İşçinin çalıştığı sürenin yarısından fazlası, saat 20.00’de başlayıp 06.00’da biten zaman dilimine denk geliyorsa buna ‘gece çalışması’ adı verilir. Mevzuata göre işçilerin gece 7.5 saatten fazla çalıştırılmaları yasaktır.

Türkiye’de yeterince incelenmeyen konulardan biri, serbest bölgelerdeki işçilerin sorunlarıdır.

Resmi verilere göre, Türkiye’de 31.12.2020 tarihi itibariyle 73.679 yabancı sermayeli şirket vardı.

Uzaktan çalışmayı düzenleyen yönetmeliğin ağır çalışma koşullarını kapsamadığını söyleyen 9 dayanışma ağı, mesai kavramının ve hakların yeniden düzenlenmesini istiyor.

Türkiye’de sendika üyelerinin sayısına ilişkin verilerin özellikleri bilinmeden, ülkemizde sendikacılık hareketinin gücünü ve etkinliğini değerlendirebilmek ve sendikalaşma oranını belirleyebilmek mümkün değildir.

Türkiye’de işçi sınıfının gelişmeler karşısındaki tepkilerinin anlaşılabilmesi için, 1963 öncesinde işyeri yönetmeliklerini, 1963’ten günümüze de toplu iş sözleşmelerini de incelemek gerekir.

Çalışanlar daha çok yaz aylarında yıllık izin kullanmayı isterken, birbirleriyle ve işverenle sıkıntı yaşayabiliyorlar. Ancak gözden kaçan ‘yıllık izin kurulu’ mekanizması işçi sayısı 100’den fazla olan şirketlerde bu duruma çare olabilir.

Türkiye’de yürürlükteki mevzuatla grev hakkı çok ciddi biçimde kısıtlanmıştır. 2021 yılı Mart verilerine göre, Türkiye’de 19 milyon 140 bin ücretli, diğer bir deyişle, yaşamını işgücü satışıyla kazanan işçi, memur ve sözleşmeli personel vardır. Yürürlükteki yasalar, 19 milyonu aşkın ücretlinin yaklaşık 18 milyonunun grev yapmasını yasaklamaktadır. Yasalara göre, grev hakkı bulunanların sayısı ancak yaklaşık 1 milyondur. Bu hakkın kullanımı konusunda da çeşitli kısıtlamalar söz konusudur.

Bugün Türkiye’de 326 OSB’de 2 milyon 92 bin 209 işçi çalışıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2013’ten bu yana buralardaki çalışma koşulları ve sorunları tespit etmeye dönük bir teftiş çalışması yapmamış.

İşçilerin haklarını koruma ve geliştirme çabaları ve mücadelelerinde önemli unsurlardan biri, birlikte çalışan, benzer veya aynı sorunları paylaşan işçilerin sayısıdır. Örneğin, 1987 yılında İskenderun Demir Çelik Fabrikası’nda 13.468 işçi ve 1.224 memur; Karabük Demir Çelik Fabrikası’nda 8.846 işçi ve 760 memur çalışıyordu. Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda 35.606 işçi, 1.885 sözleşmeli personel ve 726 memur vardı.

Türkiye’de kamu kesiminde toplam istihdamın tüm ücretliler (işçi, memur, sözleşmeli personel) içindeki oranı 2011 yılı Eylül ayında yüzde 20,4 düzeyindeydi. 2017 yılı Eylül ayında yüzde 18,5 olarak gerçekleşti. Ancak 2020 yılı Kasım ayında yüzde 25,0 düzeyine yükselmişti. Kamu kesimi istihdamında son yıllarda meydana gelen bu artış, 2021 yılında çok önemli etkiler yaratacaktır.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Karadeniz’de fındık toplayan çocuklarla ilgili uyarıda bulundu. Tarımda çocukların kötü şartlarda çalıştığı uyarısında bulunulan ILO raporunda, insan ticareti mağdurlarının sayısının da örgüte bildirilmesi istendi. Raporda, 2016’daki darbe girişiminin ardından işçilerin haklarının kısıtlandığı yönündeki Uluslarararası Sendikalar Konfederasyonu tespitlerinin de “kaygıyla kaydedildiğini” bildirildi.