REFERANDUM PAKETİNDE DE DAYANIŞMA GREVİ YASAL DEĞİL
Birçok sanayici ve işadamı, Yeni Anayasa paketiyle siyasi amaçlı grev ve dayanışma grevi yasağı kalkıyor diye iktidara serzenişte bulunuyor, ama üzülmelerine gerek yok, yasak hâlâ devam ediyor
Anayasa değişiklik paketinde, Anayasa’nın "Grev Hakkı ve Lokavt" başlıklı 54. Maddesi’nde yeni bir düzenleme yapılıyor. Buna göre; maddede yer alan "Siyasi amaçlı grev ve lokavt, dayanışma grev ve lokavtı, genel grev ve lokavt, işyeri işgali, işi yavaşlatma, verim düşürme ve diğer direnişler yapılamaz" hükmü Anayasa’dan çıkarılıyor. Böyle bir düzenleme sonucu, sanki dayanışma grevi, siyasi amaçlı grev serbest hale geliyor diye iş çevrelerinde sızlanmalar var.
Hatta, kendisine bu konu sorulduğunda Sanayi Bakanı Nihat Ergün, madde kalkıyor ama yerine kanunla bir şeyler getiririz diyerek sanayici ve işadamlarını rahatlatmak istemiştir, fakat buna gerek yok.
Zira, Anayasa’nın aynı maddesinin birinci fıkrasında, grev hakkının sınırları açıkça çizilmektedir: "Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında, uyuşmazlık çıkması halinde işçiler grev hakkına sahiptirler." Öyleyse, ister yeni ister eski Anayasa’ya göre, işçiler ancak bir toplusözleşme görüşmesi içinde ve uyuşmazlık aşamasına ulaştıklarında grev yapabilirler.
Bu konudaki yasal düzenlemeler yürürlüktedir ve Türkiye grev hakkına en fazla sınırlama getiren ülkeler arasındadır. Değişiklik paketiyle Anayasa’dan çıkarılan hükmün grev hakkının sınırlarını genişletici bir etkisi yoktur. Ayrıca, 54. Madde’de yer alan grev yasaklarıyla ertelemeye ve uygulamaya ilişkin grev hakkının özüne dokunan sınırlamalar da olduğu gibi yürürlüktedir. Görüldüğü gibi, grev hakkına ilişkin düzenleme, açıkça olmayan bir sonucu sağlıyormuş gibi göstermeye yönelik tam anlamıyla göstermelik bir düzenlemedir.
MEMURLAR DA SEVİNMESİN, GREV HAKKI GELMİYOR
Anayasa değişikliğinde, kamu çalışanlarının sendikal hakları için öngörülen değişiklikler de var ama grev hakkı içermiyor. 53. Madde’de yapılan değişiklikle sözde toplusözleşme hakkı tanınmaktadır. Ancak grev hakkı yoktur. Yeni değişiklik, grev yasaklarını kaldırmamış, tersine kamu çalışanları için mutlak grev yasağı getirmiştir. Çünkü, toplu iş sözleşmesinde uyuşmazlık halinde, Kamu Görevlileri Hakem Kurulu’na (KGHK) taşımayı zorunlu kılarak, kurul kararlarının kesin olduğunu hüküm altına almıştır.
Bu haliyle memurun uluslararası hukuka dayanarak kullandıkları direniş hakkı, Anayasa’ya yerleştirilen mutlak grev yasağı düzenlemesiyle kaldırılmış olacaktır.