TÜRKİYE’DE HER ÜÇ EMEKLİDEN BİRİ ÇALIŞIYOR
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi´nin emeklilere ilişkin hazırladığı rapora göre, Türkiye´de emekli geliri almaya hak kazanmış her üç emekliden biri çalışmaya devam ediyor. Raporda, çalışan emeklilerin işgücü piyasasına olan bağlılıklarının, emekli gelirlerinin erken ödenmeye başlanmasıyla zayıflatılabileceğine dikkat çekiliyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin emeklilere ilişkin hazırladığı rapora göre, Türkiye’de emekli geliri almaya hak kazanmış her üç emekliden biri çalışmaya devam ediyor. Raporda, çalışan emeklilerin işgücü piyasasına olan bağlılıklarının, emekli gelirlerinin erken ödenmeye başlanmasıyla zayıflatılabileceğine dikkat çekiliyor.
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Yrd. Doç. Dr. Gökçe Uysal ve Araştırma Asistanı Ayşenur Acar’ın ortaklaşa hazırladığı raporda, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Gelir ve Yaşam Koşulları Anketi (GYKA) 2010 yılı verileri kullanılarak emekli olduğu halde çalışmaya devam eden emeklilerin durumu inceleniyor.
7.1 milyon kişi emekli geliri alıyor
GYKA verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 7.1 milyon kişi emeklilik geliri alıyor. 7.1 milyon emekliden 2 milyonu (yüzde 28.2) halen çalışmaya devam ediyor. Çalışan 2 milyon emekliden yüzde 34.6’sını erkekler, yüzde 7.5’ini kadınlar oluşturuyor. Çalışan erkek emeklilerin çoğu ya kendi hesabına ya da aile işinde çalışıyor. Raporda, 55 yaş altındaki erkek emeklilerde çalışma oranının neredeyse yüzde 50 olduğuna dikkat çekiliyor. Kayıt dışı istihdam Raporda, emekli geliri almaya hak ettikten sonra çalışanların kayıt dışı istihdam edildiği belirtiliyor. Çalışan erkek emeklilerin büyük çoğunluğu (1.5 milyon) kayıt dışı çalışıyor. Tarım dışı sektörlerde kayıt dışı istihdam edilen emeklilerin toplam tarım dışı kayıt istihdam içerisindeki payı ise yüzde 17.9. Çalışan kadın emeklilerin ise 92 bini kayıt dışı, 36 bini ise kayıtlı çalışıyor.
Rapora göre, çalışan emeklilerin emekli geliri almaya hak etmelerinden hareketle emekli olmadan önceki çalışma hayatlarının çoğunu kayıtlı işlerde çalışarak geçirdikleri tahmin ediliyor. Ancak emekli geliri almaya hak kazandıktan sonra çalışmaya devam edenlerin büyük çoğunluğu kayıt dışı çalışıyor. Sağlık sigortası ve emeklilik geliri hakkını kazandıktan sonra bireylerin kayıtlı çalışma endişesi taşımadığı gözüküyor. Firmaların işgücü maliyetlerini düşürmek için emekli çalışanları tercih ettiği tahmin ediliyor. Emeklilik geliri erken ödenmeli Raporda, Türkiye’de emeklilik geliri kazanmanın emeklilik tanımıyla çelişir bir şekilde işgücü piyasasından ayrılma anlamına gelmediğine dikkat çekiliyor. "Emeklilik gelirinin bireylerin artık çalışamayacakları dönemde hayatlarını devam ettirmeleri için bir birikim olduğu düşünülebilir" denilen raporda, emekli ama çalışmaya devam eden bireylerin varlığı Türkiye’de emeklilik yaşının bireylerin işgücü piyasasından ayrılma yaşlarına tekabül etmediğine işaret ediliyor.
Emeklilik yaşları ve emeklilik gelirlerinin, bu verilerin göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerektiği ifade edilen raporda, emeklilik gelirlerinin erken ödenmeye başlanması bireylerin işgücü piyasasına olan bağlılıklarını zayıflatabileceği belirtiliyor. Emekli olduktan sonra bile çalışmak zorunda kalanlar kayıt dışı istihdam ediliyor.