Geçen çarşamba sabah saat 03.00 sıralarında ruhsatsız maden ocağında meydana gelen patlamada 3 maden işçisinin hayatını kaybetmesi, Türkiye’nin en büyük taşkömürü havzası Zonguldak’ta ki kaçak ocakları tekrar gündeme getirdi. Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) yanı sıra özel kömür işletmelerinde de üretimin yapıldığı Zonguldak’ta yasa dışı ve ruhsatsız olan kaçak ocaklarda da üretim yapılıyor. İş bulamayan madenciler, iş kazalarına ve ölüm tehlikesine rağmen iş güvenliği tedbirlerinden yoksun ocaklarda günlük ortalama 100 lira yevmiye karşılığında çalışıyor. Kentte birçok kişi, geçimini bu ocaklardan sağlıyor. TTK ile özel ocaklarda üretilen ve tonu 700- 800 liradan satılan kömür ise kaçak ocaklarda yarı fiyattan satılıyor. Son 5 yılda TTK’da 14, özel kömür işletmelerinde 40, kaçak ocaklarda ise 29 maden işçisi yaşamını yitirdi. Kaçak ocaklarda 1992’den bu yana ise göçük, patlama, gaz zehirlenmesi ve diğer iş kazaları sonucu toplam 142 kişi hayatını kaybetti.
 

 

TTK, Orman Bölge Müdürlüğü, jandarma, Çalışma ve İş Kurumu Müdürlüğü yetkilileri tarafından yapılan denetimlerde tespit edilen kaçak ocaklar imha edilerek mühürleniyor. 3 maden işçisinin öldüğü kaçak ocağında girişi kapatılarak mühürlendi. Son 5 yılda tespit bin 461 kaçak ocakla ilgili işlem yapılırken, bunlardan 491’i için TTK tarafından cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunuldu. Yapılan çalışmalara rağmen dinamitle patlatılarak, mühürlenen bu ocaklardan çoğu, daha sonra tekrar üretime açıldı. Jandarma yaklaşık 5 yılda kaçak ocaklardan tespit ettiği 614 bin 590 kilo kaçak kömürü İl Özel İdaresi yetkililerine teslim etti.

 

 

GMİS Genel Başkanı Ahmet Demirci, hayatını kaybeden 3 madenciyle birlikte 2018 yılında ölen 8 maden işçisinin hepsinin kaçak ocakta hayatını kaybettiğini söyledi. Hayatını kaybeden tüm işçilerin kaçak ocaktan olmasının bölgedeki işsizliğin hangi boyutlara geldiğini gözler önüne serdiğini ifade eden Demirci, şöyle dedi:

 

"Ölen 8 işçinin yüzde yüzü kaçak ocakta çalışıyor olması bölgedeki işsizlik nedeniyle insanların ölümü göze alarak kaçak ocaklardan ekmek parası kazanma derdine düştüğünü açıkça gösteriyor. Önceki gün, özel sektör olarak bildiğimiz ama sonradan ruhsatsız olduğunu öğrendiğimiz bir ocakta 3 kardeşimizi, canımızı toprağa verdik. Zonguldak’ın maalesef kaderi diyoruz ama bu artık kader olmaktan çıktı. Biz bu tür iş cinayetlerine ‘dur’ denilmezini istiyoruz. İnşallah gencecik çocuklarımızın bu tür maden kazalarında şehit vermekten kurtuluruz diye ümit ediyoruz. Maalesef istihdam yaratacak bir yer yok. TTK’da istihdamın arttırılmaması Zonguldak’ta işsizliğin artmasına neden oldu. Bunlar olmayınca gençler ya başka illere gidiyorlar ya da kaçak ocaklarda karın tokluğuna, çocuklarına bir yemek getirmek için maalesef mecburiyetten kaçak ocaklarda çalışıyorlar."

 

Zonguldak’ta devlet ciddiyetiyle çalışılacak iş yerlerine ihtiyaç olduğunu ifade eden Demirci, "Biz özel sektöre karşı da değiliz. Sadece diyoruz ki Zonguldak’ta özel sektörümüz dört dörtlük iş güvenliklerine uymuyor ve işçilerin ücretlerini ödemiyor. Maalesef çalışan arkadaşlarımızın çoğu 2-3 ay geriden maaşlarını alıyorlar. Biz bu şekilde çalışan yerlere karşıyız. Yoksa bunlara uyan firmalara karşı değiliz. Biz devlet yetkililerine çağrıda bulunuyoruz. Bu sorunlara bir çözüm bulalım ve gençlerimize istihdam yaratalım" dedi.

 

 

Daha önce kaçak ocakta çalışan şimdi ise özel bir maden şirketinde vinç operatörü olarak görev yapan maden işçisi Cemil Genç(36) insanların işsizlik nedeniyle kaçak ocaklara girdiğini söyledi. Özel sektörde çalışan işçilerin en büyük sorunun da sağlık sorunu olduğunda işten atıldıklarını belirten Cemil Genç, şöyle konuştu:

 

"3 arkadaşımız maden şehidi oldu. Kaçak ocaklarda çalışmanın sebepleri var. Şimdi arkadaşlarımız 5-6 yıl özel ocaklarda çalışıyor. Ciğerlerinde toz oluyor. Meslek hastalığından işçiler işten çıkartılıyor. Bu adam ekmeğini nerede kazanacak. Başka bir iş bilmiyor Ne yapacak Bu insanlar kaçak ocağa giriyor. TTK’ya bin 500 işçi alınacak. 30 yaş sınırı getirdiler işçi alımında. 30 yaşın üstü yaşamayacak mı Özel şirketler 30 yaşındaki üstünü niye işe alsın o zaman. Bu sistem çok yanlış bir sistem. Bu 30 yaş üstünün çocuğu ailesi yok mu Bizim emekli olabilmemiz için bir fiil 12-13 yıl çalışmamız lazım. Ama çoğu arkadaşımız işten çıkartılıyor. Ciğerinde hasta olan bir insan özel şirkette çalışamıyorsa ne yapacak Devlet ne yapmasını söylesin o madenciye. Madenci ya ölecek o madende yada çocuklarına, ailesine bakacak. Ya öleceğiz, ya emekli olacağız Devlet buna çare bulsun."