Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Uluslararası Çalışma Konferansı’nın 108. toplantısı 10-21 Haziran 2019 günleri Cenevre’de yapılacak.
Uluslararası Çalışma Konferansı’na ILO’ya üye 187 devletin delegeleri, danışmanları ve gözlemcileri katılır. Her devlet, dört delege ile temsil edilir. Bu dört delegenin ikisi hükümet temsilcisidir. Delegelerden biri, en fazla temsil niteliğine sahip işçi örgütü ve biri de en fazla temsil niteliğine sahip işveren örgütü ile görüşülerek belirlenir.
Bu delegelerin yanında danışmanlar vardır. Danışmanların sayısı, o yıl Uluslararası Çalışma Konferansı gündemindeki madde sayısının iki katıdır.
Bunların yanı sıra da istenilen sayıda gözlemci gider.
Ben 1993-2003 döneminde 11 kez uluslararası çalışma konferansına danışman olarak katıldım ve Sözleşmelerin uygulanmasının denetlendiği Standartların Uygulanması Komitesi’nde ("Aplikasyon Komitesi") Türkiye işçilerini temsil ettim.
SENDİKACILARIN CENEVRE SEYAHATİ
Uluslararası Çalışma Konferanslarında İngilizce, Almanca, Fransızca, Rusça, Arapça, Japonca gibi dillerde çeviri vardır. ILO’nun çalıştığı çevirmenler gerçekten çok yetkindir ve simultane çeviri yaparlar. Gerek Uluslararası Çalışma Konferansı’nın genel kurulunda, gerek çeşitli komite toplantılarında tartışmaları izleyebilmek ve tartışmalara katkıda bulunabilmek için bu dillerden en az birini çok iyi derecede bilmek gerekir. Ayrıca, ele alınan konunun teknik ayrıntılarına da hakim olmak zorunludur.
Ancak Uluslararası Çalışma Konferanslarına Türkiye’den katılan delege, danışman ve gözlemcilerin çok büyük bölümü bu niteliklere sahip değildir. Buna rağmen, her yıl çok sayıda sendikacı ve sendika görevlisi, Cenevre’ye taşınır.
Peki, bu kişiler genel kurullardaki beşer dakikalık protokol konuşmalarını dinler mi? Komite çalışmalarına katılır mı?
Türkiye’den giden delegasyonlar, Türkiye’den hükümet, işçi ve işveren delegelerinin genel kurul konuşmalarını dinlerler. Diğer günlerde genellikle Cenevre’de gezilir, ucuzluklar kollanarak alışveriş yapılır. Diplomatik pasaport taşıyan danışmanlar ile Shengen vizesi olanlar, Fransa’nın hemen sınırın ötesinde olan Ferney Voltaire kentine gezmeye ve alışverişe gider.
TÜRKİYE DELEGASYONLARININ BÜYÜKLÜĞÜ
Bir keresinde Uluslararası Çalışma Konferansı’nın başlamasından bir gün önce ILO Genel Müdürlük binasında Uluslararası Hür İşçi Sendikaları Konfederasyonu (ICFTU) genel sekreter yardımcısı Eddy Laurenson’la karşılaştığımızda, gülümseyerek, "O kocaman delegasyonunuz geldi mi" diye dalga geçmişti.
Gerçekten bizim delegasyonlarımız "kocaman"dır. Ancak bu "kocaman" delegasyonlar Uluslararası Çalışma Konferansı sırasında hiçbir önemli katkıda bulunmaz. 11 yıllık deneyimime güvenerek, Uluslararası Çalışma Konferansı için Cenevre’ye giden ve Konferansın o yılki gündeminde hangi konuların olduğunu bilmeyenlerin, delegasyonda büyük çoğunluğu oluşturduğunu rahatlıkla söyleyebilirim.
Aşağıdaki çizelgede, ILO’nun resmi delegasyon nihai listesi belgesine göre, 2008 ve 2017 yıllarında çeşitli ülkelerin işçi delegasyonu üye sayıları verilmektedir.
2008 yılında 1.3 milyarlık Çin Halk Cumhuriyeti’nden gelen işçi delegasyonu 12 kişiden oluşuyordu. Türkiye işçi delegasyonunda ise 70 kişi vardı.
2017 yılında ILO’da kararların kabulünde çok etkili olan ABD’nin işçi delegasyonunda 12 kişi vardı; Türkiye işçi delegasyonunda 49 kişi.
Umarım 2019 yılında Cenevre’ye yine sendikalarından aldıkları harcırahlarla "kocaman" bir işçi delegasyonu gitmez.