TARIMDA 2024’ÜN BİLANÇOSU VE 2025 BEKLENTİLERİ
Artan maliyetler, düşük fiyat, tarlada kalan ürünler, planlı üretim, destekleme modelindeki değişiklik, ithalat politikası, ihracat yasakları, iklimin etkileri, pestisit, sahte gıdalar, gıda enflasyonu ve daha birçok konu 2024 yılında tarıma damga vuran gelişmeler oldu.
Hayvancılıkta 2024-2025ve 2026 yılını kapsayacak şekilde destekler açıklandı. Yeni destekleme modelinde hastalıktan ari işletmeler, kadın ve genç çiftçiler, örgüt üyesi olanlara ilave destekler getirilirken hastalıklarla mücadele öne çıktı. Yıl boyunca çiğ süt ve kırmızı et fiyatı hep gündemde oldu.
İthalat devam etti
Yılın hemen başında 2024 yılında 600 bin baş besilik sığır ithalatının yapılacağı duyuruldu. Besilik sığırın yanı sıra kasaplık ve damızlık sığır ithalatı devam etti. Ayrıca yoğun bir şekilde karkas et ithalatı yapıldı. Kırmızı et fiyatları ithalatla kontrol altına alınmaya çalışıldı. Bitkisel üretimde ise mısır, ayçiçeği başta olmak üzere sıfır gümrükle veya düşük ithalat vergileri ile ithalat politikası sürdürüldü.
İhracat yasakları ülkeye ve üreticiye zarar yazdı
İç piyasada fiyatı artan gıda ürünleri ihracat yasağı ile fiyatın düşürülmesi hedeflendi. Özellikle dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında uzun süren ihracat yasağı hem ihracatın azalmasına hem de ihracat pazarlarının kaybedilmesine neden oldu. Salça ihracatına getirilen yasak sanayi domatesinin tarlada kalmasına neden oldu. Beyaz ette ihracat kısıtlaması üreticiye ve ülkeye zarar verdi. Buğdayda ithalat yasağı yıl sonuna doğru esnetilse de yasak büyük oranda devam ediyor.
Tarımda çok zorlu bir yılı geride bıraktık. Tarım yazmaya başladığım 1996 yılından bu yana belki de en “kötü” yıldı. Üretici hasat ettiği hemen hemen her üründen zarar etti. Ürününü satamadı, tarlada, bahçede kaldı. Artan maliyetlere rağmen birçok üründe üretici 2023 yılının fiyatından daha düşük bir fiyatla satmak zorunda kaldı. Üreticinin ucuza sattığı ürünleri tüketici yine pahalıya almak zorunda kaldı.
Gıda enflasyonu gündemden düşmedi
Geçmiş yıllarda olduğu gibi 2024 yılında da gıda enflasyonu hiç gündemden düşmedi. Her ay açıklanan enflasyon verilerinde ilk bakılan veri gıda fiyatları oldu. Gelişmiş pek çok ülkede yıllık yüzde 2-3 olan gıda enflasyonu Türkiye’de aylık olarak yaşandı. Dünya gıda enflasyonu liginde Türkiye hep ilk 3-5 ülke arasında yer aldı. Üretici bir çok ürünü düşük fiyattan satmak zorunda kalırken, tüketici alım gücünün de düşmesiyle “pahalı” diye alamamaktan şikayet etti.
İşte 2024’e damgasını vuran gelişmeler:
OCAK
– Türkiye yeni yıla son 22 yılın enflasyon rekoru ile girdi. Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK), 2023 yılı enflasyonunu yüzde 64,77 olarak açıkladı. Gıda enflasyonu ise yüzde 72,01 oldu.
– Yılın başında köprü ve otoyol ile başlayan zamlar akaryakıtla devam etti. Mazota litrede 2,16 lira, benzinde 2,31 lira zam yapıldı.
– Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği(TÜSEDAD), Aralık ayında 1 litre çiğ sütün üretim maliyetini 14 lira 80 kuruş olduğunu, 1 litre çiğ sütün en az 17 lira 76 kuruşa satılması gerektiğini açıkladı. Bu fiyata 2024’ün sonunda ancak ulaşılabildi.
– Türkiye İş Bankası, Aydın Bozdoğan Şubesi’ni “Tarım İhtisas Şubesine dönüştürerek açılışını yaptı.
– Fındık ihracatında 2023’ün şampiyonu İtalyan Ferrero olurken, Cüneyd Zapsu’nun şirketi Balsu ikinci, Singapur sermayeli Olam Gıda (OFİ) üçüncü oldu.
– Çiftçinin bankalara kredi borcu son bir yılda yüzde 88,5 arttı. Tarım ve balıkçılıkta toplam kredi bakiyesi Kasım ayı sonu itibariyle, 2022’de 309,8 milyar lira, 2023’te 584 milyar lira.
– Çiğ süt referans fiyatı 22 Ocak’tan geçerli olmak üzere yüzde 17,4 artışla litre başına 11,5 liradan 13,5 liraya çıkarıldı.
– Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024’te 600 bin baş besilik sığır ithalatı yapılacağını açıkladı.
– Almanya’da çiftçiler, hükümetin mazot desteğini ve diğer sübvansiyonları azaltma girişimine karşı, başta başkent Berlin olmak üzere birçok kentte gösteriler yaptı. Fransız çiftçiler de yolları saman balyaları ve gübre dökerek kapatarak hükümeti protesto etti.
– Safranbolu Safranı Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Tarımda 2024-2028 Stratejik Planı yayınlandı. Plan’a göre: tarımsal girdilerde dışa bağımlılık azaltılacak, iklim değişikliği, göç ve jeopolitik riskler dikkate alınacak, Organize Tarım Bölgesi(OTB) sayısı 39’dan 100’e çıkarılacak, planlı üretim yapılacak bitkisel ürün sayısı 17 olacak.
– Gübre üreticilerinin ve ithalatçılarının kullanması zorunlu kılınan ve gübrenin içine atılan DNA Barkod bedeline yüzde 63 zam yapıldı.
– Aralık 2023 son 53 yılın en sıcak ayı olunca fare popülasyonunda büyük artış oldu. TMO uyardı: “Önlem alınmazsa farenin verdiği zarar yüzde 100’e kadar ulaşabilir”
– Hatay Erzin, Dörtyol, Samandağ ve diğer ilçelerde binlerce ton narenciye dalında kaldı. Üretici ürünü toplayacak işçi bulamadı. Üreticilerin çağrılarını paylaşınca dalında kalan mandalinalar toplanmaya başlandı. İlk destek Ebru Baybara Demir ve ekibinden geldi.
– Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı 22 Ocak’ta yaptığı açıklamada en önemli hedeflerinin et ithalatını bitirmek olduğunu söyledi. Yumaklı ayrıca; “Besici ne kadar hayvan istiyorsa o kadar ithal edilecek. Süt maliyetinde sektör uzlaşmalı. Desteklemede yeni kriterler uygulanacak. Kadınlara ve gençlere ekstra destek verilecek. Zeytinyağını bizden 3 dolara alıp 8,5 Avroya satıyorlar. Tohumculuk tartışması gündemden düşmeli” dedi.
– Tarım Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü hazırladığı raporla; Kıbrıs’ta görülen yeşillenme hastalığı riski nedeniyleTürkiye’nin 5,3 milyon ton turunçgil üretiminin risk altında olduğunu açıkladı.
– Resmi Gazete’de 26 Ocak’ta yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile;100 bin ton yağlık ayçiçeği tohumu 250 bin ton ham ayçiçek yağı ithalatı için tarife kontenjanı açıldı. Karar ile yağlık ayçiçeği tohumunda gümrük vergisi yüzde 27’den yüzde 12’ye, ham ayçiçeği yağında ise yüzde 36’dan yüzde 22’ye indirildi.
– TMO, 150 bin ton makarnalık bugday ihracat ihalesi açtı. İhalede ton başına en düşük 354,10 dolar, en yüksek 404,80 dolar teklif verildi.
– Mersin’de 2019’dan beri “Üretmezsek Tükeniriz” temasıyla düzenlenen toplantı 27 Ocak’ta yapıldı. Konu “Küresel İklim Değişikliği ve Tarımsal Planlama”ydı.
– Yapılan 1 lira 38 kuruş zam ile bazı illerde mazotun litresi 43 liranın üzerine çıktı.
– Resmi Gazete’de 31 Ocak’ta yayımlanan kararla, limon suyu izlenimi veren;limon aromalı sos, limon sosu, limonlu sos ve benzeri isimlerle limon suyu benzeri ürünlerin satışı yasaklandı.
ŞUBAT
– Amerika Tarım Bakanlığı Türkiye Narenciye Raporu yayınladı. Raporda, Türkiye’nin limon, portakal, mandalina, greyfurt üretimi, tüketimi, ihracatı, ithalatı, fiyatları ve yaşanan sorunlar yer aldı.
– Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın görevden alındı yerine Fatih Karahan atandı.
– TÜİK’e göre Ocak ayında enflasyonu yıllık % 64,86 olurken aylık % 6,70 arttı. Gıda enflasyon yıllık % 69,71 ve aylık 5,19 oldu.
– Aydın Memecik zeytinyağı Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Antakya’yı su basarken, Devlet Su İşleri Afrika ülkesi Cibuti’ye taşkınları önlemek için baraj yaptı.
– TÜİK’e göre hayvan varlığı 1 yılda 4,3 milyon baş azaldı. Hayvan varlığı büyükbaşta son 6 yılın, küçükbaşta son 4 yılın en düşük seviyesine geriledi.
– Resmî Gazete’nin 13 Şubat 2024 tarihli sayısında yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile yeşil mercimek ithalatında gümrük vergisi 30 Haziran 2024’e kadar sıfırlandı. İhracat ise fiilen durduruldu.
– Üreticide son 1 yılda fiyatı en çok artan ürünler; fındık, fıstık, ceviz, badem ve tropikal meyveler oldu. TÜİK’e göre Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) Ocak 2024’te yıllık %57,85 arttı.
– Kesimhanelerde dana karkasın kilosu 300 lirayı, kuzu karkasın kilosu 400 lirayı geçti. Kıymanınkilosu 500-600 lira, kuzu eti 700-800 liradan satılıyor. Ulusal Kırmızı Et Konseyi verilerine göre son bir ayda dana kesim fiyatları yüzde 15,3 artarken son 1 yılda yüzde 83,4 arttı. Kuzu karkasın kilosu 1 ayda yüzde 33,7 arttı. Son 1 yıldaki artış yüzde 154,9.
– Kayum atanarak görevden alınan Osman Türkman, 1 yıl sonra yeniden Gaziantep Damızlık Koyun ve Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı seçildi.
– Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatındaki yasak nedeniyle zeytinyağı ihracatı 3 ayda % 69 azaldı.
– Tarım ve Orman Bakanı İbrahim yumaklı “Hayvancılığın 5 Yıllık Yol Haritası”nı 26 Şubat’ta açıkladı. Yumaklı, kırmızı et fiyatını fırsatçıların artırdığını iddia etti.
– TÜİK’ e göre, ekonomi 2023’te yüzde 4,5 büyüdü, tarım yüzde 0,2 küçüldü. Finans ve sigorta sektörü yüzde 9, inşaat yüzde 7,8 büyüdü.
MART
– Dana karkas etin fiyatı bir ayda yüzde 20,8 artarken kuzu karkasın fiyatı yüzde 36,4 arttı.
– Et ve Süt Kurunu, Uruguay’dan 3,90 dolara aldığı danaları besiciye 6 dolara sattı. ESK yetkililerine göre ithalattan elde edilecek gelirle hayvancılık geliştirilecek.
– TÜİK’e göre Şubat’ta enflasyon aylık yüzde 4,53 yıllık yüzde 67,07 oldu. Gıda enflasyonu aylık yüzde 8,25 yıllık yüzde 71,2 arttı. Fiyatı en çok artan 10 üründen 9’u gıda ürünü.
– TMO, 150 bin ton makarnalık buğday ihracat ihalesi açtı. İhaleye ton başına 270 dolar( yaklaşık 8 bin 640 lira) fiyat teklif edildi. Düşük fiyat nedeniyle ihale onaylamadı.
– Türk Traktör, yerli üretim ilk elektrikli traktörü Konya Tarım Fuarı’nda çiftçilere tanıttı.
– Ekmek ve simit fiyatı belirlenirken Ticaret Bakanlığından olumlu görüş alınmasına ilişkin Karar, 12 Mart tarihli Resmi Gazete’de yayınlandı.
– TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu ve yönetim kurulu üyeleri, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürü Mustafa Kayhan ile görüştü. Etteki krizin asıl nedeninin süt fiyatlarının baskılanması olduğu ifade edildi. Toplantıda “eskiden Doğu’dan et alırken bugün Doğu’ya et gönderiyoruz. Et fiyatları 2-3 yıl daha can yakmaya devam edecek” sözleri dile getirildi.
– Birçok ürünün fiyatı dolar bazında yüzde 100 artınca ihracat tehlikeye girdi. Yıllık enflasyonu yüzde 2-3 olan Avrupalı alıcı dolar bazında yüzde 100 fiyat artışına tepki gösterdi.
– Ocak’ta tarımsal girdi fiyatları yıllık % 45,11 aylık % 7,51 arttı.
– Gaziantep’in Araban sarımsağı Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Türkiye’de 57 milyar metreküp su tüketiminin yüzde 77’si tarımda kullanılıyor. Tarımsal sulamanın yüzde 68’i “vahşi sulama” olarak yapılıyor. Su verimliliği yüzde 51 seviyesinde. Yani suyun yüzde 49’u kaybediliyor.
– Et ve Süt Kurumu, Uruguay’dan getirdiği 10 bin 700 büyükbaş hayvanı üreticilere dağıttı.
– Amerika Tarım Bakanlığı, “Türkiye Yağlı Tohumlar ve Bitkisel Yağ Sektörü” raporu yayınladı
– Mazot fiyatı son 1 yılda yüzde 105 arttı
– Türkiye İstatistik Kurumu, 2022-2023 dönemi bitkisel ürün denge tablolarına göre en yüksek yeterlilik oranı % 683,5 ile fındıkta, en fazla dışa bağımlılık % 94,8 ile soyada. Genel olarak yağlı tohumlar ve bakliyat ürünlerinde dışa bağımlı olan Türkiye, sebze ve meyvede kendine yeterli.
– 31 Mart yerel seçimlerinde tarımda en çok üretim yapan ilk 15 İl’den sadece 2’sini Ak Parti kazandı. CHP 11, Yeniden Refah Partisi 1 ve DEM 1 il kazandı. Tarıma destek veren belediye başkanları oylarını artırdı.
NİSAN
– TÜİK’e göre Mart ’ta enflasyon aylık yüzde 3,16 artarken, yıllık yüzde 68,50 oldu. Gıda enflasyonu aylık yüzde 3,40 yıllık ise yüzde 70,41 arttı.
– Ulusal Süt Konseyi, 1 litre çiğ sütün Mart ayı üretim maliyetini 12 lira 31 kuruş, çiğ sütün satış (referans) fiyatını litre başına 14 lira 65 kuruş olarak açıkladı.
– TMO, 27 bin ton kabuklu fındığı satışa çıkardı. Ofis, kilosunu 130 liradan satışa çıkardığı 2023 ürünü Levant kalite fındığı üreticiden 82,5 liradan, kilosunu 124 liradan satışa çıkardığı 2022 ürünü Levant kalite fındığı ise üreticiden 52 liradan almıştı.
– ESK’dan kırmızı ete yüzde 25 zam. Ramazan ve yerel seçim öncesi ete zam yapanları fırsatçılıkla suçlayan Tarım Bakanlığı ete yüzde zam yaptı.
– TÜİK’e göre, Şubat’ta tarımsal girdi fiyat endeksi yıllık yüzde 49,92, aylık yüzde 3,59 arttı.
– Çiftçinin Ekim, Kasım, Aralık 2023 çiğ süt primi ve 2023 yılı 1. Dönem buzağı desteği Nisan sonu Mayıs 2024’te nihayet ödendi.
– TMO 100 bin ton makarnalık buğday ihraç ihalesi açtı.
– Ukrayna, yerli üreticilerin şikayeti üzerine Türkiye’den ithal edilen taze domates ve taze salatalığa anti- damping soruşturması açtı.
– Türkiye Ziraat Odaları Birliği, 2024 yılı 1 kilo buğday üretim maliyetini 10 lira 87 kuruş olarak açıkladı.
– Başkanlığını Sencer Solakoğlu’nun yaptığı Tüm, Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği(TÜSEDAD) Yönetim Kurulu, süt sanayicilerinin çiğ süt alım fiyatını aralarında anlaşarak düşürmeye çalıştığını iddia ederek böyle bir durumda Rekabet Kurumu ve Ticaret Bakanlığı Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’na resmi şikâyette bulunulacağını duyurdu.
– Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, bütün ve parça dahil tavuk eti ihracatı, 1 Mayıs 2024 tarihinden 31 Aralık 2024 tarihine kadar, aylık bazda azami 10 bin ton, toplamda ise yıl sonuna kadar 80 bin ton olacak şekilde sınırlandırıldı.
MAYIS
– Buğday hasadı 15 gün erken başladı. İlk hasat Adana’da yapıldı.
– İnekler kesilince çiğ süt üretimi son 6 yılın en düşük seviyesine düştü.
– Gıda enflasyonu genel enflasyonun altına düştü. TÜİK’in Nisan ayı verilerine göre; yıllık enflasyon yüzde 69,80 olurken, gıda enflasyonu yıllık yüzde 68,50 gerçekleşti.
– Ticaret Bakanlığı, domates salçası, dondurulmuş patates ve dondurulmuş soğan ile taze patates ve soğanda ihracat kısıtlamasının kaldırıldığını ihracatçı birliklerine bildirdi.
– Zeytinyağında dökme ve varilli ihracat yasağının 9.ayında ihracat miktarda yüzde 62, değer olarak yüzde 36 azaldı.
– Hasyurt Tarım Fuarı’nda “Söz Çiftçide” panelinde çoban Ali Ertuğ üretici ile tüketici fiyat farkını tek bir cümle ile anlattı: “Yetiştirdiğimiz hayvanın etini restoranda yiyemiyoruz.”
– Uluslararası Sert Kabuklu Meyveler Konseyi (INC),Türkiye’nin 2024 ürünü fındık üretim tahminini 785 bin ton olarak açıkladı.
– Tarım ve Orman Bakanlığı 2024 yılı yaş çay alım fiyatını kilogram başına 17 lira, destekleme primini kilo başına 2 lira açıkladı.
– Türkiye İş Bankası 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü’nde Diyarbakır’da kapsamlı bir toplantı düzenledi.
– Toprak Mahsulleri Ofisi, 20 Mayıs itibari ile fiyat açıklanıncaya kadar taahhütname karşılığı buğday alımlarına başladı.
– Meteoroloji Genel Müdürlüğü Nisan ayı kuraklık haritalarını yayınladı. Türkiye’nin büyük bölümü Nisan’da şiddetli kuraklık( Acil Durum) yaşadı.
– Resmi Gazete’de 21 Mayıs’ta yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 2024/2025 pazarlama yılında şeker kotası açıklandı. Ülke toplam A kotası, 2 milyon 910 bin ton, pancar şekeri A kotası, 2 milyon 837 bin 250 ton, B kotası 141 bin 863 ton ve nişasta bazlı şeker kotası, ülke toplam A kotasının % 2,5’i olan 72 bin 750 ton olarak belirlendi.
– Mart ayında Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi yıllık yüzde 49,93 arttı.
– Ege Bölgesi’ndeki, oda, borsa, ihracatçı birlikleri, kooperatif ile zeytin ve zeytinyağı alanında faaliyet gösteren 20 kurum ortak açıklama ile yaklaşık 10 aydır süren dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağının hemen kaldırılmasını istedi.
– Rusya ve Ukrayna’dan gemilerle ithal edilen mısırın GDO’lu olduğu halde GDO’suz gibi Tekirdağ Limanı’ndan ülkeye sokulduğu iddiası ile soruşturma açıldı.
– Kuzey Kıbrıs’ta çiftçiler et ithalatını ve yüksek girdi fiyatlarını Başbakanlık önünde günlerce protesto etti. Çiftçilere sendikalar ve sivil toplum örgütleri de destek verirken KKTC Başbakanı Ünal Üstel, ithalattan vazgeçmeyeceklerini, halka ucuz et yedirmek istediklerini söyledi.
– Et ve Süt Kurumu, Brezilya ve Uruguay’dan ithal Mersin Limanı’na 15 günde iki gemi ile 43 bin baş sığır getirdi. İthal sığırların 5 bini kurbanlık olarak Kızılay ve vakıflara verildi. Yılbaşından bu yana 20 bin baş kasaplık hayvan, 35 bin ton karkas et ithal edildi.
– Ukrayna’dan ithal edilen ette salmonella bakterisi çıktı.
– Ukrayna, savaşa rağmen 2023-2024 sezonunda 46,3 milyon ton tahıl ve bakliyat ihracatı yaptı.
– Türkiye, yılın ilk çeyreğinde yüzde 5,7 büyüdü. En fazla büyüyen sektör yüzde 11,1 ile inşaat oldu. 2023 yılında yüzde 0,2 küçülen tarım 2024’ün ilk çeyreğinde yüzde 4,6 büyüdü.
HAZİRAN
– Tarımsal girdilerde zam şampiyonu Mayıs’ta da mazot oldu. Mazottaki 1 yıllık fiyat artışı yüzde 109, gübrede yüzde 56,4 oldu.
– TÜİK verilerine göre Mayıs’ta yıllık enflasyon yüzde 75,45 ile zirveye çıktı. Gıda enflasyonu yıllık yüzde 70,14 arttı.
– TÜSEDAD, 1 litre çiğ sütün üretim maliyetini 17 lira 71 kuruş olarak hesapladı.
– Ticaret Bakanlığı, 1 Ağustos 2023 tarihinden bu yana sürdürdüğü dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağını kaldırarak 50 bin tonluk ihracat kotası getirdi.
– Denizli’nin Çal ilçesinde çiftçiler sulama suyuna yapılan zammı ve geçen yıl uygulanan %50 desteğin bu yıl uygulanmamasını traktörleri ile protesto etti.
– Geçmiş yıllarda buğday alım fiyatını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açıklarken, bu yıl fiyat düşük olunca sosyal medya üzerinden açıklandı.Tarım ve Orman Bakanlığı 6 Haziran’da TMO’nun 2024 yılı ekmeklik buğday alım fiyatını ton başına 9 bin 250 lira, makarnalık buğday için 10 bin lira, arpa alım fiyatını 7 bin 250 açıkladı. ÇKS kaydı olan çiftçilere buğdayda ton başına 1750 lira, arpa için ton başına 750 lira prim ödenecek. Çavdar, yulaf ve tritikale için fiyat açıklanmadı.
– Buğday ithalatı 21 Haziran’dan 15 Ekim 2024 tarihine kadar yasaklandı. İhracat ise serbest bırakıldı.
– TÜİK’e göre yıllık enflasyon yüzde 75, tarımsal girdi fiyatlarındaki artış yüzde 50 iken buğday alım fiyatındaki artış yüzde 11-12, arpada yüzde 3,6 oldu.
– Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı buğday fiyatına tepki gösterenlere “Bizleri üreticiden, çiftçimizden hiç kimsenin koparmasına izin vermeyeceğiz.” dedi.
– Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 6 Haziran 2023’te açıklanan buğday ve arpa destekleme priminin bir bölümü çiftçilere tam 1 yıl sonra 8 Haziran 2024’te ödendi.
– Cumhuriyet Halk Partisi 14 Haziran’da Tekirdağ Hayrabolu’da buğday mitingi düzenledi.
– Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada buğday alım fiyatının hem maliyetin hem de dünya fiyatlarının oldukça üzerinde açıklandığını söyledi.
– Fırtına, hortum, dolu, sel ve aşırı sıcak çiftçilerin kabusu oldu. Çukurova’da domates, karpuz, kavun başta olmak üzere sebze ve meyve ciddi zarar gördü.
– Et ve Süt Kurumu’nun, Avrupa Birliği’nden 4 bin baş Charolais-Limousine (Şarole-Limuzin) ve 2 bin baş Angus damızlık boş düve ithal ederek, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne anaç hayvan olarak vereceğini duyurdu.
– Tarımsal girdi fiyat endeksi Nisan ayında yıllık 52,20 artışla son 14 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
– Aşırı sıcak nedeniyle ülkenin birçok yerinde yangınlar hem can aldı hem de ormanlara, tarım alanlarına, diğer canlılara ciddi zarar verdi. Diyarbakır’ın Çınar ile Mardin’in Mazıdağı ilçeleri arasındaki ekili alanlarda çıkan yangında 15 köylü yaşamını yitirdi.
– Türkiye İş Bankası ve Adana Çiftçiler Birliği’nin ortaklaşa düzenlediği, “Planlı Üretim ve Tarımın Geleceği” konulu sohbet toplantısı 26 Haziran’da Adana’da yapıldı.
– Tarımsal faaliyetlerde kullanılan elektriğe yüzde 30 zam yapıldı.
– Hasadın yapıldığı sonbaharda dalında kilosu 1 lira olan limon, markette 70-80 lirayı daha sonra 100 lirayı gördü.
TEMMUZ
– TÜİK’e göre Haziran’da yıllık enflasyon yüzde 71,60 olurken, gıda enflasyonu yıllık yüzde 68,08 gerçekleşti. Aylık bazda su, ekmek, peynir, zam şampiyonu oldu.
– Rusya Tahıl Birliği’ne göre, 2023/2024 sezonunda 8,9 milyon tonla Rusya’dan en çok tahıl ithalatı yapan ülke Türkiye oldu. Geçen sezon da 12,9 milyon ton ithalatla Türkiye yine ilk sıradaydı.
– Süt tozu ihracatındaki kısıtlamalar kaldırıldı. Süt ürünlerine olan talebin düşmesi ile süt sanayicileri çiğ süt alımını azalttı. Üreticinin elindeki sütün işlenerek süt tozu olarak ihraç edilmesi için ihracattaki kısıtlamalar kaldırıldı.
– Osmaniye yer fıstığı, Bingöl balı ve Bursa şeftalisi Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Aydın’ın Söke Ovası’nda çiftçiye zamanında su verilmediği için binlerce dönüm pamuk tarlası zarar gördü.Sulanmayan alanlarda yüzde 50 verim kaybı bekleniyor. Çiftçiye su verilmediği için milyonlarca dolar ödenerek pamuk ithal edilecek.
– Meteoroloji Genel Müdürlüğü Haziran 2024 kuraklık haritalarını yayınladı. Lokal düzeyde bir kaç il dışında ülkenin tamamı şiddetli kuraklık (acil durum) yaşadı.
– Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Afgan çobanlar olmasa hayvancılığın yapılamayacağını söyledi.
– Amerika Tarım Bakanlığı, Türkiye’nin 5 yıllık “Hayvancılık Yol Haritası”nı mercek altına alarak hazırladığı raporda, Amerikalı ihracatçılar için Türkiye’ye canlı hayvan, genetik materyal, sperma satmak için çok fırsat olduğu dile getirildi.
– Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024 yılı fındık rekoltesini 717 bin 851 ton olarak belirledi.
– Rusya Federasyonu, Avrasya Ekonomik Birliği ülkeleri( Kazakistan, Ermenistan, Belarus, Kırgızistan) dışındaki üçüncü ülkelere 31 Aralık 2024 tarihine kadar pirinç ve pirinç ürünü ihracatını yasakladı.
– Sanayicilerin, artan stokları, tüketimin azalmasını gerekçe göstererek süt bırakmaları ve fiyat düşürmesi nedeniyle çiğ sütte yeni bir kriz yaşandı. Tarım Bakanlığı, Et ve Süt Kurumu aracılığıyla çiğ süt alarak piyasaya müdahale etti.
– Resmî Gazete’de 26 Temmuz’da yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile hayvancılıkta 2024-2025 ve 2026 yılını kapsayan yeni desteleme modeli açıklandı.
– Amerika Tarım Bakanlığı, Türkiye’nin dünyaca ünlü Sultaniye çekirdeksiz kuru üzümü hakkında kapsamlı bir rapor yayınladı.
AĞUSTOS
– TMO, 2 Ağustos’ta 2024 ürünü kabuklu fındık alım fiyatını Giresun kalite için kilo başına 132 lira, Levant kalite için 130 lira, sivri fındıklar için 125 lira açıkladı. Her yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan fındık alım fiyatı, bu yıl TMO tarafından basın bülteni ile açıklandı.
– Tarımda son yılların en kötü sezonu yaşandı. Olumsuz hava koşulları, yüksek girdi maliyetleri tarımsal üretimi olumsuz etkilerken, buğday, arpa, mısır, karpuz, sanayi domatesi ve daha birçok üründe düşük fiyat sorunu yaşandı. Bazı ürünlerde toplama maliyeti fiyattan daha yüksek olunca çiftçi ürünü toplamadan tarlayı sürdü.
– Marketlerde kilosu 100 liraya kadar çıkan limonda hasat başladı. Adana’da limon kesim tarihi henüz açıklanmadan Mayer cinsi limonun hasadı yapılıyor.
– Çukurova çiftçisine resmî yazı ile “su yok ekmeyin” mesajı gönderildi. Türkiye’nin en verimli ovalarından Çukurova’da Seyhan Sol Sahil Sulama Birliği’nden 102 mahalleye(köy) gönderilen yazıda, suyun ancak meyve bahçelerine yeteceği, güzlük soğan, patates, sarımsak ve her türlü sebze ekiminin yapılmaması, ekim yapılırsa su verilemeyeceği ifade edildi.
– Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Ocak 2025’ten itibaren 4 ayda 1 milyon ton ayçiçeği veya bunun karşılığı 400 bin ton yağ ithalatına izin verildi. Karar 7 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayınlandı.
– Türkiye genelinde 11 bini aşkın tarımsal amaçlı birlik ve kooperatiften sadece 105’i “Birinci Derece Tarımsal Amaçlı Örgüt Belgesi” alabildi. Bu 105 örgüte üye/ortak çiftçiler daha çok tarımsal destek alacak, Ziraat Bankası kredilerini daha ucuza kullanacak.
– TÜSEDAD Temmuz ayı için 1 litre çiğ sütün üretim maliyetini 17 lira 54 kuruş olarak açıkladı. Ulusal Süt Konseyi’nin referans fiyatı 1 Mayıs’tan beri 14 lira 65 kuruş.Üreticide çiğ sütün litresi 11-12 liraya kadar düştü.
– Manisa Salihli’de 3 üretici satamadığı yüzlerce ton kavunu halka bedava dağıttı. Bu çiftçileri örnek alan diğer çiftçiler ülkenin farklı yerlerinde satamadıkları ürünleri bedava dağıttı.
– Tekirdağ Hayrabolu’da 32.Ayçiçeği Festivali’nde ayçiçeğinde yaşanan sorunlar konuşuldu.
– Ağustos ayı boyunca İzmir, Aydın, Manisa, Bolu, Kütahya, Karabük, Muğla başta olmak üzere bir çok yerdeki yangınlarda binlerce hektar orman yandı.
– Türkiye’nin birçok üretim merkezinde çiftçiler fiyatın düşük olmasını ve ürünlerini satamadığı için protesto eylemleri yaptı. Özellikle domates üreticileri traktörleriyle yola çıkarak seslerini duyurmaya çalıştı.
– Tarımsal girdi fiyat endeksi Haziran’da yüzde 47,56 arttı.
– Resmî Gazete’de 22 Ağustos’ta yayınlanan Tarım ve Orman Bakanlığı yönetmeliğine göre 2 yıl üst üste ekilmeyen araziler bakanlık tarafından kiraya verilecek.
– 2024 yılı bitkisel üretim destekleri 24 Ağustos tarihli Resmî Gazete’de yayınlandı.
– Trakya Birlik 2024/2025 sezonunda % 44 yağ oranlı ayçiçeği ürünü için ön alım fiyatını kilo başına 20 lira olarak açıkladı.
– Türkiye İş Bankası 26 Ağustos’ta 100 yaşına girdi. Ekonomik bağımsızlığın temel taşlarından ve cumhuriyetin iktisadi tarihi ile paralel gelişim gösteren İş Bankası, Türkiye’de şeker sanayinin kurulmasında öncü oldu. İş Bankası 100.yılında sürdürülebilir tarımsal üretime katkı sağlamak amacıyla teknolojiyi, tarımı ve finansı bir araya getirdiği 56 “Tarım İhtisas Şubesi” ile yurt genelinde tarım konusunda da faaliyetlerini sürdürüyor.
– Cumhurbaşkanı Kararı ile 29 Ağustos’ta 2025- 2027 dönemi bitkisel üretim destekleri açıklandı. Yeni destek sisteminde 2025 yılı için dekar başına 244 liralık temel destek belirlendi. Bu katsayıya göre temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme desteği verilecek.
– TMO, 3 Eylül itibariyle kalitesine göre kilosu 155 lira ile 105 liradan kuru kayısı alımı yapacağını duyurdu.
EYLÜL
– TÜİK’in 2024 yılı 2.çeyrek verilerine göre ekonomideki büyüme yüzde 2,5 olurken, tarım yüzde 3,7 büyüdü.
– Konya’nın “Hüyük çileği”, Bursa “siyah inciri” Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Gıda enflasyonu yüzde 50’nin altına düştü. TÜİK, Ağustos ayında enflasyonunu yıllık yüzde 51,97 olarak açıkladı. Gıda enflasyonu yıllık yüzde 44,88 arttı.
– Elinizdeki Tarım gazetesi Eylül’de 1 yaşına girdi.
– Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı Irak, tavuk etinde gümrük vergisini yüzde 1’den yüzde 25’e çıkardı.
– Avrupa Birliği’nin ilk coğrafi işaret tescilli pamuğu Söke pamuğu oldu.
– Toprak Mahsulleri Ofisi, stoklarındaki ekmeklik buğday, makarnalık buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikaleyi 12 Eylül itibariyle satışa çıkardı.
– TMO, çeltik alım fiyatını Baldo grubu çeltikler için ton başına 31 bin lira, Cammeo grubu çeltikler için 30 bin lira, Osmanck grubu çeltikler için 25 bin lira açıkladı.
– Zeytinyağı ihracatındaki tüm engeller kaldırıldı. Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında 1 Ağustos 2023‘ten bu yana uygulanan ihracat kısıtlaması ve 19 Temmuz 2023’ten bu yana ihracatta alınan ton başına 20 sentlik fon kaldırıldı.
– Türkiye İş Bankası’nın 1966 yılından beri faaliyet gösteren Tekirdağ Malkara Şubesi’ni “tarım ihtisas şubesi” olarak yeni konsept ve tasarımıyla hizmete açtı.
– Kayseri Şeker’in düzenlediği Pan Fest(Pancar Festivali) üreticileri ve tarımsal girdi üretenleri, teknoloji ve finansmanla sektöre hizmet verenleri bir araya getirdi.
– TÜİK’e göre tarımsal girdi fiyatları Temmuz’da yıllık yüzde 41,60 arttı.
– Türk Şeker, 2024 yılı şeker pancarı alım fiyatını kota tamamlama primi dahil ton başına 2 bin 375 lira olarak açıkladı.
– Osmaniye’nin Kadirli ilçesinde mavi dil hastalığı tespit edildi. Hastalık nedeniyle 10 köy karantinaya alındı. Kadirli Hayvan Pazarı’nda hayvan alım, satımı ve sevk işlemleri durduruldu.
EKİM
– Gıdada taklit ve tağşiş yapanlar ile insan sağlığını tehlikeye düşüren gıda üretenler,satanlar internet üzerinden günlük teşhir edilmeye başlandı. 2 Ekim 2024’ten itibaren düzenli olarak www.guvenilirgida.tarimorman.gov.tr sitesinden yayınlanıyor. İlk teşhir edilen firmalardan birisi de Köfteci Yusuf olunca, günlerce tartışıldı.
– Ekonomi gazetesinin düzenlediği Dönüşen Liderlik Zirvesi Sapanca’da yapıldı.
– TÜİK’e göre, gıda enflasyonu Eylül’de yıllık yüzde 43,72 arttı.
– Dahilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithal edenler yüzde 85’ini TMO’dan satın almak koşuluyla kalan yüzde 15’i ithal edebilecek düzenleme yapıldı.
– Pamukta çiftçiye verilmeyen destek ithalata verildi.Türk pamuğu dünya fiyatından yüzde 15 daha ucuza satılırken, destekleme primi 3 yıldır kilo başına 1,60 lira.
– Gazeteci, yazar, milletvekili olarak tarımın ve çiftçinin sorunlarını yıllarca dile getiren “Çiftçi Dostu” Sadullah Usumi 30 Eylül 2002’de yaşama veda etti. Sadullah Usumi’nin doğduğu Biga’nın Doğancı Köyü’nde Biga Ziraat Odası tarafından yapılan anıt 5 Ekim’de açıldı.
– Cumhurbaşkanı kararı ile 31 Aralık 2024’e kadar 1 milyon ton mısır ithalatı için gümrük vergisi yüzde 5’e düşürüldü. TMO, bu yıl mısır alım fiyatı açıklamadı.
– Soğutulmuş çiğ sütte maliyet 18 lirayı aştı, fiyat 14,6 lira.
– Nilüfer Belediyesi’nin düzenlediği ve 3 gün süren “Tarımsal Kalkınma ve Kooperatifçilik Çalıştayı” Bursa’da yapıldı
– Nobel Ekonomi ödülü Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson’a verildi.
– 15 Ekim Dünya Çiftçi Kadınlar Günü nedeniyle Türkiye İş Bankası’nın İstanbul’da düzenlediği “Kadının Gücü Geleceğin Tarımı” etkinliğinde kadın çiftçiler başarı hikayelerini anlattı.
– 4.Tarım Şurası’nın Nisan 2025’te yapılacağı duyuruldu.
– Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi, 15 Ekim Dünya Kadın Çiftçiler Günü ve 16 Ekim Dünya Gıda Günü kapsamında “Üretici Şenliği” düzenledi.
– TÜİK’e göre Ağustos’ta Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’nin yıllık yüzde 33,25 arttı.
– Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi, 2024 ürünü zeytin ve zeytinyağı rekolte tahminine göre toplam zeytin üretiminin 3,6 milyon ton, sofralık zeytinin 750 bin ton, zeytinyağının 475 bin ton olacak.
– Marmarabirlik 2024/2025 zeytin alım fiyatını açıkladı. Buna göre 180 dane için kilo başına 125 lira, 200 dane için 105 lira açıklandı. Taban fiyat ise 380 dane için kilo başına 47 lira, yağlık zeytinin kilosu ise 45 liradan alınacak.
– 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı Resmi Gazete’de yayınlandı. Programa göre; 2025 bütçesinden tarıma 135 milyar lira destek verilecek.
KASIM
– Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ekim, Kasım ve Aralık’ta çiğ süt prim desteğini yüzde 100 artırarak litrede 1 liraya çıkardıklarını söyledi.
– Manavgat’ta ilk kez “Zeytin ve Zeytinyağı” festivali düzenlendi. 1-3 Kasım tarihlerindeki festivalde zeytin ve zeytinyağında üretim, ihracat, taklit ve tağşiş, Manavgat’ta zeytinciliğin potansiyeli ve geleceği konuşuldu.
– Manisa’nın mesir macunu Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescili aldı.
– Ekim ayında aylık enflasyon yüzde 2,88 olurken gıda enflasyonu yüzde 4,33 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 48,58 olurken, gıdada yüzde 45,28 oldu.
– Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, plan dönemi sonunda yani 2026’da et ithalatını ülke gündeminden düşüreceklerini söyledi.
– Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne göre Türkiye’nin büyük bölümü Ekim’de şiddetli kuraklık( Acil Durum) yaşadı.
– Tarım üretimi 2022’de 545,4 milyar Euro olan Avrupa Birliği’nin 2023 üretimi yüzde 1,5 düşüşle 537,1 milyar Euro oldu. Bir yılda 8,3 milyar Euro düştü. Eurostat’a göre 2023’te tarım üretimi en çok artan ülke yüzde 26 ile Macaristan olurken üretimi en çok düşen ülke yüzde 16 ile Yunanistan oldu.
– Türkiye İş Bankası Isparta, Yalvaç ve Eğirdir Tarım İhtisas Şubesi ile Isparta Ticaret Borsası’nın düzenlediği “Çiftçi Sohbeti” 19.Isparta Tarım ve Hayvancılık Fuarı’nda yoğun katılımla gerçekleşti.
– Türkiye, yeşillenme hastalığı nedeniyle İran’dan portakal, mandalina, limon gibi turunçgil ürünleri, badem ve her türlü süs bitkisi ithalatını ve transit geçişi durdurdu. Enginar ithalatına düzenleme getirildi.
– Ukrayna savaş şartlarında 71,4 milyon ton tahıl ve yağlı tohum hasat etti
– Gıda Perakendecileri Derneği’nin düzenlediği 10. Ortak Gelişim Kongresi 19 Kasım’da İstanbul’da yapıldı.
– Damızlık hayvan ithalatında 2025’te yeni kurallar uygulanacak. İthalatta “hastalıktan ari sağlık sertifikası” zorunlu olacak. Sütçü ve kombine ırkı büyükbaş hayvan ithalatında sadece gebe olmayan hayvanlar ithal edilebilecek. Etçi ırk damızlık ithalatına, yalnızca kendi işletmesi adına ve gebe düve olmak şartıyla Güney ve Kuzey Amerika ülkeleri ile Avustralya’dan izin verilecek.Tarım Bakanlığı ve bağlı kurumları tüm kurallardan muaf olacak
– Türkiye, Amerika’dan sonra dünyanın en çok sığır ithal eden ülkesi oldu. Türkiye, 2010 yılından 2024 Haziran ayına kadar 11 milyar 357 milyon 207 bin dolarlık canlı hayvan ve et ithalatı yaptı.
– Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan G 20 zirvesinden dönerken gazetecilere Brezilya ve Uruguay’dan büyükbaş hayvan ithalatı için talimat verdiğini söyledi. Türkiye 2010 yılından bu yana bu ülkelerden zaten ithalat yapıyor.
– Ekonomi gazetesi 2 yaşında.
– İkinci kez ABD Başkanı seçilen Donald Trump, tarım bakanlığına tarım alanında çalışan ve çiftçi çocuğu olan Brooke Rollins’i getirdi.
– Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Ocak 2025 – 30 Nisan 2025 tarihleri arasında ithal edilecek 1 milyon ton ayçiçeği için gümrük vergisi 8 yerine sıfır olarak değiştirildi.
– Ülke ekonomisi 3. çeyrekte yıllık bazda yüzde 2.1 büyürken, tarım yüzde 4.6 büyüdü. En büyük büyüme 9,2 ile inşaat sektöründe. Sanayi ise yüzde 2.2 küçüldü.
– TMO, üreticilerin yem maliyetlerini düşürmek için 2 Aralık 2024’ten itibaren 90 gün vadeli, vade farksız arpa ve yulaf satacağını duyurdu.
ARALIK
– Rekabet Kurulu, hibrit tohum üreten, ithal eden 14 şirkete soruşturma açtı.
– Gıda enflasyonu aylık yüzde 5,10 arttı. Kasım ayı enflasyonu aylık yüzde 2,24 artarken yıllık yüzde 47,09 oldu. Gıda enflasyonu ise aylık yüzde 5,10 ile bir çok ülkenin yıllık enflasyonundan daha yüksek. Yıllık bazda gıda enflasyonu yüzde 48,57 oldu.
– Et ve Süt Kurumu, 2025’te 520 bin baş besilik erkek sığır ithalatı yapacak.
– Irak, kuş gribi nedeniyle Türkiye’den tavuk ve yumurta ithalatını durdurdu
– Tarım ve Orman Bakanlığı, pestisit kalıntı oranının 3 yılda yüzde 35 azaldığını açıkladı.
– Ukrayna’dan en çok mısır ithal eden ülke Türkiye oldu. Bu ülkeden Kasım ayında yapılan 2,5 milyon ton mısır ihracatının 620 bin tonu Türkiye tarafından satın alındı.
– Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü verilerine göre; 2013’te 39 bin 440 ton olan bitki koruma ürünleri (pestisit) kullanımı, 2023 yılında 57 bin 766 tona ulaştı. Son 3 yılda 52 bin 965 tondan 57 bin 766 tona çıktı.
– Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’nın yayınladığı Türkiye Gıda Raporu’na göre; perakende marketlerin 2023 cirosu 75 milyar dolar. Market raflarındaki ithal gıdaların en büyük tedarikçisi ABD.
– Ulusal Süt Konseyi, 1 Ocak 2025’ten geçerli olmak üzere çiğ süt referans fiyatını üreticinin eline litre başına net geçecek şekilde (çig süt desteği hariç) 17,15 lira olarak belirledi. Fiyat 1 Ocak 2025’ten itibaren geçerli olacak.
– Ziraat Mühendisleri Odası Adana Şubesi’nin Kurucu Başkanı Akın Özdemir’i öldürülüşünün 46. Yılında Adana’da anıldı.
– Türkiye İş Bankası’nın düzenlediği, Adana Çiftçiler Birliği’nin katkılarıyla gerçekleştirilen “Çiftçi Buluşması”nda TARSİM Genel Müdürü Bekir Engürülü ile tarım sigortaları konusunda çiftçilerin sorularını yanıtladı.
– İncir ihracatı aflatoksin nedeniyle durabilir. Avrupa’ya ihracatta en çok bildirim alan ülkelerin başında gelen Türkiye, Avrupa Komisyonu tarafından uyarıldı ve çalışmalar hakkında bilgi istendi. Tarım ve Orman Bakanlığı, ihracatçıları Ankara’ya çağırdı ve alınacak yeni önlemleri bildirdi.
– Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi’ne göre tarımsal girdi fiyatları Ekim’de yıllık yüzde 32,59 arttı.
– Tarım sigortalarında 2024 yılında toplanan prim 27 milyar lira, ödenen hasar 12 milyar lira.
– Avrupa Birliği, Türkiye’den ihraç edilen kurutulmuş kekik ve kimyonda analiz sıklığını yüzde 20’den yüzde 30’a çıkardı.Uygulama 8 Ocak 2025 tarihinden itibaren geçerli olacak.
– Asgari ücret 1 Ocak 2025’ten geçerli olmak üzere yüzde 30 artışla 22 bin 104 lira oldu.
– TÜSEDAD, Kasım ayı için soğutulmuş çiğ sütün üretim maliyetini litre başına 19 lira 25 kuruş olarak hesapladı. Sıcak (soğutulmamış) çiğ sütün litre maliyeti ise 17 lira 75 kuruş.
Ulusal Süt Konseyi, sıcak süt tavsiye fiyatını geçen hafta 1 Ocak 2025’ten geçerli olmak üzere litre başına 17 lira 15 kuruş açıkladı. Fiyat maliyetin altında.
– TÜİK 2024 bitkisel üretim verilerini açıkladı. 2024 yılında bir önceki yıla göre tarla ürünleri olan tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde (yem bitkileri hariç) yüzde 5 azaldı; sebzelerde yüzde 5,6, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 2,1 oranında arttı. Buna göre, yaklaşık üretim miktarları tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 75,5 milyon ton, sebzelerde 33,6 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde ise 28 milyon ton olarak gerçekleşti.
2025’te tarımı neler bekliyor?
Bitkisel üretim, hayvancılık ve su ürünlerinde planlı üretim başladı. Bitkisel üretimde bir yandan 2025 yılı bütçesinden 2024 üretim yılı destekleri ödenecek bir yandan da 2025-2027 dönemi için yeni destekleme modeli uygulanacak. Yeni modelin nasıl uygulanacağını Tarım bakanlığı yetkilileri üreticilere anlatsa da her yeni uygulamanın olduğu gibi bazı sancılar yaşanacak.
2025 Kooperatifler Yılı
Birleşmiş Milletler 2025 yılını Uluslararası Kooperatifler Yılı ilan etti. Teması, kooperatiflerin her yerde sahip olduğu kalıcı küresel etkiyi sergileyen “Kooperatifler Daha İyi Bir Dünya Kuruyor” olarak belirlendi. Daha önce 2012 yılı da kooperatifler yılı ilan edilmiş am-ncak yeterince değerlendirilememişti. Küçük üreticilerin yaşadığı sorunlar kooperatifçiliği, örgütlenmeyi zorunlu kılıyor.
2025’te tarımda yaşanacakları şöyle sıralayabiliriz:
– Planlı üretim kapsamında bitkisel üretimde yeni destekleme modeli ilk kez bu yıl uygulanacak. Bu nedenle yeni uygulama ile birlikte bazı sorunlar, sıkıntılar yaşanabilir.
– Tarımsal destekleme bütçesi kapsamında üreticilere doğrudan 135 milyar lira destek ödemesi yapılacak.
– Hayvancılıkta ithalat politikası devam edecek. Tarım ve Orman Bakanlığı 2025 yılında 520 bin baş besilik sığır ithalatı yapılacağını duyurdu.
– Tarım sayımı ile ilgili çalışmalar yapılacak.
– 4.Tarım Şurası Nisan ayında toplanacak.
– Üretim maliyetleri, tarımsal girdi fiyatları, gıda fiyatları/ gıda enflasyonu yine ana gündem konuları olacak.
– İklim ve su konusu geçmiş yıllarda olduğu gibi etkisini artırarak sürdürecek.
– Tarımda işçi sorunu daha da artacak. Buna bağlı olarak teknoloji kullanımının yaygınlaşması beklenebilir.
– İki yıl üst üste ekilmeyen tarım arazilerinin kiraya verilmesi ile ilgili tespitlerin yapılması ve ilk kiralamanın başlaması bekleniyor.
– Birleşmiş Milletler tarafından 2025 yılı Kooperatifler Yılı ilan edildi. Bu konuda toplantı ve etkinlikler yapılacak.