık ve kamuculuk (devletçilik) ilkeleri temelinde, planlı bir ekonomiyle ve halkın bu sürece etkili bir biçimde katılımını sağlayacak demokratik ortamda kullanılması, Türkiye ekonomisinin, toplumsal ve siyasal yapısının sorunlarının aşılmasının tek yoludur. Bu kadar kaynak varken, kaynak için işçi sınıfına yüklenmeyi savunmak ise hem gerçekleşmesi mümkün olmayan bir projedir, hem de bu projeyi savunanları halktan tümüyle koparır.

-11 Haziran “Sanayi Üretimi Bayramı” ilan edilebilir! Çünkü o gün sanayi üretiminde yüzde 50 dolayında artış olduğu açıklanacak.

Gıda ürünlerinde üretim maliyeti bir yıl içerisinde yüzde 26’dan fazla arttı. Temel girdilerdeki maliyet yüksekliği, gıda fiyatlarını ithalatla düşürme politikası ülkedeki gıda fiyatı artışının en önemli nedeni. 1 liraya üretilen patates 30-40 kuruşa zor alıcı buluyor, depolarda bekleyenler ise çürümeye yüz tuttu.

*Mart’ta üretici fiyatlarında gözlenen hızlı artışta döviz kurundaki tırmanışın da etkili olduğu Merkez Bankası tarafından da kabul edildi.

Enflasyon 2019’dan bu yana ilk kez yüzde 16’nın üzerine çıktı. 10 milyon işsiz artan fiyatlarla mücadele ederken iktidar kısa çalışma ödeneğini kaldırıyor. Aylık 1500 TL ile izne gönderilen yüz binlerin açlık sınırının altındaki geliri günbegün eriyor.

Geçen yıl hazirandan itibaren fiyat artışının çok üstünde seyretmeye başlayan döviz kurunun beli, kasım operasyonuyla kırılmıştı! Şimdi de mart operasyonu ve kur, belini kıranlardan, daha çok da bu operasyonda hiç dahli olmayanlardan intikam alıyor…

Ekonomiyi sadece döviz, faiz, borsa üçgeninden ele alanlar için krizden çıkış için tarımın önemi elbette pek inandırıcı gelmeyecektir. Ancak, Türkiye’nin sahip olduğu tarımsal potansiyel doğru politikalarla ve iyi bir planlama ile değerlendirildiğinde krizden çıkış için önemli bir avantaj sağlayacağı çok açık.

Merkez Bankası yeni başkanı, ani bir politika değişikliğinin olmayacağını bildirmesine rağmen, kurlarda bir gecede yeniden yüzde 10 dolayında şok artışlar oldu. Borsa iki defa kapandı. Bu durumda demek ki kur artışlarının tek nedeni güven sorunudur.