Gazze’de savaş beş aydır sürüyor. ABD’den gelen haberler savaşa Ramazan dolayısıyla mola verilebileceği yönünde. Ama savaşın en şiddetli günlerinde bile ticarete hiç mola verilmedi. İsrail ile diğer ülkeler arasındaki ticarete…

Bu ülkelere biz de dahiliz. Esip gürlemede üstümüze yok ama İsrail’le ticaretimiz hiç mi hiç hız kesmeden devam ediyor.

Ocak ayının verilerinin detayını dün öğrendik. TÜİK verilerine göre ocak ayında İsrail’e 350 milyon dolarlık ihracat yaptık. Bu ülkeden olan ithalatımız ise 141 milyon dolar düzeyinde.

Fasıl bazında İsrail’e en çok ne sattığımızın ve bu ülkeden ne aldığımızın listesini veriyoruz.

Sattığımız malların başında plastik ve mamulleri, kara taşıtları, elektrikli makineler ve demir çelik geliyor.

İthalatımızda ise ilk sırada mineral yağlar ve yakıtlar var. Zaten toplam ithalatın yüzde 40’ı bu fasıldan oluşuyor.

Savaş ticareti hiç etkilemedi

Savaşın başladığı 7 Ekim’den ocak ayı sonuna kadar geçen dört ayda Türkiye İsrail’e 1 milyar 446 milyon dolarlık ihracat yaptı.

Bu dönemde İsrail’den gerçekleştirilen ithalat ise 463 milyon dolar oldu.

Hani “Tiyatroda perde kapanmaz” denir ya, anlaşılan ticaretle ilgili olarak da “Savaşta bile durmaz” denilse yeridir.

Zaten eleştiriler de azaldı

Hem zaten son dönemde siyasilerin İsrail’e dönük en azından görünürdeki sert söylemleri de pek duyulmaz oldu.

Herkes sanki olan biteni kanıksadı. Kaldı ki bu eleştiriler dile getirilirken ticaret hiç hız kesmemişti…

Acaba İsrail’e mal satan, bu ülkeden mal alıp yurt içinde satan kesimler vatandaş ellerinde Filistin bayrakları sokaklarda protesto yürüyüşü yaparken ne hissediyordu!

Daha önemlisi şu olsa gerek. Birileri tüm hızıyla ticareti sürdürür; mal satar ve alırken, yurt içinde kafe basan, vatandaşı taciz edenler bu ihracat ve ithalat için ne düşünüyor ya da herhangi bir şey düşünüyor muydu?

Altın ve enerji hariç ticaret açığı sıfırlandı

Ocak ayındaki ihracat geçen yıla göre yüzde 3.5 artarak 20 milyar dolar olurken, ithalat yüzde 22’lik gerilemeyle 26.2 milyar dolara indi. Böylece dış ticaret açığı tam yüzde 56 azalarak 6.2 milyar dolara geriledi.

Ama diğer taraftan altın ve enerji hariç tutulduğunda dış ticaret açığının kalmadığı görülüyor.

TÜİK verilerine göre enerji ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret açığı ocak ayında yalnızca 68 milyon dolar oldu. Buna göre ihracatın ithalatı karşılama oranı tam yüzde 99.6 düzeyinde oluştu.

Rusya’nın kararı nasıl etkileyecek?

Enerji fiyatlarındaki genel ucuzlama Türkiye için zaten çok olumluydu. Buna ek olarak bir de Rusya’dan uluslararası fiyatlara göre daha ucuz ham petrol ithal ediliyordu.

Ancak şimdi Rusya’nın aldığı ve bizi de olumsuz etkileyebilecek bir karar var. Rusya yarından itibaren altı ay süreyle benzin ihracatını yasakladı.

Bu karar uluslararası piyasalarda benzin fiyatlarının yükselmesine ve bizde de hiç hesapta olmayan zamlara yol açabilir.